Извршните директори на големите европски компании се помалку песимистички настроени во прогнозите за економијата на Стариот континент, но покажуваат поизразен оптимизам во планираните инвестиции во САД, се резултатите од анкета на здружението ERT објавена синоќа.

Бизнис лидерите веруваат дека има сè помалку причини за инвестирање во Европа и дека Европската Унија е премногу бавна во спроведувањето на потребните реформи, се вели во анкета спроведена на околу 60 извршни директори и претседатели на компании како што се ASML, BASF и Vodafone.

Околу 38 проценти од испитаниците изјавиле дека би инвестирале помалку во Европа отколку што планирале шест месеци претходно, односно дека ја ставиле одлуката за инвестирање на чекање.

Само осум проценти од нив имаат намера да ги зголемат своите инвестиции во Европа

Дури 45 проценти од испитаниците изјавуваат дека имаат намера да инвестираат повеќе во Соединетите Американски Држави.

Бизнис лидерите повикуваат на реформи што минатата година ги препорачаа поранешниот шеф на Европската централна банка (ЕЦБ), Марио Драги, и Енрико Лета, двајцата поранешни италијански премиери, заклучувајќи дека ЕУ треба веднаш да преземе конкретни чекори за да биде поконкурентна и да биде во чекор со САД и Кина.

Поголемиот дел од испитаниците изјавија во анкетата дека не го забележуваат позитивното влијание на иницијативите на ЕУ кои треба да ги поедностават регулативите, да го комплетираат единствениот пазар, да обезбедат попристапна енергија и да ја прилагодат политиката за конкуренција на пазарот.

Анкетата беше објавена непосредно пред состанокот на министрите од 27-те земји-членки на ЕУ во понеделник, на кој треба да се разговара за конкуренцијата, поедноставувањето на регулативите и внатрешните пречки во рамките на единствениот пазар на ЕУ.

Цените на бакарот достигнаа историски рекорд на светските пазари. Во петокот, металот се тргуваше над 11.700 долари за тон, откако „Сити“ ја зголеми својата целна цена поради ограничената понуда. Иако во изминатата недела цената благо се намали, бакарот останува близу највисоките нивоа досега.

Покрај тоа, златото продолжува да ја привлекува вниманието на централните банки. Оваа година, златото за прв пат од 1996 година сочинува поголем дел од резервите на централните банки отколку американските државни обврзници. Од 2010 до 2021 година, централните банки купуваа просечно 473 тони злато годишно, додека во 2022 година набавките достигнаа рекордни 1.136 тони, а минатата година 1.045 тони.

Кина повторно го разгледува амбициозниот план за изградба на воден канал кој би го поврзал Егејското Море со Дунав преку реките Вардар и Морава – проект што би можел драматично да го скрати транспортот на стоки од Азија кон Европа за околу 1.000 километри. Иницијативата, вредна околу 17 милијарди долари, се разгледува како дел од глобалната стратегија „Еден појас, еден пат“, пишува N1 БиХ.

Каналот би минувал низ Грција, Македонија, Косово и Србија, што го прави регионален проект од извонредно геостратешко значење. Воедно, завршувањето на ваквиот воден пат би претставувало силен удар за Турција, бидејќи голем дел од меѓународниот транспорт би се одвивал надвор од Босфорот и Дарданелите.

Според досегашните студии што ги изработи China Gezhouba Group, проектот е технички изводлив. Предложениот коридор би го поврзал Солун со Дунав преку Вардар и Морава, со потреба од значителни градежни интервенции, продлабочување на коритата и отворање нови канали, вклучително и делници во региони како Прешевската Долина.

Клучни аспекти на проектот:

Стратешка вредност: Каналот би овозможил алтернативен европски воден пат, со значително намалени трошоци и време на транспорт. Инфраструктура: Бара огромни инженерски зафати – проширување на постојните речни корита, нови канали и современи водени патишта. Регионална соработка: Кина води разговори со Србија, Косово, Македонија и Грција, но конечна согласност сè уште нема. Еколошки предизвици: Промените во природните речни текови и потенцијални дислокации на население се меѓу најконтроверзните прашања. Геополитика: Проектот би го зајакнал кинеското влијание на Балканот и би ја намалил улогата на Турција во регионалниот транспорт.

Концептот за водна врска меѓу Дунав и Егејското Море не е нов – идејата постои уште од 19 век. Во 1907 година американска инженерска комисија го разгледувала истиот проект, но војните и политичките кризи во Европа повеќепати го одложуваа.

Денес, Солун се смета за најлогична точка за влез во овој замислен воден коридор кон Централна Европа. Доколку планот се реализира, Грција би добила значајна логистичка предност, а Балканот би станал клучна раскрсница за копнен и воден транспорт меѓу Истокот и Европа.

Разговорите продолжуваат, а судбината на проектот зависи од политичката волја на балканските земји и геополитичката рамнотежа во регионот.

Извор: a1on.mk