Економија

Димитриеска Кочоска: Интересот кај компаниите за унгарскиот кредитот е голем

Министерката за финансии во своето интервју на темата за унгарскиот кредит изјави дека во следната недела ќе започнат со состаноци со коморите околу запознавање соусловите за кредитот.

„Добивам информација дека интересот за овој кредит е голем и очекувам побрзо завршување и одоборување од страна на банките, а потоа и трансфер на парите.“ истакна Кочовска

Министерката Кочовска е позитивно изненадена, бидејќи поради кризата во Европа очекувала приватниот сектор можеби да се повлече, но сепак интересот за искористување на поволните кредитни услови е голем.

„Договорите помеѓу Владата и Развојна банка се потпишани. Веќе се потпишуваат договорите помеѓу Развојна банка и останатите банки.“ информира министерката за финансии.

На прашањето зошто уште се чека, Кочовска истакна дека овој е поразличен процес отколку при издавање на еврообврзница. Во текот на процесот се разгледувало и работењето на Развојна банка и капацитетот за администрирање на кредитот, но и биле направени консултации со ММФ за целиот процес да е во рамки во закон.

За потсетување, Владата позајми од Унгарија 500 милиони евра на 15 години со три години грејс период по исклучително поволни услови. Овие средства се ставија на располагање на општините за капитални проекти, но и за македонскиот приватен сектор во износ од 250 милиони евра.

Дополнително во средината на јануари оваа година државата врати и еврообврзница од 500 милиони евра издадена во 2018 година. Земјата досега има издадено девет еврообврзници, од кои шест се веќе исплатени, а во наредните години доспеаваат за отплата уште три еврообврзници издадени во 2020, 2021 и 2023 година во вкупен износ од 1,9 милијарди евра.

Економија

Божиновска: Интерконекторот со Србија е приоритет за енергетска безбедност

Министерката за енергетика, рударство и минерални суровини, Сања Божиновска, оствари работна средба со висока делегација на Светска банка предводена од Чарлс Кормиер, регионален директор за инфраструктура, и Сјаоќинг Ју, директорка на канцеларијата на Светска банка за Македонија. Разговорите беа насочени кон стратешките енергетски проекти, зелените инвестиции и зајакнување на институционалната соработка.

Во фокусот на средбата беше гасниот интерконектор меѓу Македонија и Србија, проект оценет како клучен за енергетската безбедност и регионалната поврзаност. Беше разгледана потребата од заедничка институционална рамка со Србија, како и улогата на НОМАГАС АД во подготовката на документацијата и координацијата со меѓународните партнери.

Делегацијата на Светска банка ја потврди подготвеноста за поддршка на развојот на обновливите извори, системите за складирање енергија и модернизацијата на централните топловодни системи во Битола и Скопје – инвестиции кои директно влијаат врз намалување на загадувањето и енергетската одржливост.

Божиновска ја нагласи важноста на Фондот за енергетска ефикасност, со акцент на фокусирани средства за јавните установи, каде ефикасноста има најголемо системско влијание. Во делот на енергетската сиромаштија беше истакната потребата од попрецизно таргетирани мерки и подобрена енергетска ефикасност на јавните и приватните објекти.

Специјален дел од разговорите се однесуваше на постепеното исклучување на електраните на јаглен и плановите за инвестиции во обновливи извори и современи системи за складирање. Двете страни се согласија дека транзицијата мора да биде социјално праведна, со програми за преквалификација и дообука за работниците во енергетскиот сектор.

Министерката и претставниците на Светска банка се договорија за засилена координација, техничка поддршка и редовен дијалог со цел забрзување на зелената транзиција и создавање стабилен и модерен енергетски систем, соопшти Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини.

Економија

Утре пристигнува исплатата за граѓаните од втората Граѓанска обврзница

Министерството за финансии соопшти дека утре, 14 ноември 2025 година, ќе започне исплатата за втората година од втората Граѓанска обврзница. На сметките на граѓаните кои вложија во оваа емисија ќе бидат префрлени 17,6 милиони евра главница и дополнителни 880 илјади евра камата.

Втората граѓанска обврзница беше издадена на 7 ноември 2023 година, со рок на достасување од две години и годишна каматна стапка од 5%. Каматата за првата година, исто така во износ од 880 илјади евра, беше исплатена минатата година во ноември.

Овој инструмент беше воведен во 2023 година со цел да го развие финансискиот пазар и да обезбеди дополнителни извори за финансирање на економските политики. Досега се реализирани две емисии на Граѓанска обврзница, во вкупен износ од 41,1 милион евра. Првата емисија се запиша со 23,5 милиони евра, а втората – која сега се исплаќа – со 17,6 милиони евра.

Од Министерството информираат дека веќе се работи на подготовка на нова емисија.

„Во изминатиот период се спроведоа анализи на финансискиот пазар и европските трендови, со цел проширување на понудата на инвестициски инструменти. Проспектот за новата Граѓанска обврзница е во подготовка и се очекува да биде објавен до крајот на годината“, наведуваат од таму.

Економија

МБИ10 со раст од 0,11%, обврзничкиот пазар без активности

Изготвен од Илирика Инвестментс АД Скопје врз основа на официјални податоци од Македонска берза.

На трговската сесија од 13 ноември 2025 година, индексот МБИ10 забележа раст од 0,11%, достигнувајќи ниво од 10.290,38 поени, при вкупен промет од 24,93 милиони денари. Најголем дел од активноста беше концентриран кај Комерцијална банка, Алкалоид и Макпетрол, кои и денес беа најликвидни хартии на официјалниот пазар. Индексот ОМБ остана непроменет на 128,27 поени, без реализирани трансакции со обврзници.

Најтргувани хартии од вредност

● Алкалоид АД Скопје (ALK) – 11.924.270 денари

● Комерцијална банка АД Скопје (KMB) – 3.711.900 денари

● Макпетрол АД Скопје (MPT) – 4.292.050 денари

Топ добитници

● Алкалоид АД Скопје (ALK) +0,21%

● Гранит АД Скопје (GRN) +0,06%

● НЛБ Банка АД Скопје (NLB) +0,87%

● Македонски Телеком АД Скопје (TEL) +1,10%

Топ губитници

● Комерцијална банка АД Скопје (KMB) –0,07%

● Реплек АД Скопје (RPK) –0,62%

● ТТК Банка АД Скопје (TTK) –2,98%

Обврзнички пазар

На пазарот со државни и корпоративни обврзници не беа реализирани трансакции, при што индексот ОМБ остана стабилен на 128,27 поени.

Сесијата на 13 ноември 2025 година се одвиваше во позитивна насока, со раст на индексот МБИ10 од 0,11% и вкупен промет од 24,93 милиони денари. Најактивни беа Алкалоид, Комерцијална банка и Макпетрол, кои ја предводеа дневната ликвидност. Најголем раст забележаа НЛБ Банка и Македонски Телеком, додека ТТК Банка и Реплек беа најголеми губитници. Обврзничкиот пазар остана без активности.