Директорот на нуклеарната централа Чернобил, Серхиј Тараканов, предупреди дека заштитниот саркофаг над уништениот четврти реактор може да се сруши како резултат на руските напади оваа година. Во интервју за АФП, објавено на 23 декември, тој истакна дека никој не може да гарантира безбедност на објектот.

„Главната закана е токму тоа – објектот за засолниште може да не издржи“, изјави Тараканов.

Саркофагот, изграден набрзина по нуклеарната катастрофа во април 1986 година, првпат доби модерна обвивка во 2019 година. Таа структура, наменета да спречи истекување на радијација, беше оштетена во април од руски напад со беспилотно летало, оставајќи голема дупка и повеќе помали повреди на челичната конструкција. Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ) соопшти дека веднаш е потребна поправка на саркофагот.

Тараканов предупреди дека целосната реконструкција може да потрае три до четири години, а секој нов удар пред завршување на поправките може да предизвика сериозно срушување на внатрешната заштитна обвивка. „Ако ракета или дрон, како Искандер, падне директно или во близина, тоа може да предизвика мини-земјотрес во областа“, рече тој.

Чернобил се наоѓа околу 130 километри северно од Киев и само 15 километри од границата со Белорусија. Локацијата беше кратко окупирана од руски сили на почетокот од војната во Украина, која започна во февруари 2022 година.

Во април, по нападот, тогашната министерка за животна средина, Свитлана Гринчук, исто така предупреди дека саркофагот делумно ја изгубил својата функционалност и треба итно да се поправи за да се спречат потенцијални истекувања на радијација.

Врховниот суд на САД го одби барањето на претседателот Доналд Трамп за итна суспензија на забраната на пониските судови за распоредување на Националната гарда во Илиноис. Ова значи дека трупите засега нема да можат да интервенираат во Чикаго.

Националната гарда е резервна воена сила под контрола на секоја држава, но во одредени случаи претседателот може да преземе команда. Во последните месеци, Трамп неколку пати нареди гарда да биде распоредена во големи американски градови, честопати против желбите на локалните и државните власти.

Првото такво распоредување беше во Лос Анџелес, каде се одржаа протести против рациите на имиграционата агенција ICE. Подоцна, војници на гарда беа пратени и во Вашингтон.

Чикаго беше наведувано како следна локација за интервенција поради протестите против рациите на ICE. Во октомври, Трамп повика стотици членови на Националната гарда на активна должност во регионот, додека дополнителни трупи пристигнаа од Тексас.

Локалните власти на Чикаго и државата Илиноис веднаш поднесоа тужба, која привремено го блокираше распоредувањето. Апелацискиот суд ја потврди одлуката, а Врховниот суд сега исто така одби да се вмеша.

Со тоа, Чикаго и Илиноис засега го задржаа контролата над Националната гарда, оставајќи го Трамп без можност да ја користи воената сила за справување со протестите.

Се чини дека решението за нафтената криза во Србија е на дофат. Според извори на Дневник Нова ТВ, на маса е планот унгарскиот гигант МОЛ да го преземе мнозинскиот руски удел во Нафтената индустрија на Србија (НИС). Преговорите интензивно се одвиваат во текот на викендот на релацијата Будимпешта – Белград – Москва.

Хрватскиот премиер, Андреј Пленковиќ, ја потврди веројатноста за вакво сценарио. „Се чини дека постои договор меѓу НИС и МОЛ, со согласност на Гаспром Нефт, односно меѓу Русија, Србија и Унгарија, според кој МОЛ ќе го преземе рускиот удел. Преговорите се во тек и ќе видиме дали ќе се завршат наскоро“, изјави Пленковиќ.

За Хрватска, ова значи можност за стабилизација на транспортот на нафта преку ЈАНАФ. Поради американските санкции, рафинеријата во Панчево досега не можеше да прима нафта, но ако МОЛ стане мнозински сопственик, санкциите повеќе нема да влијаат. „Тоа значи дека ЈАНАФ ќе може непречено да транспортира нафта, бидејќи веќе нема да се работи за санкциониран руски субјект, туку за унгарско-српски сопственик“, појасни Пленковиќ.

ЈАНАФ засега го поздравува секој напредок што би овозможил продолжување на договорот со НИС. Од Белград, претседателот Александар Вучиќ изрази надеж дека нафтената индустрија ќе ја надмине кризата во наредните недели. „Имаме одредени проблеми со увозот на деривати, но за среќа Србија располага со огромни резерви кои моментално нè спасуваат“, рече Вучиќ, додавајќи дека се надева дека наскоро ќе се најде целосно решение.

Ако преговорите помеѓу Србија, Унгарија и Русија успеат, тоа ќе значи не само стабилизација на снабдувањето со нафта за Србија, туку и значителен чекор кон прекинување на ефектите од санкциите врз регионалниот нафтен транспорт.