Околу 30.000 многу потребни занаетчии, лекари и медицински сестри и техничари од Северна Македонија и Албанија од септември ќе дојдат на работа во Србија без никакви дополнителни документи, работни визи и посебни дозволи, пишува српски курир.
Тоа ќе биде овозможено благодарение на иницијативата „Отворен Балкан“ и отворањето на единствениот пазар на труд. Дополнително, целиот наш регион ќе стане многу поатрактивен за странските инвеститори бидејќи полесно ќе ги најдат работниците што им недостасуваат, сметаат експертите.
Директорот на Канцеларијата за ИТ и е-Влада Михаило Јовановиќ рече дека сите занимања што ни се потребни се интересни за луѓето од Северна Македонија и Албанија.
– Сметаме дека ќе има работници кои ќе дојдат со завршено високо образование, но и оние кои имаат основно и средно образование. Градежништвото и работниците во областа на земјоделството се многу барани. Треба да има многу заинтересирани и за здравството бидејќи платите овде се повисоки. Сепак, уште поважно е што како регион сите ќе станеме многу поинтересни за странските инвеститори бидејќи побрзо и полесно ќе се дојде до работниците, а тоа е една од причините тие да инвестираат во овој дел од Европа – вели Јовановиќ.
Небојша Атанацковиќ од Сојузот на работодавачи на Србија вели дека поголема работна сила ќе им користи на нашите работодавци за позиции кои инаку се секогаш слободни.
– Мислам дека граѓаните на Северна Македонија и Албанија во рамките на „Отворениот Балкан“ ќе бидат многу заинтересирани да дојдат кај нас бидејќи условите и приходите се многу подобри. Исто така, кај нас работодавачите ќе имаат поголем избор и можност конечно да пополнат позиции за кои долго време не можат да најдат соодветна работна сила . Ни недостигаат сите трговски профили во градежништвото, заварувачите, потоа сите работници во угостителството и туризмот и за сезонски работи како овоштари. Од септември очекуваме да пристигнат околу 30.000 – вели Атанацковиќ.
Граѓаните на Србија, Северна Македонија и Албанија ќе можат да се вработат во овие земји со идентификациски броеви „Отворен Балкан“ без дополнителни административни бариери.
Предвидено е граѓанинот кој сака да се вработи во една од овие три земји, да ги внесува своите податоци преку порталот е-Влада и на тој начин да го добие идентификацискиот број на иницијативата „Отворен Балкан“. Секој граѓанин кој ќе пристапи до порталот и ќе го добие тој број ќе може непречено да пристапи до пазарите на трудот на сите три земји.
Целта е постапката да биде иста во Србија, Северна Македонија и Албанија.
Советникот на претседателот на Стопанската комора на Србија, Ненад Ѓурѓевиќ , вели дека веќе подолг период има недостиг на работна сила во областа на земјоделството, градежништвото и текстилната индустрија. Тој додаде дека по пандемијата, многу меѓународни компании кои имаат свои ланци на Далечниот Исток ја разгледуваат можноста своето производство да го доближат до нивните матични компании во Западна Европа.
– Како Западен Балкан можеме да бидеме интересна дестинација за ваков тип на работа – вели Ѓурѓевиќ.
Тој наведува дека ПКС не располага со прецизни податоци колку работна сила недостасува, но наведе дека има потреба од работници на сезонски работни места, како и во меѓународни компании кои работат овде.
– Познато е дека овие работници доаѓаат од соседните земји и од одредени земји од ЕУ, така што тој недостаток некако се надоместува, но има потреба да се регулира, овие луѓе да имаат здравствено осигурување, да им оди стажот – нагласи Ѓурѓевиќ.
Просечната плата во Србија е 631 евро, додека граѓаните на Северна Македонија во просек заработуваат 360, а Албанија 248 евра месечно.
Албанскиот премиер Еди Рама денеска изјави дека социјалната мрежа TikTok, во сопственост на кинеската групација BiteDance, ќе биде затворена во земјата најмалку една година, почнувајќи од почетокот на 2025 година.
„ТикТок е како маалски силеџија“, рече Рама на состанокот во Тирана со наставници, родители и психолози Албанци.
Рама додаде дека TikTok ќе биде затворен една година и дека во тој период ќе се спроведуваат програми кои ќе служат за „едуцирање на учениците и помош на родителите да го следат напредокот на нивните деца“.
Со учествуво на универзитетски професори и научници од Корча, Тирана и Македонија, како и активисти од македонската заедница во Албанија и областа Гора, на Косово, во Корча, Албанија, почна Научната конференција на тема: „80 години образование на мајчин македонски јазик во Албанија“.
На чинот на свеченото отворање, учествуваа заменик министерот за надворешни работи и трговија, Зоран Димитровски, ВД амбасадор на Република Северна Македомнија во Тирана Љуфтим Спахиу, дитректорката на КИЦ во Тирана Емилија Потеска Попивода, градоначалникот на Пустец Пали Колефски и други.
Обраќајќи се пред присутните, заменик министерот Зоран Димитровски, потенцираше дека негувањето на македонскиот јазик и зацврстувањето на неговата позиција на глобално ниво е програмски приоритет на новата македонска влада.
-Од аспект на евроинтеграцијата на државата, тоа значи зајакнување на преведувачките и толкувачките капацитети за македонски јазик, со цел навремена и квалитетна подготовка на националната верзија на европското законодавство и обезбедување квалитетна поддршка во текот на пристапните приговори, рече Димитровски.
Според него, јазикот е нашиот часовник на времето во кој и стојат и се движат сите физички и духовни записи, сите споделени мисли и спомени на што човекот ги брише, а јазикот го чува дури и од забот на времето.
Учесниците ги шпоздравија уште претседателот на Советот на општина Корча, Ејрон Неџипи, ректорот на Универзитетот „Фан С. Ноли“, Ленци Економи, деканката на Образовниот и Филолошкиот факултет, Јонела Спахиу и други официјални лица.
Организатори на Конференцијата се Македонското друштво „Сонце“ од Корча, во соработка со Универзитетот „Фан С. Ноли“ од истиот град, како и “Мрежата за промоција на јазичната различност” од Брисел.
Претседателот на Друштвото Сонце и професор на Универзитетот „Фан С. Ноли“, Васил Стерјовски, напомена дека целта на Конференцијата е да се одбележи значајниот јубилеј на македонското образование во Албанија, да се почитуваат и запаметат сите оние кои дале значаен придонес за развојот на образованието на мајчин јазик и да се истакне потребата за понатамошен развој на образовниот процес на Македонците во Албанија.
-Јазикот е душата на еден народ. Како што рекол германскиот филозоф Јохан Волфганг Гете “Кој не го знае својот јазик, не се познава себеси”. Затоа зачувувањето и развојот на македонскиот јазик во Албанија е вреден придонес за нашиот културен мозаик. Да го искористиме овој јубилеј за да размислиме за важноста на соработката и различостите. Како Македонци и Албанци, со векови живееме рамо до рамо, споделувајќи предизвици и триумфи. Нашата соработка е пример за хармонија и меѓусебно почитување, истакна Стерјовски.
Во рамките на настанот, ќе биде поставена изложба на фотографии и документи кои го отсликуваат образованието на македонски јазик во Албанија, како и книги на македонски јазик напишани од Македонци во Албанија.
На Конференцијата, која е од големо значење за промоција и зачувување на македонскиот јазик и културен идентитет во Албанија, од Македонија учествуваа професор д-р Катерина Тодоровска, заедно со новинарот, активист мегу Македонците во Албанија, Веле Митаноски.
Тодоровска повтори, дека, во декември 1944 година, Македонците во областите на Мала Преспа, Голо Брдо и селото Врбник во Деволската област започнаа да го изучуваат македонскиот јазик во образовниот процес во Албанија, што било овозможено со мегудржвен договор на тогашните југословенски, односно албански власти, веднаш по Втората светска војна.
-Во промоцијата и зачувувањето на македонскиот јазик кај етничките Македонци во Албанија, имало златни периоди во минатото, но, за жал, и обиди за асимилација и злоупотреба на нивните маки, со инфилтрација на бугарски емисари и службеници на официјална Софија, во најново време, рече, мегу другото Веле Митаноски.
Тој повтори дека двете земји, до 1948 година, негувале блискост и соработка, како резултат на заедничката антифашистичка војна, во која, етничките Македонци во Албанија, зеле масовно учество.
Во рамките на настанот, ќе биде поставена изложба на фотографии и документи кои го отсликуваат образованието на македонски јазик во Албанија, како и книги на македонски јазик напишани од Македонци во Албанија.