Македонија

Според житието, СВЕТИ КЛИМЕНТ најмногу сакал да престојува во ОХРИД, ја љубел убавината на својот манастир

Според житието, СВЕТИ КЛИМЕНТ најмногу сакал да престојува во ОХРИД, ја љубел убавината на својот манастир – ќе рече Татјана Дурнева, професор по македонски јазик и литература од Охрид за публицитет.мк.

СВЕТИ КЛИМЕНТ ОХРИДСКИ

СО ЗБОРОВИ СИ ГИ УПАТИЛ НАРОДИТЕ ВО ВЕРАТА БОЖЈА;

СО ДЕЛАТА СИ ГИ ИЗДИГНАЛ ПРЕБЛАЖЕН,

КОН БОЖЕСТВЕН И БЛАЖЕН ЖИВОТ.

СО ЧУДЕСА СИ ГИ ПРОСВЕТИЛ ОНИЕ

ШТО ПРИСТАПУВААТ ВЕРНО КОН ТЕБЕ,

СО ЗНАМЕНИЈА СИ ЈА ОСВЕТЛИЛ ТЕМНИНАТА.

ПОРАДИ ТОА ГО СЛАВИМЕ ТВОЈОТ БОЖЕСТВЕН СПОМЕН,КЛИМЕНТЕ.

( ТРОПАР , ГЛАС ЧЕТВРТИ )

ПРЕСВРТНИЦА ВО КУЛТУРНИОТ И ИСТОРИСКИОТ РАЗВИТОК НА СИТЕ СЛОВЕНСКИ НАРОДИ ПРЕТСТАВУВА АНГАЖИРАЊЕТО НА СВЕТИТЕ КИРИЛ И МЕТОДИЈ ВО ИЗНАОЃАЊЕТО НА СЛОВЕНСКАТА АЗБУКА,ВО СОЗДАВАЊЕТО НА ПРВИОТ СЛОВЕНСКИ КНИЖЕВЕН ЈАЗИК И ВО ПРЕВЕДУВАЊЕТО НА ПОТРЕБНИТЕ БОГОСЛУЖБЕНИ КНИГИ НА СЛОВЕНСКИ ЈАЗИК И НЕГОВОТО ВОВЕДУВАЊЕ ВО БОГОСЛУЖБАТА.КОН СЕВО ОВА СЕ ДОДАВА И ФОРМИРАЊЕТО НА ГРУПА ОДУШЕВЕНИ УЧЕНИЦИ И СЛЕДБЕНИЦИ НА СЛОВЕНСКАТА ПРОСВЕТА И БОГОСЛУЖБА И СОГЛЕДУВАЊЕ КАДЕ Е ОСНОВАТА НА САМОСТОЈНАТА СЛОВЕНСКА ПРОСВЕТА,КНИЖЕВНОСТ И БОГОСЛУЖБА , ОСНОВАТА НА СЛОВЕНСКАТА КУЛТУРА .

ЕДЕН ОД НАЈИСТАКНАТИТЕ УЧЕНИЦИ НА КИРИЛ И МЕТОДИЈ Е СЕКАКО КЛИМЕНТ ОХРИДСКИ КОЈ ДОСЛЕДЕН НА СВОИТЕ УЧИТЕЛИ , ГО ПРОДОЛЖИЛ СО УСПЕХ НИВНОТО ДЕЛО.ОСНОВОПОЛОЖНИК НА СЛОВЕНСКАТА ПИСМЕНОСТ И КУЛТУРА ВО МАКЕДОНИЈА , ОСНОВАЧ НА ПРВИОТ СЛОВЕНСКИ УНИВЕРЗИТЕТ ВО ОХРИД,ПРВ ОРИГИНАЛЕН СЛОВЕНСКИ ПИСАТЕЛ ЗА КОГО ПОСТОЈАТ НЕПОБИТНИ ДОКАЗИ.ПРВ СЛОВЕНСКИ ЕПИСКОП,ПРОСВЕТИТЕЛ, -ПАТРОН НА ОХРИД И ЗАШТИТНИК,ЧИЕ ИМЕ И ДЕЛО ГИ ОДБЕЛЕЖУВАМЕ НА 8 ДЕКЕМВРИ.

ТОЧНИ ПОДАТОЦИ ЗА МЕСТОТО И ГОДИНАТА НА РАЃАЊЕ НА КЛИМЕНТ НЕМА.НЕМА ПОДАТОЦИ ЗА СЕМЕЈСТВОТО И ПОТЕКЛОТО , ОСВЕН ДЕКА БИЛ ЗАКОПАН НА 27 ЈУЛИ 916 ГОДИНА ВО МАНАСТИРОТ НА ПЛАОШНИК ВО ОХРИД ,ШТО САМ ГО ИЗГРАДИЛ И ГО ПОСВЕТИЛ НА СВЕТИ ПАНТЕЛЕЈМОН.ПОДОЦНА МОШТИТЕ МУ БИЛЕ ПРЕНЕСЕНИ ВО ЦРКВАТА СВЕТА БОГОРОДИЦА ПЕРИВЛЕПТА КОЈА ОТТОГАШ Е НАРЕКУВАНА СО НЕГОВОТО ИМЕ.МОШТИТЕ СЕ ПОВТОРНО ВРАТЕНИ ВО АВГУСТ 2002 ГОДИНА ПО ОБНОВАТА И ОСВЕТУВАЊЕТО НА НЕГОВИОТ МАНАСТИР.ПО ПРЕТПОСТАВКИТЕ ДЕКА ПОЧИНАЛ НА 70-80 ГОДИНИ,ДОАЃАМЕ ДО ПРЕТПОСТАВКИТЕ ДЕКА Е РОДЕН ОКОЛУ 30-ТАТА ИЛИ 40-ТАТА ГОДИНА НА 9 ВЕК.

ПОВЕЌЕ ПОДАТОЦИ ЗА КЛИМЕНТ ОХРИДСКИ СЛЕДИМЕ ОД МОРАВСКАТА МИСИЈА НА КИРИЛ И МЕТОДИЈ, ЗА ВРЕМЕ НА ОВАА МИСИЈА , А И ПОТОА.КЛИМЕНТ ИМ ПОМАГАЛ НА КИРИЛ И МЕТОДИЈ ВО НИВНАТА РАБОТА МЕЃУ СЛОВЕНИТЕ ВО МОРАВИЈА И ПАНОНИЈА И ВО БОРБАТА ЗА ОДБРАНА НА СЛОВЕНСКАТА ПИСМЕНОСТ ОД НАПАДИТЕ НА ЛАТИНО-ГЕРМАНСКИТЕ СВЕШТЕНИЦИ.

ЗАЕДНО СО УШТЕ ДВАЈЦА УЧЕНИЦИ БИЛ РАКОПОЛОЖЕН ЗА СВЕШТЕНИК ВО РИМ.СЕ ПРЕТПОСТАВУВА ДЕКА МОНАШКОТО ИМЕ КЛИМЕНТ ГО ДОБИЛ ВО ЧЕСТ НА ОТКРИВАЊЕТО НА МОШТИТЕ НА ПАПАТА КЛИМЕНТ КОЈ УМРЕЛ ВО ПРОГОНСТВО НА КРИМ.ПО СМРТТА НА СВОИТЕ СВЕТИ УЧИТЕЛИ ,ПОД ПРИТИСОК НА ГЕРМАНСКИТЕ СВЕШТЕНИЦИ , СО ГОРАЗД,НАУМ,АНГЕЛАРИЈ И САВА ,ЗАЕДНО НАРЕЧЕНИ ПЕТОЧИСЛЕНИЦИ ,ОД МОРАВИЈА ТРГНАЛЕ НА ЈУГ ,НАЈНАПРЕД ВО БУГАРИЈА ,А ПОТОА КЛИМЕНТ ДОШОЛ ВО ОХРИДСКИОТ КРАЈ ЗА ДА ГО УЧИ СВОЈОТ НАРОД НА БОЖЈИТЕ ВИСТИНИ.ПРВО ОСНОВАЛ МАНАСТИР ВО БЕЛИЦА ,КАДЕ ШТО МУ БИЛО И ПРВОТО ЕПИСКОПСКО СЕДИШТЕ.ПОДОЦНА СЕ ПРЕСЕЛИЛ ВО ОХРИД И РАЗВИЛ ГОЛЕМА АРХИПАСТИРСКА И ПРОСВЕТИТЕЛСКА ДЕЈНОСТ ЗА БЛИСКАТА И ПОДАЛЕЧНАТА ОКОЛИНА.БИЛ НЕУМОРЕН,ОДЕЛ ОД СЕЛО ДО СЕЛО,ОД ГРАД ДО ГРАД И НА РАЗБИРЛИВ НАРОДЕН ЈАЗИК ГО ПРОГОНУВАЛ МРАКОТ ОД УМОТ И СРЦАТА НА СВОИТЕ СОНАРОДНИЦИ.ОБЛАСТА КУТМИЧЕВИЦА ВО КОЈА ДЕЛУВАЛ КЛИМЕНТ НЕ Е ПОЗНАТА ВО ДЕНЕШНАТА ТОПОНИМИЈА НА БАЛКАНОТ , НО СПОРЕД ДРУГИТЕ ТОПОНИМИ КОИ СЕ СРЕТНУВААТ , СЕ РАБОТИ ЗА ДЕНЕШНОТО ТРОМЕЃЕ НА МАКЕДОНИЈА,ГРЦИЈА И АЛБАНИЈА.

ВО БОГАТАТА И РАЗНОВИДНА ДЕЈНОСТ НА КЛИМЕНТ СПАЃА И ГРАДБАТА НА НЕКОЛКУ ЦРКВИ И МАНАСТИРИ КОИ СТАНАЛЕ ЦЕНТРИ НА СЛОВЕНСКАТА КУЛТУРА ,КАКО И УЧИЛИШТАТА , МЕЃУ КОИ НА ПРВО МЕСТО Е ОХРИДСКАТА КНИЖЕВНА ШКОЛА ИЛИ ТАКАНАРЕЧЕНИОТ КЛИМЕНТОВ УНИВЕРЗИТЕТ ВО КОЈАШТО ОБРАЗОВАНИЕТО БИЛО ПОСТАВЕНО НА ШИРОКА ОСНОВА.СПОРЕД ЖИТИЕТО НА ТЕОФИЛАКТ,КЛИМЕНТ ИМАЛ 3 500 УЧЕНИЦИ КОИ ГИ ОСПОСОБУВАЛ ЗА ЦРКОВНА БОГОСЛУЖБА.ПРОСВЕТИТЕЛСКО-ЦРКОВНАТА АКТИВНОСТ НА КЛИМЕНТ ТАМУ ТРАЕЛА СЕДУМ ГОДИНИ.КЛИМЕНТ ГО ПОДУЧУВАЛ МЕСНОТО НАСЕЛЕНИЕ И ВО УНАПРЕДУВАЊЕ НА ЗЕМЈОДЕЛСТВОТО ,ВО КАЛЕМЕЊЕТО НА ДИВИ ОВОШКИ,ПРИПИТОМУВАЊЕ НА ЖИВОТНИ , А И ГО ЛЕКУВАЛ ОД НЕКОИ БОЛЕСТИ.ВО ОХРИДСКАТА КНИЖЕВНА ШКОЛА ДОСЛЕДНО ГО ЧУВА ДЕЛОТО НА КИРИЛ И МЕТОДИЈ,СЕ УПОТРЕБУВА ГЛАГОЛИЦАТА И ВЕРНО СЕ ЧУВА ЈАЗИКОТ НА КИРИЛ И МЕТОДИЈ.

КЛИМЕНТ ОХРИДСКИ ПРЕВЕДУВАЛ ЦРКОВНА ЛИТЕРАТУРА.ДО КРАЈОТ НА ЖИВОТОТ РАБОТЕЛ НА ПРЕВОДОТ НА „ЦВЕТНИОТ ТРИОД “ ОД ГРЧКИ НА СЛОВЕНСКИ ЈАЗИК.ЗА ПОТРЕБИТЕ НА МЛАДАТА СЛОВЕНСКА ЦРКВА ВО МАКЕДОНИЈА НАПИШАЛ ОКОЛУ ПЕДЕСЕТ ПОУЧНИ (ПРАЗНИЧНИ ) И ПОФАЛНИ СЛОВА.ЗА ЕДНА ТРЕТИНА СИГУРНО СЕ ЗНАЕ ДЕКА СЕ НЕГОВИ ДЕЛА БИДЕЈЌИ СЕ ПОТПИШАНИ СО НЕГОВОТО ИМЕ.ПОГОЛЕМИОТ ДЕЛ,ПОРАДИ СКРОМНОСТА ВООБИЧАЕНА ЗА ПИСАТЕЛИТЕ ОД ТОА ВРЕМЕ,КЛИМЕНТ НЕ ГИ ПОТПИШАЛ СО СВОЕ ИМЕ , НО ПО СТИЛОТ СЕ ЗАКЛУЧУВА ДЕКА И ТИЕ ПРОИЗЛЕГЛЕ ОД НЕГОВАТА РАКА.СЕ ПРЕТПОСТАВУВА И ДЕКА Е АВТОР НА ЖИТИЈАТА НА КИРИЛ И МЕТОДИЈ ,ПОЗНАТИ КАКО „ПАНОНСКИ ЛЕГЕНДИ“ ОД КОИ СЕ ПРОУЧУВА НИВНИОТ ЖИВОТ И ДЕЛО ИЛИ БАРЕМ НА ЕДНО ОД НИВ.

КЛИМЕНТ ОХРИДСКИ СЛОВАТА ГИ ДРЖЕЛ ВО ВИД НА ГОВОР СО ШТО СЕ ЈАВУВА И КАКО ОРАТОР,ПОТОА НЕГОВИТЕ УЧЕНИЦИ ГИ ПРЕПИШУВАЛЕ И ГИ ШИРЕЛЕ ЗА КОРИСТЕЊЕ.СО СЛОВАТА СЕ ЈАВУВА КАКО ПРВ ОРИГИНАЛЕН СЛОВЕНСКИ ПИСАТЕЛ.ЌЕ СПОМНЕМЕ САМО ДЕЛ ОД НИВ:ПОХВАЛА НА КИРИЛ ФИЛОЗОФ,ПОХВАЛА НА СЛОВЕНСКИТЕ УЧИТЕЛИ КИРИЛ И МЕТОДИЈ,ПОХВАЛНО СЛОВО НА БЕСТЕЛЕСНИТЕ МИХАИЛ И ГАВРИЛ,ПОХВАЛНО СЛОВО ЗА ЧЕТИРИДНЕВНИОТ ЛАЗАР,БЕСЕДА ЗА БЛУДНИОТ СИН,ПОХВАЛА НА ПРОРОКОТ ЗАХАРИЈ И СВЕТИ ЈОВАН КРСТИТЕЛ,СЛОВАТА ПОСВЕТЕНИ НА ПРЕСВЕТА БОГОРОДИЦА,СЛОВАТА ПОСВЕТЕНИ ЗА НАСТАНИТЕ ОД ЖИВОТОТ НА ГОСПОД ИСУС ХРИСТОС И ДРУГИ.

ПОУЧНИТЕ СЛОВА ГИ НАПИШАЛ НА ЕДНОСТАВЕН СТИЛ И БИЛЕ НАМЕНЕТИ ЗА БОГОМОЛЦИТЕ,ПА ЗАТОА СЕ ЛЕСНО РАЗБИРЛИВИ.ПОФАЛНИТЕ СЛОВА БИЛЕ НАМЕНЕТИ ЗА ПОУЧЕНИТЕ ЛУЃЕ И СЕ НАПИШАНИ НА ПОВИСОК СТИЛ КОЈ ИМА ПРЕТЕНЗИИ НА УЧЕНОСТ,ДУРИ И НА НАУЧНОСТ ,ЗАШТО ВО СЕБЕ СОДРЖАТ И МИСЛИ НА АВТОРОТ ЗА ПООДЕЛНИ ДОГМИ НА ХРИСТИЈАНСКАТА РЕЛИГИЈА.НЕКОИ ОД НИВ ЗВУЧАТ ДУРИ И КАКО ХИМНИ.

ПРЕД ДА УМРЕ, СВОЈОТ ИМОТ-КНИЖЕВНИТЕ ДЕЛА ,КЛИМЕНТ ГИ ПОДЕЛИЛ И ЗАВЕШТАЛ НА ЕПИСКОПИЈАТА И НА СВОЈОТ МАНАСТИР.

ПРОГРАМА ЗА ОДБЕЛЕЖУВАЊЕ НА СВЕТИ КЛИМЕНТ ОХРИДСКИ – ПАТРОН НА ОХРИД - Ohrid.gov.mk

КЛИМЕНТ ОХРИДСКИ Е ЗАШТИТНИК НА ОХРИД.СПОРЕД ПРЕДАНИЈАТА , ТОЈ ГО СПАСУВАЛ ГРАДОТ И НЕГОВИТЕ ЖИТЕЛИ СЕКОГАШ КОГА БИЛЕ ВО НЕВОЛЈА.СВЕТИ КЛИМЕНТ Е ЗАКРИЛНИК И ПАТРОН НА ЦЕЛИОТ МАКЕДОНСКИ НАРОД НИЗ НЕГОВАТА ИСТОРИЈА.ТОЈ Е ПАТРОН НА МАКЕДОНСКАТА ПРАВОСЛАВНА ЦРКВА,НА МАКЕДОНСКАТА ПРАВОСЛАВНА БОГОСЛОВИЈА И БОГОСЛОВСКИОТ ФАКУЛТЕТ,КАКО И НА ГОЛЕМ БРОЈ НАУЧНИ И ПРОСВЕТНИ ИНСТИТУЦИИ ВО НАШАТА ЗЕМЈА.НЕМУ МУ СЕ ПОСВЕТЕНИ И ГОЛЕМ БРОЈ НОВОИЗГРАДЕНИ ЦРКВИ И МАНАСТИРИ ВО ПОВЕ-ЌЕ ЗЕМЈИ КАДЕ ИМА МАКЕДОНЦИ.

ОПШИРНОТО ЖИТИЕ НА КЛИМЕНТ ИЗРИЧНО КАЖУВА ДЕКА ТОЈ НАЈМНОГУ САКАЛ ДА ПРЕСТОЈУВА ВО ОХРИД.ЈА ЉУБЕЛ УБАВИНАТА НА СВОЈОТ МАНАСТИР „ЗА КОЈ ТАГУВАЛ КОГА СЕ ОДДАЛЕЧУВАЛ НЕКАДЕ ДРУГАДЕ “.ДЕЈНОСТА НА КЛИМЕНТА И НЕГОВИТЕ СОРАБОТНИЦИ ЈА ЗАЦВРСТИЛА СИЛНО КУЛТУРНАТА УЛОГА НА ОХРИД.ОХРИД , А И СИТЕ НАШИ КРАИШТА МУ СЕ ОДДОЛЖУВААТ НА КЛИМЕНТ ОХРИДСКИ СО ТОА ШТО СЕКОГАШ ,ДУРИ И ВО НАЈТЕШКИТЕ ВРЕМИЊА,ГО ЧУВАЛЕ И ГО ЧУВААТ ЖИВ СПОМЕНОТ ЗА НЕГО , ДА НЕ СЕ ЗАГУБАТ ТРАГИТЕ ОД НЕГОВАТА ДЕЈНОСТ.

ТАТЈАНА ДУРНЕВА, професор по македонски јазик и литература од Охрид

Публицитет.мк

Up Next

Стоилковиќ до Бучковски: За време на „србизацијата“ државата беше Македонија, а народот и јазикот македонски

Don't Miss

Денеска е Свети Климент Охридскиот Чудотворец и наш голем Просветител

Македонија

Пробиен претпоследниот тунел на пругата кон Бугарија: Напредок на делницата Бељаковце – Крива Паланка

Рано изутринава беше пробиен претпоследниот од вкупно 15 тунели на железничката делница од Бељаковце до Крива Паланка, која претставува втор дел од изградбата на пругата кон Бугарија. Овој чекор беше оценет како значаен исчекор во реализацијата на проектот, кој со години се соочува со бројни предизвици.

„Добро е кога на крајот од тунелот ќе се појави светло,“ изјави директорот на ЈП ЖРСМ – Инфраструктура, Синиша Ивановски, кој го истакна значењето на денешниот напредок.

Тој нагласи дека делницата е една од најкомплексните инфраструктурни точки во земјата, особено поради обемната и технички сложена изградба на тунелите.

„Градбата на оваа траса изобилува со предизвици, а еден од поголемите се пробивањето и градбата на тунелите. Прогресот на целиот проект не е на посакуваното ниво, но мора да се пофали изведувачот за успехот токму во овој сегмент,“ додаде Ивановски.

Тој изрази уверување дека постигнатиот напредок ќе биде мотив и за динамизирање на останатите делови од работите на трасата, додавајќи дека очекува наскоро да се бележат успеси и во другите сегменти од изградбата.

Македонија

Можни промени во ставовите на ЕУ за Македонија: Шансата за компромис со Бугарија

Претседателката Гордана Сиљановска Давкова денеска го отвори прашањето за промена на заклучоците на ЕУ за Македонија и најави дека постои излезно решение за спорот со Бугарија. Сепак, таа со остар тон потсети дека одлуката не е во наши раце.

„Од наша призма можно е да се смени заклучокот, но одлуката не ја носиме ние. Точно е дека сме разговарале за излезни решенија,“ изјави претседателката по Меѓународниот форум „Глокализација 2.0“.

Сиљановска Давкова детектира значителна промена во реториката на највисоките претставници на ЕУ. Според неа, Брисел почнува да сфаќа дека се работи за опасен преседан кој може да се повторува.

„Мислам дека има промена во реториката, бидејќи не се работи само за еден преседан, туку за приказна што ќе се повторува доколку во стартот не се најде решение. Затоа јас предлагав некои излезни решенија,“ нагласи таа.

Претседателката испрати и директна критика кон придавката „француски предлог“, посочувајќи на парадокс:

„Честопати слушаме француски предлог. Не знам колку е добро да кажам, ама не одговара придавката бидејќи Франција е држава којашто ја нема потпишано ниту ратификувано Рамковната конвенција за заштита на правата на малцинствата. И сега да го користите предлогот за гарантирање на малцински права како француски не е во ред.“

Таа не ги амнестираше ниту домашните претставници, велејќи дека и нашиот дел од историската комисија учествувал во креирањето на заклучоците и решенијата.

Сиљановска Давкова ја отвори вратата за маневар: иако е тешко да се менуваат протоколи, таа гледа решение во интерпретацијата и изјавата за отворање на преговорите.

„Има можност со интерпретација. Мислам дека мора да ги тргнеме историјата, културата и јазикот од критериумите,“ категорична е претседателката.

Таа самоуверено тврди: Македонија има едни од најдобрите уставни гаранции за правата на малцинствата, вградени во Уставот и Рамковниот договор.

Критиката кон источниот сосед е најостра. Претседателката ја потенцира лицемерноста на барањата, наспроти сопственото однесување:

„Обично го барате од другиот она што вие го гарантирате. Ако вие не гарантирате имплементација на пресудите на Судот за човекови права во Стразбур, а се повикувате на заштита на човековите права, тогаш имате проблем,“ заклучи Сиљановска Давкова, префрлувајќи го центарот на вината кај Софија.

Македонија

Истражување: Тренд на опаѓање на користењето религија во политичките кампањи

Новото истражување „Религијата во политичките кампањи“, спроведено во ноември 2025 година од Институтот за политички истражувања – Скопје (ИПИС), порталот Religija.mk и Фондацијата Конрад Аденауер, покажува дека опаѓа влијанието и употребата на религијата во политичките кампањи во Македонија, но и дека дел од граѓаните сè уште ја препознаваат како фактор во изборниот процес.

Според податоците, 28% од испитаниците сметаат дека религијата повеќе или помалку е користена во кампањите, што претставува пад во однос на претходните мерења во 2020 и 2017 година. Истовремено, 51% веруваат дека религијата малку или воопшто не се користи во политичката комуникација на партиите.

Граѓаните генерално се против користење религиозни симболи во кампањи – дури 68% го сметаат тоа за злоупотреба на религиозните чувства.

И покрај тоа, околу една петтина од гласачите признаваат дека религиозноста на кандидатот, посетите на верски објекти или барањето благослов од верски лидери може да има одредено влијание врз нивниот избор.

Истражувањето покажува и дека етнички албанските партии нешто повеќе ја користат религијата во кампањите во споредба со македонските политички субјекти, но и кај нив е забележан тренд на намалување во последните години.

Кога станува збор за вмешаноста на верските заедници во политиката, 49% од граѓаните сметаат дека верските лидери имаат одредено влијание. Сепак, големо мнозинство – 77% – се против верските претставници јавно да поддржуваат политички субјекти.

Според анализата, само 24% од испитаниците веруваат дека верските заедници фаворизирале одредена партија на последните избори, а меѓу нив, по околу 6% сметаат дека фаворити биле ВМРО-ДПМНЕ, НАИ или ВРЕДИ.

Истражувањето потврдува дека Македонија останува мултирелигиско и генерално религиозно општество, но трендовите укажуваат на постепено одвојување на политичките процеси од религиозните влијанија и намалување на нивната улога во современите изборни кампањи.