Економија
Бислимовски: Време е јавните претпријатија да работат по економски, а не по политички принципи
Претседателот на Регулаторната комисија за енергетика (РКЕ), Марко Бислимовски, упати остри критики кон начинот на кој функционираат јавните комунални претпријатија (ЈКП), истакнувајќи дека е неопходна системска реформа и економски пристап во нивното работење. Во гостувањето на телевизијата „24“ во емисијата „Отворено“, тој потенцираше дека хроничните проблеми кои со години ги следат овие претпријатија не можат повеќе да се игнорираат.
Бислимовски нагласи дека директорите на јавните комунални претпријатија мора конечно да се одвојат од политичкото влијание и да добијат можност да менаџираат според економски, а не политички критериуми. Според него, долгогодишната пракса на прикривање на финансиски загуби и покривање на долговите од страна на општините довела до сериозни системски слабости.
„Овие претпријатија имаат проблеми кои се провлекуваат со години. Пред да стапи РКЕ, многу од нив работеа според одлуки донесени уште во 90-тите години. Загубите на вода достигнуваат и до 64%, а на некои места и 75%. Тоа се алармантни бројки за една држава која има изобилство на питка вода“, истакна тој.
Бислимовски предупреди дека, доколку не се направи промена во концептот и не се воспостави одржлив систем, јавните претпријатија повторно ќе западнат во истиот циклус на долгови и кризи. Тој ја потенцираше подготвеноста на РКЕ да соработува и да помогне преку определување на соодветни цени за услугите, што би овозможило подобро планирање и оптимизација во работењето.
„Ако им се даде слобода да менаџираат според економски принципи и се намалат загубите, и цената на водата ќе биде пониска. Без разлика дали претпријатието е државно или приватно, важно е да работи рентабилно и ефикасно“, додаде Бислимовски.
Според него, клучната порака е јасна: мора да се прекине со политичкиот притисок врз јавните претпријатија и да им се даде шанса да работат професионално, независно и со јасна економска логика. Само така, вели тој, може да се постигнат долгорочни решенија кои ќе придонесат за стабилен и ефикасен јавен сервис.
Секоја најава за нови свежи пари во за домашните компании се добредојдени, оти вложувањата во развојните проекти треба да се реализираат. Бизнисмените ја поздравуваат најавата на министерката за финансии дека е исплатена третата транша од 41,3 милиони евра кон деловните банки за поддршка на 175 проекти, пари од унгарскиот кредит за инвестиции и развој. Првиот човек на Стопанската комора на северозападна Македонија, Менди Ќура, во изјава за МРТ1 вели дека парите ќе се вложат во локални, регионални и експресни патишта, со што ќе се покрене градежниот сектор.
Бизнисмените бараат овие најавени вложувања да се спроведат што е можно побрзо, оти економијата нема време за чекање. Според нив, добро е фирмите да бидат изведувачи и подизведувачи за изградба на патиштата, болниците, пругата, енергетските капацитети.
Министерката за финансии се надева дека проектите ќе дадат значаен инпут врз економскиот раст и кои ќе бидат сигнал кон остварувување на проекцијата од 3,7%.
- „Досега се префрлени 125,7 милиони евра во три транши. Компаниите имаат на располагање средства во износ од 250 милиони евра кои се планирани во Буџетот за 2025 година и за поддршка на своите проекти можат да поднесат барање во деловните банки преку кои се реализира оваа мерка на Владата, насочна кон поддршка на домашната економија“.
Најголем дел од средствата се наменети за мали компании, како и за набавка на опрема во вредност од 19,5 милиони евра. Најголем дел од парите ќе се трошат за инвестиции во производствените компании. Досега се исплатени 125,8 милиони евра за 470 проекти, од предвидениот фонд од 250 милиони евра.
Директорот на Дирекцијата за технолошко-индустриски развојни зони (ТИРЗ), Гоце Димовски, учествуваше на форумот за ефективно решавање на спорови, организиран од Македонската Асоцијација на Корпоративни Правници (МАКП), каде што истакна дека стабилната и предвидлива правна рамка е суштинска за економскиот развој и за зголемување на довербата на инвеститорите.
Во рамки на панел-дискусијата „Правна предвидливост: фундаментален услов за привлекување инвестиции“, Димовски подвлече дека Македонија нуди една од најатрактивните бизнис клими во регионот, пред сè благодарение на проактивните политики на ТИРЗ и поддршката за индустрии со висока додадена вредност.
„Нашите зони се дизајнирани да поддржат напредно производство и иновации, што ги прави магнет за домашни и странски инвестиции“, изјави Димовски. Тој додаде дека Владата останува посветена на директна и транспарентна комуникација со инвеститорите, како и на заштита на веќе започнатите преговори, дури и при промена на политичките околности.
На форумот се обратија и Стефан Волкановски, државен секретар во Министерството за транспорт, како и Мајк Зафировски, коосновач на „Македонија 2025“. Настанот го собра правниот и деловниот врв на земјата и регионот, со цел размена на идеи, трендови и решенија за унапредување на арбитражата и инвестиционата сигурност.
Изготвен од Илирика Инвестментс АД Скопје врз основа на официјални податоци од Македонска берза.
Динамика на тргување и пазарни движења
На денешниот трговски ден, 15 мај 2025 година, Македонската берза забележа значително зголемен вкупен промет од 46.779.018 денари, речиси двојно повеќе од претходниот ден. Индексот МБИ10 порасна за 0,23%, достигнувајќи 10.756,34 поени, додека ОМБ порасна за 0,06% и се искачи на 126,51 поени. Активноста беше највисока кај банките и фармацевтскиот сектор.
● Алкалоид АД Скопје (ALK) – промет: 24.449.660 денари, последна цена: 27.000,00 денари
● Комерцијална банка АД Скопје (KMB) – промет: 10.586.010 денари, последна цена: 28.649,00 денари
● Стопанска банка АД Скопје (STB) – промет: 4.938.980 денари, последна цена: 3.100,00 денари
● Макпетрол АД Скопје – пораст од 0,81%, последна цена: 119.900,00 денари
● Реплек АД Скопје – пораст од 0,74%, последна цена: 16.100,00 денари
● Стопанска банка АД Скопје – пораст од 0,50%, последна цена: 3.100,00 денари
● Прилепска Пиварница АД Прилеп – пад од 2,67%, последна цена: 36.500,00 денари
● Комерцијална банка АД Скопје – пад од 0,01%, последна цена: 28.649,00 денари
Иако беа котирани повеќе државни и структурни обврзници, не беа регистрирани трансакции, а индексот ОМБ благо порасна на 126,51 поени.
15 мај 2025 донесе јасна реактивација на инвеститорската активност, при што индексот МБИ10 се придвижи нагоре, а прометот достигна највисоко ниво во последните неколку недели. Алкалоид и Комерцијална банка доминираа по волумен и учество во вкупниот промет, додека Макпетрол и Реплек беа меѓу најдобрите перформери на денот. Пазарот покажува знаци на растечка доверба, со зголемена ликвидност и поширок интерес кај институционалните и индивидуалните инвеститори.
-
Магазин2 days agoИсповед на една Србинка што работи во Тетово
-
Црна Хроника6 days agoДете се отруло од алкохол во Тетово, во неконтактибилна состојба однесено во болница
-
Република7 days agoЦело село во мрак! Утре ќе нема струја во ова тетовско село – еве кога и зошто
-
Црна Хроника6 days agoОва е излетаното БМВ со кое побегнал убиецот од Штип! (ВИДЕО)
-
Македонија4 days agoПОЛИЦАЕЦ ПРИ СООБРАЌАЈНА КОНТРОЛА ОБЉУБИЛ ДЕВОЈКА ВЛЕГУВАЈЌИ Ѝ ВО КОЛА, Ѝ РЕКОЛ „ЈАС МОРА ДА ПИПНАМ“
-
Црна Хроника5 days agoЕКСКЛУЗИВНИ ИНФОРМАЦИИ на ТВ Стар: Турскиот убиец во Штип дошол од Адана специјално за крвна одмазда
-
Македонија4 days agoНЕ Е СТУДЕНТ: Дали убиецот од Штип е високо професионален убиец? Еве што мисли професорот Хаџи Јанев
-
Македонија4 days agoСе бараат работници – плата 72.000 денари, плус К-15 40.000 денари