Литванија го усвои државниот буџет за 2026 година, кој донесува рекордно зголемување на средствата за одбрана, мотивирано од продолжениот воен конфликт во Украина и растечките безбедносни закани во регионот.

Според планираните проекции, одбранбениот буџет следната година ќе достигне 5,38 проценти од БДП – највисоко ниво од закрепнувањето на независноста од Советскиот Сојуз. Во апсолутни бројки, тоа значи дека државата ќе издвојува 4,79 милијарди евра, што е зголемување од 43 проценти во однос на 2025 година, соопшти Министерството за одбрана.

Со оваа финансиска рамка, Литванија влегува во групата земји од НАТО кои најмногу вложуваат во одбраната во однос на својот национален доход. Најголем дел од средствата ќе бидат наменети за модернизација на вооружените сили, набавка на нови напредни системи, јакнење на воздушната одбрана и проширување на воената инфраструктура.

Клучен приоритет останува распоредувањето на германската Оклопна бригада 45, која треба да биде трајно стационирана во Литванија до 2027 година, како дел од засиленото присуство на НАТО на источниот фронт. Германија во моментов активно ја формира и опремува единицата.

Литванија, која се граничи со руската ексклава Калининград и со Белорусија, долго време укажува дека руско-украинскиот конфликт претставува директна закана за нејзината национална безбедност. Како последица, државата ги засилува одбранбените капацитети и ја јакне борбената подготвеност согласно новите безбедносни околности во регионот.

Во раните утрински часови во местото Пријановиќи, во близина на Пожега, избувна пожар во трансформаторска станица која го снабдува поголемиот дел од општината со електрична енергија. Околу 9 часот, целото подрачје остана без струја, предизвикувајќи сериозни потешкотии во домаќинствата, институциите и локалните служби.

Жителите сведочат дека, покрај прекинот на струја, се појавиле и други проблеми – интернетот е во прекин, а мобилниот сигнал постојано исчезнува.

„Сè престана да работи во ист момент. Телефоните фаќаат сигнал па го губат, интернет нема. Се надеваме дека дефектот ќе се реши што е можно побрзо“, изјавил еден жител на Пожега за РИНА.

Екипите на ЕПС веднаш излегоа на терен и започнаа со санирање на трансформаторската станица, како и со напори за постепено враќање на електричната енергија. Прв приоритет е снабдувањето во централниот дел на општината, а потоа и во останатите населени места кои се уште се во целосен мрак.

Според првичните процени, нормализацијата на мрежата би можела да потрае неколку часа, а надлежните служби апелираат до граѓаните да останат трпеливи додека дефектот не биде целосно отстранет.

Рускиот министер за надворешни работи, Сергеј Лавров, изјави дека Русија ќе ги смета за легитимни цели сите странски воени контингенти кои учествуваат во конфликтот во Украина. Тој посочи дека околу 100 британски војници се вклучени во борбени операции против руските сили.

„По смртта на еден од нив, британската Влада повеќе не може да ја крие вистината. Сега сме принудени да го признаеме директното учество на британскиот воен персонал и специјални сили во војната против Русија“, рече Лавров за време на тркалезна маса посветена на украинското решение.

Британското Министерство за одбрана потврди дека британски војник загинал во Украина додека набљудувал тестирање на оружје од страна на украинските сили. Според весникот „Сан“, покрај британскиот војник, во несреќата загинале и најмалку четворица украински војници.

Лавров додаде дека Москва ќе извлече сите потребни заклучоци од, како што го нарече, „оваа најнова манифестација на вистинската природа на британскиот режим“.