Премиерот на Гренланд, Муте Боуруп Егеде, во петокот изјави дека е подготвен да разговара со новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп, кој рече дека сака контрола на арктичкиот остров, и побара да се почитуваат посакувањата за независност на таа територија.

Трамп, кој ќе биде инаугуриран за претседател на 20-ти јануари, ја опиша контролата врз полуавтономната данска територија Гренланд, за што зборуваше и во својот прв претседателски мандат од 2016 до 2020 година, како „апсолутна неопходност“ за националната безбедност на САД. Притоа, тој не ја исклучи примената на воен или економски притисок, вклучително и воведување царини за Данска.

Егеде им рече на новинарите во Копенхаген дека сè уште не контактирал со Трамп.

„Но, ние сме подготвени да разговараме. Данска и Гренланд се подготвени да го интензивираат дијалогот со САД. Ние соработувавме со САД во минатото и ќе продолжиме да соработуваме“, рече Егеде.

Данската премиерка Мете Фредериксен во четвртокот изјави дека побарала средба со Трамп, но не очекувала тоа да се случи пред инаугурацијата.

Гренланд, дом на 57.000 луѓе, беше данска колонија до 1953 година и сега е самоуправна данска територија. Во 2009 година, Гренланд го доби правото на глас за да ја обезбеди својата независност. Гренланд има право да прогласи независност од Данска од таа 2009 година, но островот кој зависи од значителни годишни трансфери од данскиот буџет, сè уште не го сторил тоа.

Премеирот Егеде истакна дека народот копнее за независност, „да биде господар во својот дом“. „Тоа треба да го почитуваат сите“, рече премиерот, додавајќи дека тоа не значи „прекин на сите врски, соработка и односи со Данска“.

Островот, чиј главен град Нуук е поблиску до Њујорк отколку до данскиот главен град Копенхаген, содржи богати наоѓалишта на минерали, нафта и гас. Сепак, тој се развива бавно, а економијата на островот зависи од риболовот и годишните субвенции од Данска.

Со оглед на воздухопловната база Питуфик, Гренланд е стратешки важен за американската војска и нејзиниот систем за рано предупредување за балистички ракети, бидејќи најкраткиот пат од Европа до Северна Америка минува низ островот.

За време на неговиот претходен мандат, Трамп изрази интерес за купување на Гренланд во 2019 година, но Данска и властите на островот брзо го отфрлија предлогот пред да се одржат официјалните разговори. Данската премиерка Мете Фредериксен и тогаш ја нарече „апсурдна“ понудата на Трамп, а тој нејзиниот однос кон таа идеја го нарече „гаден“ и ја откажа посетата на Копенхаген. Фредериксен сѐ уште е премиерка на Данска.

Трамп во август 2019 годинава ја откажа посетата на Данска и со груби зборови одговори на отфрлањето на неговата идеја САД да го купат Гренлад од страна на данската премиерка Мете Фредерискен, која ваквата замисла на оцени како апсурдна. Како што објави тогаш весникот The Washington Post, функционерите во администрација на американскиот претседател ја разгледувале можноста на данската влада да ѝ понудат 600 милиони долари годишно за предавање на Герланд во неограничена сопственост.

Притоа треба да истакне дека ова не е првиот обид во Вашингтон да ја разгледува можноста да го поседува островот. Имено, набрзо по завршувањето на Втората свеска војна тогашниот претседател Хари Труман ѝ понудил на Данска 100 милиони долари за Гренланд, но бил одбиен. Американскиот Стејт департмент, исто така, разгледувал опција да го купи Гренланд уште во 1867 година. А како што пишуваше своевремено The Wall Street Journal, американскиот сенатор републиканец Тон Котен уште летото 2018 година, му предлагал на данскиот амбасадор Ларс Херт Лозе, купување на Гренланд. Според сенаторот, данскиот дипломат „малку се изненадил“, но дијалогот „продолжил“. Котон годинава во својата изјава за весникот потенцира дека Гренланд е богат со природни ресурси и, во воено-стратешка смисла, неговото купување од страна на САД „би го заштитило островот од Русите и Кинезите“.

Упорноста на Трамп да го купи најголемиот остров на планетата кој има широка автономија во рамките на Кралството Данска, бездруго е сигнал за повторниот американски интерес за Арктикот, подрачјето богато со природни ресурси, но истовремено и дистракција во моментов од американската внатрешна политика. Понудата на Трамп да го купи Гренланд, пред пет години истовремено беше сигнал за Русија, и за другите арктички земји и за Кина, којашто според некои процени во Вашингтон има скриен интерес за Арктикот, дека САД нема да стојат настрана во борбата за контрола над овој дел од светот, каде што со топењето на мразот ќе се отворат нови поморски рути. САД веќе го зајакнаа своето присуство во регионот, отворајќи конзулат во гренландската престолнина Нук, и финансирајќи нови аеродроми, образовни и социјални програми.

Крајната цел на Вашингтон, можеби, и не е да се дојде до поседување на Гренланд, но секако дека е претензија да се поседува одредена територија на него. САД, исто така, може да се свртат кон купувањето на морнаричката база Гронендал на јужен Гренланд, од чијашто продажба Данците се откажаа во 2017 година, бидејќи тогаш единствено заинтерсирани беа Киензите.

Претседателот на Владата Христијан Мицкоски на 20 јануари во Вашингтон ќе присуствува на инаугурацијата на новиот американски претседател Доналд Трамп. Како што информираат од Владата за МИА, Мицкоски на 20 јануари ќе присуствува и на свеченоста насловена како „Гласови на слободата“ која ќе се одржи по инаугурацијата организирана од компаниите Трамп медиа и Рампл.

Најавено е дека за време на престојот во Вашингтон, македонскиот премиер ќе се сретне со Хауард Лутник, копретседавач на тимот за транзиција на претседателот Доналд Трамп и министер за трговија, Девин Нунес, претседавач со советодавното тело за разузнавање на претседателот Доналд Трамп и извршен директор на Трамп медиумската корпорација и со извршниот директор на Рамбл, Крис Павловски. Од Владата посочуваат дека можни се и повеќе други средби.

Ова ќе биде втора инаугурација на Доналд Трамп, кој ќе биде 47. претседател на Соединетите Американски Држави. На инаугурацијата во Капитол се најавува присуство на бројни претседатели и премиери, но и први луѓе на светските организации. Првиот претседателски мандат на Трамп беше од 20 јануари 2017 до 20 јануари 2021 година.

Американскиот претседател Доналд Трамп денеска во Давос изрази очекување дека САД ќе склучи трговски договор до претседателските избори во неговата земја, во ноември.

Премиерот Мицкоски во новогодишното интервју за МИА најави дека на 18 јануари заминува во посета на Соединетите Американски Држави (САД), два дена пред инаугурација на новоизбраниот американски претседател Трамп.

Повеќе од 10.000 објекти се уништени во пожарите во областа на Лос Анџелес во изминатите три денови, соопштија властите.

Според проценките на компании, штетата би можела да достигне и до 150 милијарди долари, јави Би-Би-Си.

Жителите, кои беа евакуирани од подрачјата зафатени од пожарите, се вратија на местата кои изгореа во пожарот, а на многу од нив домовите им изгореа до темел.

Компанијата AccyWEather речиси тројно ја зголеми својата прелиминарна проценка за вкупната штета од шумските пожари во Калифорнија за само 24 часа.

Според најновата проценка, штетата би можела да биде и до 150 милијарди долари, додека првичната проценка на штетата била 57 милијарди долари.

Пожарите ги зафатија области каде се некои од најскапите недвижнини во САД. Противпожарната служба соопшти дека повеќе од 5.300 имоти биле уништени во пожарот во Пацифик Палисадес, елитно предградие на Лос Анџелес, додека меѓу 4.000 и 5.000 објекти биле оштетени или уништени во пожарот во Итон.

Аналитичарите на Morningstar и JP Morgan предвидуваат дека осигурувањето ќе плати загуби од над осум милијарди долари.

Бројот на загинати во пожарите што ја зафатија областа Лос Анџелес се искачи на 10, објавија американските медиуми. Во пожарите опусотшени се повеќе од 142 квадратни километри земја. Наредена е евакуација на околу 180.000 луѓе, јави Си-Би-Ес.

Најголемиот пожар во Пацифик Палисадес, елитно предградие на Лос Анџелес, беше локализиран шест проценти од четвртокот вечерта, според Калифорниското одделение за шумарство и заштита од пожари. Во моментов најмалку шест пожари беснеат во Лос Анџелес и соседната област Вентура, а ниту еден од нив не е локализиран, освен пожарот во Вудли.