Економија

Пари: Банките со 282,8 милиони евра профит, државата добива само 38,8 милиони од даноци – еве што откри анализата

Банките во Македонија минатата година одработиле и заработиле 282,8 милиони евра. Износот ја претставува вкупната добивка остварена во банкарскиот сектор, во чиј состав, заедно со државната Развојна, се 13 банки. Резултатот е за 21,7 проценти подобар од профитот што ја одбележа претходната 2023 година. Креиран е во „услови на сериозни предизвици и неизвесности, проследени со неповолни движења“, посочуваат банките во своите извештаи. И, повторно потврдија дека се отпорни на надворешните и на внатрешните случувања и влијанија.

Во системот има пет големи, три средни и пет мали банки. Од нивното успешно функционирање, во ќар е и државата. Од нив наплатила 38,8 милиони евра на име данок на добивка. За 60,33 насто повеќе во однос на 2023 година, кога била инкасирана сума од 24,2 милиони евра. Пред да се намират давачките кон државата, вкупниот износ на профитот за 2024 година е 321,6 милиони евра, се гледа од податоците и показателите за банкарскиот систем што ги објави Народната банка, кои ги анализира порталот Пари.

Од аспект на групите банки, забележани се следните постигнувања: големите банки имаат профит од 284,7 милиони евра бруто и 249,69 милиони евра нето; средните – 27,07 милиони евра бруто и 24,32 милиони евра нето; малите банки9,77 милиони евра во бруто и 282,76 милиони евра во нето-износ. Остварувањата се засновани, во најголем дел, врз зголемената кредитна активност, но и врз растот кај депозитната база.

Во сето ова, најголем е придонесот на трите најголеми – Комерцијална банка, Стопанска банка и НЛБ банка. Доминантната тројка на домашниот банкарски пазар лани оствари заедничка добивка од 191,2 милиони евра.

Пресметаните и наплатени камати на банките им обезбедиле приливи од вкупно 459,1 милион евра. Станува збор за нето-износ, кој споредено со нивото од претходната 2023 година, е повисок за 12,3 проценти. Подетално, само од каматите банките приходувале 576 милиони евра. Но, по таа основа имаат и трошоци, односно на клиентите им исплатиле 116,8 милиони евра. Од кои, на домаќинствата и на физичките лица – 104,5 милиони евра.

Целиот текст може да го прочитате на Пари.мк

Економија

Божиновска: Интерконекторот со Србија е приоритет за енергетска безбедност

Министерката за енергетика, рударство и минерални суровини, Сања Божиновска, оствари работна средба со висока делегација на Светска банка предводена од Чарлс Кормиер, регионален директор за инфраструктура, и Сјаоќинг Ју, директорка на канцеларијата на Светска банка за Македонија. Разговорите беа насочени кон стратешките енергетски проекти, зелените инвестиции и зајакнување на институционалната соработка.

Во фокусот на средбата беше гасниот интерконектор меѓу Македонија и Србија, проект оценет како клучен за енергетската безбедност и регионалната поврзаност. Беше разгледана потребата од заедничка институционална рамка со Србија, како и улогата на НОМАГАС АД во подготовката на документацијата и координацијата со меѓународните партнери.

Делегацијата на Светска банка ја потврди подготвеноста за поддршка на развојот на обновливите извори, системите за складирање енергија и модернизацијата на централните топловодни системи во Битола и Скопје – инвестиции кои директно влијаат врз намалување на загадувањето и енергетската одржливост.

Божиновска ја нагласи важноста на Фондот за енергетска ефикасност, со акцент на фокусирани средства за јавните установи, каде ефикасноста има најголемо системско влијание. Во делот на енергетската сиромаштија беше истакната потребата од попрецизно таргетирани мерки и подобрена енергетска ефикасност на јавните и приватните објекти.

Специјален дел од разговорите се однесуваше на постепеното исклучување на електраните на јаглен и плановите за инвестиции во обновливи извори и современи системи за складирање. Двете страни се согласија дека транзицијата мора да биде социјално праведна, со програми за преквалификација и дообука за работниците во енергетскиот сектор.

Министерката и претставниците на Светска банка се договорија за засилена координација, техничка поддршка и редовен дијалог со цел забрзување на зелената транзиција и создавање стабилен и модерен енергетски систем, соопшти Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини.

Економија

Утре пристигнува исплатата за граѓаните од втората Граѓанска обврзница

Министерството за финансии соопшти дека утре, 14 ноември 2025 година, ќе започне исплатата за втората година од втората Граѓанска обврзница. На сметките на граѓаните кои вложија во оваа емисија ќе бидат префрлени 17,6 милиони евра главница и дополнителни 880 илјади евра камата.

Втората граѓанска обврзница беше издадена на 7 ноември 2023 година, со рок на достасување од две години и годишна каматна стапка од 5%. Каматата за првата година, исто така во износ од 880 илјади евра, беше исплатена минатата година во ноември.

Овој инструмент беше воведен во 2023 година со цел да го развие финансискиот пазар и да обезбеди дополнителни извори за финансирање на економските политики. Досега се реализирани две емисии на Граѓанска обврзница, во вкупен износ од 41,1 милион евра. Првата емисија се запиша со 23,5 милиони евра, а втората – која сега се исплаќа – со 17,6 милиони евра.

Од Министерството информираат дека веќе се работи на подготовка на нова емисија.

„Во изминатиот период се спроведоа анализи на финансискиот пазар и европските трендови, со цел проширување на понудата на инвестициски инструменти. Проспектот за новата Граѓанска обврзница е во подготовка и се очекува да биде објавен до крајот на годината“, наведуваат од таму.

Економија

МБИ10 со раст од 0,11%, обврзничкиот пазар без активности

Изготвен од Илирика Инвестментс АД Скопје врз основа на официјални податоци од Македонска берза.

На трговската сесија од 13 ноември 2025 година, индексот МБИ10 забележа раст од 0,11%, достигнувајќи ниво од 10.290,38 поени, при вкупен промет од 24,93 милиони денари. Најголем дел од активноста беше концентриран кај Комерцијална банка, Алкалоид и Макпетрол, кои и денес беа најликвидни хартии на официјалниот пазар. Индексот ОМБ остана непроменет на 128,27 поени, без реализирани трансакции со обврзници.

Најтргувани хартии од вредност

● Алкалоид АД Скопје (ALK) – 11.924.270 денари

● Комерцијална банка АД Скопје (KMB) – 3.711.900 денари

● Макпетрол АД Скопје (MPT) – 4.292.050 денари

Топ добитници

● Алкалоид АД Скопје (ALK) +0,21%

● Гранит АД Скопје (GRN) +0,06%

● НЛБ Банка АД Скопје (NLB) +0,87%

● Македонски Телеком АД Скопје (TEL) +1,10%

Топ губитници

● Комерцијална банка АД Скопје (KMB) –0,07%

● Реплек АД Скопје (RPK) –0,62%

● ТТК Банка АД Скопје (TTK) –2,98%

Обврзнички пазар

На пазарот со државни и корпоративни обврзници не беа реализирани трансакции, при што индексот ОМБ остана стабилен на 128,27 поени.

Сесијата на 13 ноември 2025 година се одвиваше во позитивна насока, со раст на индексот МБИ10 од 0,11% и вкупен промет од 24,93 милиони денари. Најактивни беа Алкалоид, Комерцијална банка и Макпетрол, кои ја предводеа дневната ликвидност. Најголем раст забележаа НЛБ Банка и Македонски Телеком, додека ТТК Банка и Реплек беа најголеми губитници. Обврзничкиот пазар остана без активности.