Преговорите за пристапување на Србија кон Европската Унија, започнати во 2014 година, се многу бавни. Годините минуваат, ветувањата остануваат неисполнети, а виталните реформи се. На Европската Унија ѝ е преку глава, па сега со зголемен притисок бара од Белград конечно да докаже вистинска посветеност.

Пораката беше јасна како ден: „Очекуваме Србија да покаже посветеност, со дела како и со зборови“, изјави претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, за време на нејзината посета на Белград на 15 октомври.

Овој остар тон беше дел од нејзината турнеја низ Западен Балкан, наменета за инспекција на напредокот на земјите кандидати. Истиот ден, Фон дер Лајен му испрати отворена покана на српскиот претседател, Александар Вучиќ, да допатува во Брисел еден месец подоцна, за заедно да направат „биланс“.

Долгоочекуваната средба била дискретно одложена. Причината била наводно дека Србија немала значаен напредок што би го претставила пред европските лидери.

Сепак, конечно има термин: во вторникот (9.12) беше потврдено дека претседателот Вучиќ денес патува за Брисел на средба со врвот на ЕУ – Урсула фон дер Лајен од Европската комисија и Антонио Кошта од Европскиот совет.

ЕУ не само што е уморна од чекање, туку има и јасно дефинирани барања.

Немања Тодоровиќ Стиплија, главен уредник на порталот European Western Balkans, истакнува дека Европската комисија и Европскиот совет го сведоа напредокот на Србија на три клучни теста: подобрување на медиумската слобода, обезбедување слободни и фер избори и целосно усогласување на надворешната политика на Србија со онаа на ЕУ.

Дополнително, портпарол на Европската Комисијата потврди дека ова не е сѐ. Од Србија се бара да вложи повеќе напор и да направи компромиси за да го унапреди нормализирањето на односите со Косово и да се справи со дезинформации и странска манипулација со информации.

На крај, Брисел јасно бара стратешка гаранција од Белград:

„Србија треба да ги засили своите напори кон постабилно и повисоко усогласување и да нè увери во нејзината стратешка насока, вклучително и преку усогласување со рестриктивните мерки на ЕУ донесени поради агресивната војна на Русија против Украина.“

Вучиќ во Брисел нема да има лесна средба. Времето за зборови е завршено – сега на маса се бараат дела.

Остатокот од веста може да го прочитате на: Може ли Србија да покаже на ЕУ дека е сериозна за реформите? – DW – 10.12.2025

Грција веќе неколку дена е парализирана! Револтот на земјоделците, незадоволни од третманот на Владата, ескалираше во масовни протести кои ја фрлија земјата во хаос. Десетици сообраќајници, регионални и локални патни правци се блокирани, а сообраќајот на клучните гранични премини е во колапс.

Најголем удар трпи сообраќајот кон Македонија. Граничниот премин Евзони (Богородица), клучната артерија меѓу двете земји, вчера беше повторно блокиран од 17 часот, како последица на бескрајниот штрајк. Ова беше втор прекин во текот на вчерашниот ден, откако утрото беше затворен, па нормализиран, за повторно да биде заклучен попладне. Како што информира АМСМ, блокадите се случуваат во различни периоди од денот, што го претвори патувањето меѓу Македонија и Грција во вистинска лотарија. Единствена светла точка: Сообраќајот на ГП Ники (Меџитлија) беше нормализиран, додека на ГП Дојран сè уште функционира без застои.

Со најмалку 40 земјоделски блокади низ целата земја и секојдневно засилување на протестите, грчката Влада брза да ги отклучи одложените земјоделски исплати. Тензиите веќе прераснаа во насилни инциденти на аеродромите на Крит и пред канцеларијата на министерот во Кардица.

Министерот за развој на земјоделството, Костас Цијарас, очајно повика на дијалог: “Подготвени сме веднаш да разговараме со земјоделците – денес, утре, кога и да е потребно.”

Владата ја остава отворена можноста за преиспитување на распределбата на земјоделскиот дизел и продолжување на субвенциите за електрична енергија. Сепак, како главен проблем останува неспособноста на земјоделците да се организираат и да настапат со унифицирани барања.

Основна причина за немирите се доцнењата во исплаќањата на субвенциите. Околу 140.000 производители беа исклучени од авансните плаќања поради проблеми со сателитското мапирање, предизвикани од грчкиот орган OPEKEPE. Уште посложено е прашањето за 13.451 сточари од Крит, Серес и Лариса, кои не добиле исплата бидејќи не можеле да пријават доволно пасишта.

Состојбата на Крит е особено вжештена! Протестите нагло ескалираа, претворајќи се во отворен судир со властите. Во Ираклио, земјоделците го пробија периметарот на аеродромот и влегоа на пистата! Во Ханија, избувнаа судири во близина на аеродромот, каде полицијата ги блокираше демонстрантите. Следуваше фрлање камења, солзавец и повреда на полицаец.

Властите не останаа неми: Најмалку 15 учесници се идентификувани и се соочуваат со сериозни обвиненија, вклучувајќи обид за убиство, формирање криминална организација и прекршоци со оружје.

Премиерот Киријакос Мицотакис испрати јасна порака: вратата за дијалог е отворена, но ултимативно бара прекин на насилството.

„Нашата врата е секогаш отворена, но дијалогот мора да се одвива со отворени патишта“, предупреди тој.

Мицотакис истакна дека екстремните дејствија ризикуваат да го свртат јавното мислење против земјоделците и нагласи дека преговорите мора да ги почитуваат фискалните ограничувања на ЕУ.

Како најава за следната ескалација, земјоделците планираат блокада на пристаништето Волос, каде ќе им се придружат и рибарите. Кризата во Грција е далеку од завршена.

Премиерот на Црна Гора, Милојко Спајиќ, влезе во дипломатска преписка со српскиот претседател Александар Вучиќ околу европската иднина на Западен Балкан, најавувајќи дека Подгорица не планира да чека никого.

Спајиќ изрази делумна согласност со предлогот на Вучиќ целиот регион истовремено да влезе во Европската унија (ЕУ), но со јасна и самоуверена порака: Црна Гора својот влез го гледа веќе во 2028 година.

„Се согласувам дека ЕУ треба да биде крајната дестинација за целиот Западен Балкан. Сепак, ние ќе ве чекаме таму веќе во 2028 година и ве охрабруваме навистина да побрзате и да ги забрзате другите кандидати од регионот“, објави Спајиќ на социјалната мрежа X, пренесува Анадолија.

Само еден ден претходно, српскиот претседател Александар Вучиќ на форумот BELTALKS во Белград ја лансираше идејата за колективен прием на сите земји од Западен Балкан, тврдејќи дека тоа е најдобрата опција за стабилност и решавање на отворените прашања.

„Ако прифатите еден, двајца или тројца од нас, што ќе правиме тогаш со другите? Како ќе ги решиме сите отворени прашања?“, запраша Вучиќ, потенцирајќи дека заедничкиот прием би бил најголем придонес за стабилноста на регионот и Европа.

Вучиќ најави дека оваа идеја ќе ја покрене на состанокот со претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, и претседателот на Европскиот совет, Антонио Коста.

Сепак, одговорот на Спајиќ сугерира дека Црна Гора, како предводник во преговорите, не е подготвена да го забави своето темпо и испраќа директен предизвик до другите балкански земји да го следат нејзиниот пример.