Економија
Министерството за енергетика ги усогласува четири нови закони со европските стандарди
По неодамнешното усвојување на новиот Закон за енергетика, Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини предводено од министерката Сања Божиновска го забрзува темпото на реформи и веќе работи на следниот пакет регулативи што ќе ја усогласат македонската правна рамка со најновите европски директиви. Фокусот сега се става на деталните механизми – од поттикнување на инвестициите во чисти извори, преку унапредување на енергетската ефикасност, до модерно управување со минералните суровини.
Според извори од ресорното министерство, до крајот на летото јавноста ќе биде запознаена со сет од четири нови закони: Закон за користење на обновливи извори на енергија, Закон за енергетска ефикасност, Закон за геологија и Закон за рударство. Со овој сет на закони се очекува да се постават јасни правила за поттикнување зелени инвестиции, зголемување на енергетската ефикасност и одржливо искористување на подземните богатства, при што секој закон ќе носи прецизни насоки, рокови, права и обврски за сите чинители.
Целта на Законот за користење на обновливи извори на енергија (ОИЕ) е намалување на употребата на фосилни горива и емисиите на стакленички гасови и зголемување на искорестеноста на ОИЕ заради заштита на животната средина и ублажување на климатските промени. Покрај оваа клучна цел, останати цели на Законот се: развој на претприемништвото и создавање нови работни места, диверзификација на производството на енергија и зголемување на уделот на ОИЕ, зголемување на сигурноста во снабдувањето на крајните потрошувачи и долгорочно намалување на зависноста од увоз на енергија и енергенси. Со Законот за енергетска ефикасност се врши исполнување на обврските кои произлегуваат од членство на Македонија во Европската енергетска заедница, односно се усогласуваме со Пакетот на Европската унија за чиста енергија. Со овој Закон ќе се воведе начелото „енергетската ефикасност на прво место“ со што ќе се даде приоритет на мерките за енергетска ефикасност при енергетското планирање. Законот за енергетската ефикасност предвидува обврска за реконструкција на најмалку 3 отсто од вкупната површина на зградите (во сопственост на органите на централна власт) на годишно ниво, како и изработка на долгорочна Стратегија за реконструкција на станбени згради до 2050 година, со цел трансформација на постоечките згради во високо енергетски-ефикасни и декарбонизирани згради со речиси нулта потрошувачка на енергија.
Покрај промени во законите од областа на енергетиката, Министерството работи и на регулатива која се однесува на минералните суровини т.е. се планира донесување на два закони (Закон за геологија и Закон за рударство) кои претставуваат темелно, современо и институционално решение. Законите се усогласени со најдобрите европски практики и воведуваат системски ред и зајакната контрола во секторот, но и прецизно ги утврдуваат правата и обврските на концесионерите, се поставуваат јасни правила на игра, а во фокусот е и одговорно искористување и заштита на националното рударско богатство.
Со новите закони во областа на минералните суровини, министерството сака да ги оставари следните цели: подобра заштита на животната средина, поддршка на локалните заедници, поголема контрола и транспарентност, поголема економска корист за државата, како и спречување на нелегална експлоатација. Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини, предводено од Сања Божиновска, постои само една година, но веќе постигна исклучителни резултати во воспоставување регулатива што со години недостасуваше. Усвојувањето на новиот Закон за енергетика ги отвори вратите за целосно либерализиран и европски усогласен енергетски пазар, а претстојниот пакет закони ќе ја зацврсти реформската траекторија.
Со ваквата динамика Министерството под водство на Божиновска демонстрира дека може брзо да донесе современи правила, да мобилизира инвестиции и да обезбеди јасна правна сигурност за сите чинители во секторот – од големите инвеститори и локалните власти, до граѓаните што сакаат да инсталираат фотоволтаични панели на сопствениот покрив. Резултатот е поставување стабилни темели за зелена, ефикасна и конкурентна енергетика – област што долги години чекореше во место и сега конечно добива јасна насока и конкретни рокови.
Изготвен од Илирика Инвестментс АД Скопје врз основа на официјални податоци од Македонска берза.
Динамика на тргување и пазарни движења
Денешната сесија донесе скромни 6 309 221 денари промет, без блок-трансакции. Индексот МБИ-10 се лизна за 0,19 % на 10 505,62 поени, додека обврзничкиот ОМБ остана непроменет на 126,71 поени. Официјалниот сегмент доминираше со ликвидноста, при што сините чипови ги задржаа позициите, а тргувањето остана мирно и концентрирано во неколку издавачи.
● Макпетрол (MPT) – 19 акции, промет 2 242 000 денари
● НЛБ Банка (NLB) – 32 акции, промет 1 822 000 денари
● Алкалоид (ALK) – 34 акции, промет 919 190 денари
● Универзална Инвестиц. Банка (UNI) +5,19 %
● Реплек (REPL) +2,41 %
● Комерцијална Банка (KMB) +0,34 %
● Алкалоид (ALK) -0,53 %
● Макпетрол (MPT) -0,42 %
● НЛБ Банка (NLB) -0,11 %
Нема реализирани зделки со обврзници; индексот ОМБ остана на 126,71 поени, без промена.
Сесијата мина во знакот на ограничена ликвидност и тесни ценовни движења. И покрај малото повлекување на индексот, интересот за Макпетрол и НЛБ Банка покажува дека инвеститорите и понатаму се насочени кон високоликвидни издавачи. Се очекува пооживена активност со објавата на претстојните полугодишни резултати.
Green Machines на БРАКО, познат по своите иновативни еколошки возила за чистење на јавни површини, бележи сериозен раст на американскиот пазар со мрежа на реномирани дистрибутери низ повеќе од 30 американски сојузни држави.
Најнов партнер е компанијата Mar-co Equipment од регионот на Лос Анџелес, која стана ексклузивен дистрибутер за Јужна Калифорнија.
Моментално, Green Machines има дистрибутери во следниве американски држави:
Owen Equipment – Вашингтон, Орегон, Северна Калифорнија, Невада, Ајдахо, Монтана, Јута, Колорадо, Ново Мексико
Industrial Disposal Supply – Тексас
Mar-co Equipment – Јужна Калифорнија
United Rentals – достапен низ сите држави и територии на САД
Grainger – достапен низ целата територија на САД
Equipment Depot – Луизијана, Мисисипи, Кентаки, Индијана, Охајо, Пенсилванија, Масачусетс, Конектикат, Њу Џерси, Мејн, Вирџинија, Милвоки, Висконсин, Флорида, Орегон, Вашингтон
Van Keppel – Канзас, Арканзас, Илиноис, Висконсин, Ајова
Овој успех претставува уште еден доказ за конкурентноста на македонскиот индустриски производ и неговата технолошка супериорност. Со новите дистрибутерски партнери, Green Machines продолжува да ја шири својата глобална визија за почисти, поеколошки и поефикасни урбани средини.
Македонија е земјата со најевтина храна во Европа, покажуваат најновите податоци на Евростат. Цените на прехранбените производи во земјава се дури 26,6% пониски од просекот на Европската унија, односно изнесуваат само 73,4% од ЕУ просекот.
Иако Македонија не е најголемата земјоделска економија во регионот, со 8,8% удел на земјоделството во вкупниот БДП, сепак успева да понуди најдостапни цени на основните животни намирници. Пред неа во регионот по учество на земјоделството се само Албанија (17,9%) и Косово, додека зад неа се Црна Гора (6,5%), Турција (6,3%) и Босна и Херцеговина (5%). Србија има најнизок удел со само 3,7%.
Интересен е случајот со Албанија – и покрај тоа што има најголемо учество на земјоделството во Европа, цените на храната таму првпат ја надминаа европската просечна вредност, достигнувајќи 101% од ЕУ просекот. Особено се поскапени јајцата, сирењето и млекото, чии цени се дури 131% од европскиот просек.
Спротивно на тоа, Македонија го одржува ниското ценовно ниво, што најверојатно се должи на фактори како што се домашното производство, ценовниот надзор и одредени форми на пазарна интервенција.
Во споредба со земјите од регионот, цените на храната во Србија се на 96,4% од ЕУ просекот, во Црна Гора 84,4%, а во Босна и Херцеговина 83,2%. Тоа ја прави Македонија најповолна за секојдневна исхрана не само во регионот, туку и на ниво на целиот континент.
Албанија, и покрај „најземјоделскиот“ профил, се соочува со сериозни проблеми: фрагментирано земјиште, недоволни субвенции, емиграција, како и слободен пад на сточарскиот сектор, што резултира со повисоки цени за потрошувачите.
Македонскиот модел, барем засега, успева да понуди пристапна храна за своите граѓани – факт што има се поголемо значење во време на европска инфлација и ценовна нестабилност.
-
Свет5 days agoМосква е во шок, сè уште не се свесни што се случи: Путин „лета“ од Кавказ, на сцена стапува нов и малку неочекуван играч!
-
Магазин4 days agoВирално видео од плажа поради кое луѓето не можат да престанат да се смеат: “Дама не се станува, дама се раѓа”
-
Македонија3 days agoПодгответе се за невреме: Еве какво време ја очекува Македонија
-
Свет2 days agoАрмијата крена 20 борбени авиони – одмаздата започна уште рано наутро
-
Свет3 days agoГлавниот командант на украинската армија со страшно предупредување – ги откри плановите на руската армија
-
Свет2 days agoПутин ја испрати најострата порака до Западот досега: “Ќе биде уште полошо”
-
Економија3 days agoОдлични вести: Големо поевтинување на сите горива во Македонија – ова се новите цени!
-
Република7 days agoУтре повеќе Тетовски села ќе бидат без струја