Се очекува овој викенд американски и руски претставници да се сретнат во Мајами, како дел од интензивните напори на администрацијата на поранешниот претседател Доналд Трамп да стави крај на речиси четиригодишната војна меѓу Киев и Москва, јавува Политико, повикувајќи се на извори запознаени со ситуацијата.

Во услови кога напорите на Трамп за дипломатско решавање на конфликтот се соочуваат со големи пречки, Вашингтон ја зголемува дипломатијата и врши притисок врз Украина да направи отстапки што би можеле да доведат до прекин на огнот.

Специјалниот пратеник на администрацијата, Стив Виткоф, заедно со Џаред Кушнер, зетот на Трамп, овој понеделник одржаа маратонски разговори во Берлин со украински и европски претставници. Главна тема беа безбедносните гаранции на САД за Киев, територијалните отстапки и други клучни прашања, додека американската дипломатија интензивно ги координираше чекорите кон завршување на конфликтот.

Иако планот сè уште не е финализиран, ако средбата се одржи, американската страна ќе ги презентира резултатите од последните разговори пред руските претставници, кои, според најавите, не направиле значителни отстапки во своите барања.

Очекувано, руската делегација ќе го вклучува и шефот на рускиот суверен фонд за богатство, Кирил Дмитриев, додека американската страна ќе биде претставена од Виткоф и Кушнер, потврди анонимно еден од изворите.

САД веќе понудија гаранции за взаемна одбрана, слични на оние за членките на НАТО, додека Украина се откажа од барањето за веднаш приклучување кон Алијансата. Администрацијата се надева дека Русија на крајот ќе ги прифати овие гаранции, како и членството на Украина во Европската Унија.

Сепак, од Москва пристигнаа јасни сигнали дека Путин не ја напушта својата цел. На неодамнешен настан со високи претставници на руската одбрана, рускиот претседател повтори дека Русија нема да се откаже од „ослободување на својата историска територија“ и предвиде дека европските лидери што ја поддржуваат Украина на крајот „ќе ја изгубат власта“.

Овој развој ја покажува јасната разлика меѓу амбициите на американската дипломатија и тврдите позиции на Кремљ, создавајќи неизвесност околу исходот од можниот дијалог во Мајами.

Администрацијата на Доналд Трамп го исмеа поранешниот претседател Џо Бајден со провокативна плоча поставена на Белата куќа. На неа Бајден е означен како „најлошиот претседател во американската историја“ и се тврди дека ја водел нацијата „до работ на уништување“. Плочата ја повторува и старата навредлива етикета на Трамп – „Заспаниот Џо Бајден“ (Sleepy Joe Biden), која тој постојано ја користеше за време на претседателската кампања за да го прикаже својот ривал како слаб и неспособен.

Натписот исто така го повторува неоснованото тврдење на Трамп дека изборите во 2020 година биле „наместени“ и ја обвинува Бајден за почетокот на војната во Украина во 2022 година, пишува ДПА.

Плочата е дел од претседателската галерија на портрети во Белата куќа. Кога галеријата беше откриена, вниманието привлече отсуството на портрет на Бајден – наместо тоа, беше прикажан „автопен“ (autopen), механички уред кој автоматски ги репродуцира рачните потписи на претседателот.

Иако автопенот долго време се користи за рутински административни потписи, републиканците ја критикуваа администрацијата на Бајден, обвинувајќи ја дека го користела уредот за голем број помилувања без директно одобрение од претседателот.

Во меѓувреме, Републиканците постојано го доведуваа во прашање менталниот и физичкиот капацитет на Бајден, кој неодамна наполни 83 години, да ги извршува целосно своите должности до крајот на мандатот, завршен во јануари 2025 година. Бајден, пак, за „Њујорк Тајмс“ потврди дека лично ги одобрил сите помилувања издадени на крајот на неговиот претседателски мандат.

Земјите од Западниот Балкан стојат пред судбоносна одлука: продолжување по патот на старите поделби или храбар исчекор кон заедничка европска иднина. Оваа силна порака ја упати претседателот на Европскиот совет, Антонио Кошта, по завршувањето на самитот ЕУ–Западен Балкан, нагласувајќи дека регионот повеќе нема простор за одлагање и двоумење.

„Покрај сите технички аспекти на процесот, суштината е во еден длабок политички избор – избор помеѓу минатото и иднината, помеѓу поделбите и помирувањето, помеѓу изолацијата и соработката. Токму овие вредности се темелите врз кои е изградена Европската Унија“, порача Коста во официјалното соопштение.

Тој нагласи дека процесот на проширување во моментов се движи со динамика каква што не била видена во последните 15 години и дека регионот мора да ја искористи оваа ретка можност. Проширувањето, подвлече Коста, не е трка меѓу земјите кандидати, туку процес заснован на индивидуални заслуги и реформи.

И претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, оцени дека проширувањето повторно е на агендата на Унијата. „За првпат по повеќе од една деценија, проширувањето стана реална и опиплива перспектива“, изјави таа, пофалувајќи го „импресивниот напредок“ на Црна Гора и Албанија, кои, според неа, стануваат позитивен пример за целиот регион.

Во своето обраќање, Кошта ги спомена сите земји од Западен Балкан, со исклучок на Србија, откако нејзиниот претседател Александар Вучиќ одлучи да не присуствува на самитот.

Тој повторно го нагласи забрзаниот напредок на Црна Гора и Албанија и изрази очекување дека Македонија би можела да направи значаен исчекор веќе следната година. За Босна и Херцеговина, Коста оцени дека усвојувањето на реформската агенда оваа година е клучен сигнал и неопходен предуслов за вклучување во Планот за раст, што би ѝ овозможило на земјата целосно да ја искористи поддршката од ЕУ и постепено да се интегрира во европските политики.

Што се однесува до Косово, Коста ги поздрави чекорите за градење доверба меѓу заедниците, истакнувајќи дека претстојните парламентарни избори ќе бидат пресуден момент – не само за зацврстување на реформите, туку и за посериозен и поконструктивен ангажман на европскиот пат.