Ова е таканаречен план за влез на пазарот преку „greenfield“ пристап. Тоа значи дека суштински ќе влеземе самостојно. Се разбира, ќе треба да имаме многу локални партнери од европскиот простор за инфраструктурата, кулите и добавувачите на опрема од кои ќе ја купуваме опремата. Како и во Албанија и во Македонија, сме ограничени во изборот, бидејќи е многу важно да соработуваме со европски или некинески добавувачи. Во Албанија, на пример, работиме со шведскиот „Ericsson“.

Секако, не можете да го направите ова сами. Потребни се многу локални и глобални партнери. Но, во поглед на самостојното работење, бидејќи ќе го имаме сопствениот опсег на фреквенции, ќе можеме да влеземе на отворен начин.

Кога подоцна станува збор за потенцијално помали играчи кои немаат свои лиценци, тоа би можело да биде чекор за забрзување. Идејата е дека откако ќе изградиме мрежа, ќе сакаме да ја пополниме со корисници и да започнеме со собирање приходи што е можно поскоро.

Значи, во иднина, ваквите чекори би можеле да бидат дел од нашата стратегија, но засега тоа е повеќе можност која ја разгледуваме според околностите. Моментално сме фокусирани на поголемата слика, на главната структура и на тоа кој ќе влезе на пазарот.

Можете ли да ни откриете, дали ова се должи на тоа што излегува нова визуелна организација?

Ова ќе биде првиот проект за нас кога ќе влеземе на пазарот. Како 4iG, јас влегувам на пазарот на таканаречен неоргански начин, што значи дека не купуваме веќе постоечки бизнис. Тоа е лесно да се именува – ова е цената, ова е инвестицијата. Во неоргански чекор, кога почнуваме од нула, започнуваме со инвестирање, но тоа е долга приказна.

Значи, кога ќе прашате колкава е инвестицијата, треба да дефинирате временски период. Во овој момент, можам да кажам дека ќе биде најмалку 100 милиони евра што ќе треба да ги инвестираме во мрежата и во сè друго. Но, тоа е долгорочна инвестиција. Ова не е нешто за 2 години, 5 години или 10 години. Ова не е компанија што останува статична. Како што велиме, оваа индустрија е маратон.

Затоа сме стратешки инвеститори. И откако ќе влеземе на пазарот и мрежата ќе биде подготвена, ќе треба да продолжиме да инвестираме секоја година, веројатно 15-20% од нашите приходи. Тоа е многу.

Дали засега најважен за вас е квалитетот на фреквенцијата на опсегот што можеме да ја понудиме?

Опсегот на фреквенцијата е фундаментален бидејќи е ограничен ресурс. Количината и квалитетот на спектарот што го имате го одредуваат она што можете да го направите со него. Затоа, за нас е важно да инвестираме и да купиме добро портфолио, слично на она што го имаме во Црна Гора и Албанија. Тоа е почетна точка, но тоа е само предуслов. Откако ќе го имаме, треба да го ставиме спектарот во употреба, со опрема од добавувачи што е енергетски ефикасна, за да можеме да го минимизираме трошокот. Ќе ни треба многу рационален бизнис модел. Ова значи внимателно минимизирање на износот на пари што ќе го потрошиме на мрежата во почетокот, кога немаме многу корисници. Ќе имаме предност, бидејќи, за разлика од добро воспоставените телекомуникациски оператори, нема да треба да инвестираме во 2G и 3G технологии. ИТ системот, исто така ќе биде многу поедноставен, што ќе ни овозможи целосно да се фокусираме на 4G и 5G. Ќе можеме да започнеме со напредна архитектура за 5G, додека постарите оператори сè уште експериментираат со интегрирана архитектура. Ова е нов вид на бизнис модел.

Дали планирате да излезете на пазарот со некои атрактивни понуди за, знаете, за потрошувачите или за граѓаните или за компаниите? Значи, само во телекомуникациите или можеби подоцна во ТВ?

Секој оператор кој планира да купи сопствен спектар и да изгради своја мрежа мора да има силна понуда за потрошувачите, бидејќи тоа е најважниот пазар. Мораме да имаме амбициозен бизнис план за да освоиме значителен дел од мобилниот пазар за потрошувачи. Поради нашата силна ИТ позадина, ќе треба да изградиме и пазар за деловни корисници, бидејќи таму можеме да понудиме дигитални услуги откако ќе ги привлечеме првите клиенти со телекомуникациски услуги. Потрошувачите и мобилниот сектор се нашиот главен фокус, но секако, постојат и ТВ услуги и домашна конекција, што е тренд на меѓународно ниво. Дефинитивно, сакаме да создадеме платформа од која ќе можеме да го освоиме пазарот на домашни и ТВ корисници.

Кои се клучните проблеми за Македонија што ги забележавте и кои се главните предизвици?

Прво, ова не е специфично само за Македонија, туку важи за секој што влегува на пазарот. Дури и ако имате добар опсег на фреквенции и можете да изградите сопствена мрежа, потребни се години за да ја изградите целата мрежа. На почетокот, веројатно ќе имаме мрежа само во Скопје, бидејќи обично почнуваме од највредните и најнаселените области.

Но, ако сакам да понудам услуга на типичен корисник од Скопје, не можам постојано да му објаснувам дека услугата функционира само во Скопје. Тоа значи дека треба да обезбедиме таканаречен национален роаминг пристап до мрежите на конкурентите. Ова е нешто што секогаш се случува кога играте против пазарот. Обично регулаторите и регулаторните органи го разбираат ова. Тие имаат законски регулативи и прописи кои се доста поволни за ваквите услуги. Затоа, веруваме дека нема да биде проблем за нас да обезбедиме таков договор со еден од нашите конкуренти.

Сега, прашањето е колку добар ќе биде овој договор? Се надеваме дека во текот на неколку години ќе успееме да го договориме според нашите услови. Но, тоа е само еден аспект. Ова е суштински дел од нашиот план и мора да го обезбедиме. Тоа е нешто во кое владата и регулаторните органи можат и треба да ни помогнат.

Главниот предизвик е колку брзо ќе успееме да изградиме база на корисници. Бидејќи мрежата ќе ја градиме и тоа ќе гори многу пари, а готовината ќе се троши брзо. Затоа, мораме да донесеме корисници. Во Северна Македонија, корисниците често имаат двегодишни договори. Покрај тоа, постои и концептот на пакет услуги. И двата големи оператори ги комбинираат мобилните и ТВ услугите, што понекогаш го отежнува напуштањето на нивните услуги од страна на корисниците.

Ова е важен фактор во нашиот бизнис план и поминуваме многу време за да ги разбереме овие динамики. Но, имаме план за тоа. Очигледно, мора да најдеме решение како да ги убедиме овие корисници дека вреди да се префрлат кај нас и да ја користат нашата мрежа и услуга. Сепак, би рекол дека тоа е најголемиот предизвик.

Да, но сепак, дури и ако добиеме време оваа година за да ги подготвиме сите процеси, ќе треба да започнеме со изградба на организацијата и мрежата. Тоа ќе одземе некое време. Затоа ми е толку важно да разговарам со новинари и медиуми, бидејќи тие поставуваат прашања и покажуваат интерес.

Значи, последното прашање е, најоптимистички, кога мислите дека ќе се случи првиот повик на 4IG мрежа во Македонија?

Оптимистички, очекуваме дека ќе ја добиеме фреквенцијата следната година, бидејќи тоа е долг и комплициран процес. Доколку сè оди добро, можеби ќе успееме да го направиме првиот повик следната година по тоа.

Унгарската компанија 4иГ најави влез на македонскиот пазар како трет мобилен оператор и ќе изгради сопствена мрежа со инвестиција од 100 милиони евра во првите 10 години. Компанијата ќе нуди мобилни, фиксни и ТВ услуги преку новоформираната „Оне Македонија Телекомуникејшн“. Според најавите, првите услуги ќе бидат достапни следната година, ако добијат фреквенција од Агенцијата за електронски комуникации (АЕК).

4иГ ја најави стратегијата за влез на македонскиот телекомуникациски пазар како трет мобилен оператор

Унгарската телекомуникациска компанија 4иГ официјално ја потврди својата намера за влез на македонскиот пазар како трет мобилен оператор, што ќе донесе поголема конкуренција и можни пониски цени за корисниците. Компанијата планира да изгради сопствена мрежа и ќе вложи 100 милиони евра во следните 10 години, наместо да купува постоечки оператор.

На средбата со новинарите во Тирана, Пал Заранди, директор за мобилни и 5Г стратегии во групацијата 4иГ, објави дека компанијата веќе поднела барање до Агенцијата за електронски комуникации (АЕК) за добивање фреквенции за мобилна и фиксна телефонија.

„Нема да преземаме постоечки компании. Наместо тоа, нашата стратегија е да изградиме целосно нова мрежа, за што планираме да вложиме околу 100 милиони евра во текот на следните десет години.“– изјави Пал Заранди, директор за мобилни и 5Г стратегии во 4иГ.

Важноста на фреквенциите – „Кислород за телекомуникациите“

Фреквенциите се еден од најважните ресурси за телекомуникациските оператори. Пал Заранди ја нагласи нивната важност.

„Фреквенциите се суштински ресурс за телекомуникациските оператори – тие се како кислородот за овој сектор. Без пристап до фреквенции, невозможно е да се стане вистински значаен играч на пазарот.“ – објасни Пал Заранди, директор за мобилни и 5Г стратегии во 4иГ.

Со оваа изјава, Заранди објасни дека за да стане успешен играч, 4иГ мора да добие пристап до квалитетни фреквенции, што ќе им овозможи полесно и побрзо да изградат своја мрежа.

„Кога навлегуваме на нов телекомуникациски пазар, клучно е да добиеме поддршка и позитивен одговор од регулаторите и владата. Веруваме дека сме добредојдени во Македонија, што беше еден од првите важни чекори. Забележавме дека фреквенцискиот спектар е поволен, што претставува значајна можност за нас.“ – изјави Пал Заранди, директор за мобилни и 5Г стратегии во 4иГ.

4иГ со барање до АЕК – кога ќе бидат достапни услугите?

4иГ веќе поднела официјално барање до АЕК за добивање фреквенции за мобилна и фиксна телефонија. Процесот е долг и сложен, но според најавите на Заранди, можно е првите повици да се направат веќе следната година, под услов сите процедури да се завршат навреме.

„Ако процесот се одвива според очекувањата, постои можност првите повици да ги направиме веќе следната година. За да го постигнеме тоа, ќе ни треба поддршка од локални партнери кои ќе помогнат со инфраструктурата, базните станици и технолошката опрема.“ – нагласи Пал Заранди, директор за мобилни и 5Г стратегии во 4иГ.

Регистрација на „Оне Македонија Телекомуникејшн“ – новата компанија на 4иГ во Македонија

4иГ веќе ја регистрираше компанијата „Оне Македонија Телекомуникејшн“, која ќе биде надлежна за мобилните, фиксните и ТВ-услугите во Македонија. Ова значи дека 4иГ нема да се фокусира само на мобилната телефонија, туку ќе навлезе и во секторите за фиксна телефонија и ТВ услуги, што ќе го зголеми изборот за македонските корисници.

Како 4иГ успеа во Албанија и Црна Гора?

4иГ веќе е успешен телекомуникациски играч во Албанија и Црна Гора, каде што ги води телекомуникациските активности преку сопствени оператори.

„Нашите корисници продолжуваат да ги користат своите тековни пакети и истовремено ги уживаат сите предности на 5Г, како побрз интернет, пократко време на одѕив и поголема можност за истовремено поврзување на повеќе уреди.“ – изјави Брано Ѓуровиќ, извршен директор на ОНЕ Албанија.

„Во моментов, околу 65% од нашите корисници во Албанија се на припејд услуги, додека 35% користат постпејд пакети. Бројот на припејд корисници значително расте за време на туристичката сезона, бидејќи многу туристи користат припејд картички. Нашата цел е да ги префрлиме корисниците на постпејд услуги, пред сè, преку подобри понуди и поедноставување на процесот за плаќање.“ – објасни Брано Ѓуровиќ, извршен директор на ОНЕ Албанија.

Клучни факти за влезот на 4иГ на македонскиот пазар

• Кој е новиот оператор? – 4иГ е унгарска телекомуникациска компанија со активности во Албанија и Црна Гора.
• Колкава е инвестицијата? – 4иГ планира да инвестира 100 милиони евра во следните 10 години.
• Што ќе нуди? – Мобилни, фиксни и ТВ услуги.
• Кога ќе почнат услугите? – Првите услуги се очекуваат следната година, ако процесот за добивање фреквенции оди според планот.
• Како ќе влијае на пазарот? – Ќе донесе поголема конкуренција, поевтини цени и повисок квалитет на услугите.

Пазарните инспектори излегова на терен и вршат проверка на сегашните цени на производите што за три дена ќе се најдат во новогодишната кошничка. 

Целта на ваквите контроли, како што вели директорот на Државниот пазарен инспекторат Влатко Стојкоски е да се направи увид во цените на производите од новогодишната кошничка кои од 15 декември треба да бидат намалени.

Со ова, според ДПИ ќе се утврди дали по почетокот на акцијата, трговците ќе се придржуваат до иницијативата за акциско намалување на цените од најмалку 10 отсто на прехранбени производи кои најмногу се продаваат во текот на новогодишните празници.

Од друга страна, граѓаните не веруваат дека поевтинувањето ќе биде реално, стравуваат дека и овој пат производите ќе поскапат за потоа да поевтинат.

Најавената т.н. новогодишна кошничка ќе стартува на 15 декември и ќе трае до 15 јануари следната година и со неа се опфатени над 700 производи. Производите што ќе бидат опфатени со акцијата, во маркетите ќе бидат обележани со натписот „Помалку трошоци, повеќе за тебе“.

Од ДПИ велат дека во периодот додека трае новогодишната кошничка ќе има засилени контроли, но нема да има казнување, туку препораки.

Од инспекторатот велат дека доколку граѓаните забележат неправилности, може да ги пријават на бесплатниот телефонски број 191 или на веб-страницата www.dpi.gov.mk.

Во меѓувреме, Државниот завод за статистика го објави индексот на трошоци на живот за ноември, во кој се забележува поскапување на цените на производите и тоа за 2,1 проценти за храна и безалкохолни пијалаци.