Косовскиот весник „Бота сот“ објави нови детали во врска со вчерашното апсење на петте лица осомничени за терористички напади во Косово.
Бота сот“ пишува: „Специјалното обвинителство на Косово соопшти дека при апсењето била пронајдени експлозивни материјали, огнено оружје, еден дрон, како и антитенковско оружје. Медиумите дознаваат дека меѓу уапсените бил и Ардијан Гјурај од градот Пеќ.
Гјурај и е познат на правдата во Косово. Тој беше уапсен на 12 декември 2015 година во Газиантеп, во Турција и бил обвинет за кривични дела, кои го поврзуваат со тероризам. Гјурај беше прогласен како виновен на 12 февруари 2018 година, каде што и беше осуден на затворска казна од една година и пет месеци. Во пресудата му било засметано и времето поминато во притвор од 5 септември 2016 година. Но, Апелацискиот суд го ослободил Ардијан Гјурај од обвинението за кривични дело, кое го поврзувало со тероризам. Потоа Ардијан Гјурај го сменил презимето во Ќеркинај.“
„Според обвинителниот акт, Ардијан Гјурај во годините 2014 – 2015, живеејќи во Германија, бил поддржувач на идеологијата на терористичко – екстремистичката организација ‘Исламска држава’. Неговиот татко Кујтим Ќеркини го пријавил во полиција Ардијан, а германската полиција го депортирала во Косово на 18 април 2018 година. Но, сепак, според обвинителниот акт, во декември 2015 година Ардијан Гјурај отпатувал кон Турција со групата на организацијата ‘Лиза – Р’. Во Турција тој бил разделен од групата и потоа го имал продолжено патувањето кон Сирија, каде што и се придружил на групата на Косовци – припадници на Исламската држава.“
„Во обвинителниот акт се наведува дека Ардијан Гјурај бил упасен од турските власти на 25 февруари 2016 година откако ја минал илегално границата Сирија – Турција, влегувајќи на територијата на турската држава. Обвинителниот акт објаснува дека на турските власти кои го упасиле Гјурај, тој им бил пријавен како државјанин на Русија со име и презиме Ашаб Арсаев, а на 5 септември бил депортиран во Косово.“
Инаку, „Бота сот“ претходно во текот на вчерашниот ден попладнето имаше објавено: „Пет лица се уапсени под сомневање дека подготвувале терористички напади во Косово. Информативниот портал ‘Kallxo’ од Косово дознава дека станува збор за група исламски радикални милитанти, кои планирале да вршат терористички акти во Косово. Извори на медиумите велат дека петте членови на групата се Албанци и оти двајца од нив биле и порано апсени како дел на исламски радикални групи. Се уште не е јасно дали групата била дел, или дали имала врски со Исламската држава, или со други терористички организации.
„Екрем Лутфиу, портпаролот на Специјалното обвинителство на Република Косово изјави: „Специјалното обвинителство на Косово соопштува дека по неколкумесечна истрага и по спроведувањето на тајните мерки на истрага и следење, со наредба на ова обвинителство е развиена операција од страна на косовската полиција, односно од Управата против тероризам, која резултираше со апсењето на петте лица. Специјалното обвинителство известува дека при апсењето се пронајдени експлозивни материи, огнено оружје, дрон, како и антитенковско оружје. Постои основано сомневање дека уапсените лица сториле кривично дело ‘подготвување на терористички дела или дела против уставниот поредок и безбедноста на Република Косово. Ова обвинителство во рамки на законскиот рок ќе поднесе барање за определување притвор за петте уапсени лица“. – објави „Бота сот“
Австрија го укина ветото за пристапување на Романија и на Бугарија кон безграничниот простор Шенген, кон кој овие две земји со години се обидуваат да влезат.
Овој пробив беше соопштен попладнево на состанокот во Будимпешта во организација на унгарското претседателство со Советот на ЕУ, на кој учествуваа министрите за внатрешни работи на Романија, Бугарија и Австрија.
Тројцата министри потпишаа заеднички договор кој ќе го отвори патот за полноправно членство во Шенген, изјави унгарскиот портпарол. Во пракса тоа значи укинување на контролите на копнените граници, што е последната пречка која преостана. На почетокот на оваа година беа укинати контролите на морските и воздушните граници како прва отстапка на Виена.
Српското министерство за одбрана извести вчера дека група тешко вооружени припадници на косовската полиција неовластена ја преминале административната линија меѓу Косово и Србија и влегле во централна Србија, пренесуваат српските медиуми.
„Станува збор за уште еден свесен и планиран обид за предизвикување инциденти и кршење на договорот од страна на привремените приштински институции на чело со Аљбин Курти. Министерството за одбрана бара од Кфор, како единствена легална и легитимна воена сила на подрачјето на Автономната покраина Косово и Метохија, да преземе мерки во согласност со својот мандат и да ги спречи привремените приштински власти во обидите за предизвикување ескалација на насилствата во нашата јужна покраина“, се наведува во соопштението.
„Наредбата на Аљбин Курти припадници на таканаречената косовска полиција да ја преминат административната линија претставува опасна провокација и закана за мирот. Единиците на Војската на Србија во Копнената зона на безбедност ја следат состојбата на теренот и се спремни да реагираат во согласност со одредбите на Воено-техничкиот договор“, се истакнува.
Претседателот на Србија Александар Вучиќ ја коментираше за РТС оваа информација. „Курти тоа го наредил намерно, очекувал овие лица да бидат ликвидирани и тоа да биде причина за вовлекување на НАТО во конфликт со Србија“, порача тој, додавајќи дека не очекува реакција од Кфор.
„Не очекувам никаква реакција, освен од Американците. Американците знаат дека Курти тоа намерно го наредил. Очекувал овие лица да бидат ликвидирани и тоа да му биде причина за внесување на НАТО во судир со Србија“, наведе Вучиќ.
Најави дека Србија следниот пат ќе реагира во согласност со правилата на службата. „Следниот пат ние ќе реагираме во согласност со правилата на службата, но бараме од Американците да нè известат дали сме во право кога велиме дека Курти лично ја наредил провокацијата и упадот на своите оружени сили на територијата на централна Србија“, кажа српскиот претседател.
Илјадници луѓе во градовите низ Србија во петокот им оддадоа почит на загинатите при падот на настрешницата на железничката станица во Нови Сад со симболично петнаесетминутно молчење и привремена блокада на сообраќајотво организација на опозицијата што претседателката на парламентот Ана Брнабиќ го нарече „малтретирајање граѓани“.
На комеморативната акција „Србија, застани“, која симболично започна во 11 часот и 52 минути, кога падна настрешницата и усмрти 15 лица, повикаа повеќе граѓански активистички здруженија, иницијативи и движења, како и српската опозиција.
Сообраќајот денеска беше блокиран на повеќе локации во Белград, а граѓаните во знак на почит и изразување протест поради, како што велат, бавната истрага за несреќата, се собраа и во Нови Сад, Ниш, Крагуевац, Крушевац, Зајечар, Ваљево, Трстеник и други градови, повторувајќи ги барањата да се гонат одговорните за фаталниот пад на настрешницата.
Повикот на акцијата „Србија, застани“, сепак, не допре до сите граѓани на Србија, ниту, пак, многу луѓе знаеле за тоа, тврди опозицијата поради тоа што повикот бил „игнориран од провладините медиуми и портали“.
„Хаос во цела Србија! Луѓето се лути на опозициските насилници, има инциденти! Тие продолжуваат со насилството врз народот“, објави на својот портал таблоидот Информер.
Во истрагата што ја спроведува Вишото јавно обвинителство во Нови Сад, досега се уапсени 12 лица, а по едно лице се трага.
Меѓу уапсените беше и до неодамна министерот за градежништво, транспорт и инфраструктура Горан Весиќ, кој пет дена по несреќата „од морални причини“ поднесе оставка, негирајќи ја својата одговорноста и кривична вина. Сослушувањата се во тек.
Потоа следуваа оставки на поранешниот министер во истиот ресор Томислав Момировиќ, директорката на државната компанија „Инфраструктура на железници на Србија“, Јелена Танасковиќ и нејзиниот претходник на таа функција Небојша Шурлан, кои беа уапсени еден ден подоцна. Српскиот претседател Александар Вучиќ во четвртокот за РТС изјави дека „заврши со оставките“ и дека судовите ќе утврдат кој е виновен.
Радио-телевизијата на Србија денеска јави дека почнале сослушувањата на дел од уапсените, без да наведат повеќе детали, освен дека не се знае дали сите ќе бидат сослушани денеска и кога судот ќе одлучи за евентуалниот притвор.
Набргу по денешниот протест, претседателката на парламентот Ана Брнабиќ одржа прес-конференција во зградата на парламентот, осудувајќи го „малтретирањето на српските граѓани“ и тврдејќи дека „околу дваесет луѓе го блокираат градот“.
„Сакам јасно да го осудам малтретирањето на српските граѓани. Демократија не е кога 20 или 50 луѓе блокираат цел булевар и на тој начин го блокираат целиот град. Тоа е насилство, насилство, тоа е малтретирање на граѓаните и ништо друго“, рече Брнабиќ, прашувајќи се „која е целта и смислата на тоа, освен хаос и дестабилизација на државата“.
По несреќата неколку протести се одржаа во Нови Сад и Белград. Група републички и покраински опозициски пратеници и советници на Собранието на Нови Сад ги блокираа обвинителството и зградата на судот во Нови Сад пред два дена, барајќи побрза истрага, гонење на одговорните и ослободување од притвор на активистите уапсени за време на претходните протести.