Connect with us

Македонија

„Македонци има во 500 села во Егејска Македонија – дејствуваат како лек на остриот грчки национализам“

Published

on

Павле Воскопулос Филипов (ПВ) од партијата на Македонците во Грција „Виножито”, познат застапувач на правата на Македонците во Грција, во интервју за Институтот за комуникациски студии (ИКС), вели дека за националните прашања во Грција решава „длабоката држава“ и оти, ако има позитивна клима во општеството, тогаш дека останатото во доменот на правата ќе зависи од самото македонско малцинство.

ИКС: Кое име претпочитате да го употребуваме за време на овој разговор: Македонија, или „с“.Македонија?
ПВ: Нема никаков проблем кога станува збор за државноста, кога станува збор за држава значи Македонија е држава. А во Грција е само регион. Не е проблем, бидејќи ние се разбираме. На други средби на рамниште на политичари се употребуваат официјалните имиња на државите.

ИКС: Дали со Преспанскиот договор се смени нешто на подобро за македонското малцинство во Северна Грција?
ПВ: Преспанскиот договор е важен за билатералните односи меѓу Републиката и Грција и за патот на македонската држава кон европските структури. За македонското население тука, за малцинството, сè зависи од однесувањето на државата во која живееме, и секако од апетитите и свеста на припадниците на македонското малцинство. Преспанскиот договор е позитивен за односите меѓу двете држави, но не е поврзан и не може да биде поврзан со свеста и начинот за тоа што го бара македонското малцинство во Грција.

ИКС: Во Македонија силно одекна веста за регистрацијата на невладината организација Центар за македонски јазик.
ПВ: Ова сега беше некој вид испит, дури и на јазично ниво како ќе реагира грчката држава кога после Преспанскиот договор, јавно го призна македонскиот јазик. Одлуката е позитивна инспирација за посвесните Македонци, дури и на рамниште на интернет, што ќе биде и како ќе биде натаму.

ИКС: Во Статутот на невладината организација Центар за македонски јазик имате наброено повеќе цели, меѓу другото и изучување на македонски јазик, потоа барање да се воведе изучувањето на македонскиот јазик во наставата на основните и средните училишта во Грција итн. Можете ли да ги исполните овие амбициозни цели со оглед на проблемите, со кои се соочуваше македонската заедница во Грција во минатото?
ПВ: Ако има желба во иднина и следните чекори да се изучува на посериозно ниво македонскиот јазик, ќе има напредок. Тоа зависи од односот кон македонскиот јазик од припадниците на малцинството: дали свеста е на тоа високо ниво за да бара и сака од една страна, и од друга страна, дали грчката држава и националната политика, кога станува збор за почитување на малцинските права, конкретно за барање за малцинските јазици, ќе направи реформи за да може во основните училишта да се изучува македонскиот јазик. Немаме индикации дека се прават реформи во грчката политика во насока на почитување на јазиците на малцинствата. Има дискриминација, јазикот не се почитува, ниту е во образовниот систем. Македонци, од тие средини, од тие македонски села, од тие македонски семејства, кај кои македонската свест е на повисоко ниво, во локалните средини ќе сакаат да го изучуваат македонскиот јазик. Но, ќе се види тоа во иднина.

ИКС: Ќе има интерес кај помладите генерации да го изучуваат македонскиот јазик?
ПВ: Зависи од нивото на македонската свест во секоја средина. Самите се освестивме, што е добро и за македонштината. Ама има и некои македонски фамилии, кои се целосно асимилирани, кои не ги интересира тоа.

ИКС: Кога велите асимилирани, колку тоа се случило под притисок, а колку самите семејства нашле свој интерес да ја прифатат политиката на Грција?
ПВ: Знаеме што и колку беше мачно во минатите децении. Позната е во Грција и граѓанската војна и после граѓанската војна, и како трпеле и како се поделиле македонски фамилии, и колку беше тешко дури и јавно да се изјаснуваш дека си Македонец или јавно да зборуваш македонски јазик, и да зборуваш за малцински права и слично. Сега можеме малку послободно да зборуваме и послободно да мислиме.

ИКС: При регистрацијата на невладината Центар за македонски јазик, првпат во судската документација на грчката држава е впишан зборот македонски јазик. Што значи тоа за Македонците овде?
ПВ: Тоа е навистина првпат висок грчки орган како што е грчкото судство да реши позитивно за едно толку важно прашање. Но, тоа е на локално ниво. Има реакции од националистички организации и движења и ќе се знае во следниот период дали ќе стојат на таа одлука. Тоа ќе се види. Затоа што во Грција за малцинските прашања нема независно судство. Решаваат „длабоката грчка држава” и нејзините органи. Во овој случај и за јазикот што за првпат грчки суд јасно и чисто призна македонски јазик, ќе се решава по поднесените приговори. Со чисто и јасно спомнат македонски јазик е првпат суд да реши позитивно. Ќе видиме во следниот период, бидејќи веќе има реакции и приговори до судот за регистрацијата.

ИКС: Кој поднел приговор против решението на судот?
ПВ: Почнале да реагираат ултранационалистички движења, како што е Macedonian, движења од Австралија, од Канада, една мала партија, чиј лидер е ултранационалист, потоа Златна зора која е веќе незаконска партија, но сепак планираат да демонстрираат. Но, не е исто како што беше пред 10, 20 или 30 години кога таква судска одлука беше неможна. Во јануари и февруари 2023 година ќе се решава по поплаките што ги поднесоа адвокатите на овие движења и на овие ултранационалистички организации. Тогаш ќе видиме дали навистина грчкото судство отвара нова страница.

ИКС: Колку брои македонското малцинство во Грција и каде е распространето?
ПВ: Само на културно и на јазично ниво можеме да зборуваме дека станува збор за околу 500 села, кои се сите во северна Грција. Има и мешани села, од Лерин до Драмско, па појужно, ги знам регионите, а ние имаме членови и овде и таму и долу. Не можеме да определиме бројка, бидејќи нема пописи, дури ни на јазично ниво.

ИКС: На веста за регистрацијата на невладината организација Центар за македонски јазик поранешниот премиер Зоран Заев им се заблагодари на поранешниот грчки премиер Алексис Ципрас и на сегашниот Мицотакис, а „Виножито” не ја спомна. Дали тоа ве разочара?
ПВ: Правата на едно национално малцинство не зависат од соседната држава. Ние сме граѓани во Грција. И да не постоеше македонска независна држава, треба самата Грција да ги почитува своите граѓани, и правата на малцинството во својата територија. На културно, на јазично рамниште ние сме ист народ, и вие што живеете во Републиката и ние што живееме во Грција, Македонците што се во Бугарија, Македонците во Албанија, сè е тоа со истата македонска национална свест и на ниво на јазик и култура, но со различни дијалекти. Но, има една разлика: ние сме граѓани во Грција, вие сте граѓани во независна македонска држава, Македонците во Бугарија се граѓани во Бугарија, итн. Ние, Македонците дејствуваме како лек на грчкиот остар национализам, што со децении се спроведува во нашите региони.

Македонија

Отровно растение од Тексас дојде во Неготино: Ако го забележите, веднаш алармирајте ги еколозите од “Ековита”

Published

on

Отровно растение кое потекнува од Америка и најчесто го има во Тексас, било забележано и во Неготино. Станува збор за Solanum elaeagnifolium, познато и како сребренолисна ноќница, кое доста бргу се ширело, а било отровно за добитокот и за луѓето.

Конзумирано во помали количини можело да предизвика дијареа и невролошки проблеми, а пак поголема количина можела да предизвика и смрт. Исто така, било погубно и за земјоделските култури и значајно влијаело врз намалување на приносот.

За растението кое било забележано во Неготино, во близина на регионалниот пат во индустриската зона, алармира здружението ,,Ековита”. Од таму појаснуваат дека се работи за растение со цветови кои цветаат од април до август, високо од десет сантиметри до еден метар, а стеблата му биле покриени со мали боцки.
Ова е прв случај сребренолисната ноќница да биде забележана во Тиквешијата, и освен во Неготино, отровното растение било регистрирано и кон влезот во Кавадарци. Во Европа од неодамна било регистрирано во Италија и Грција.

Околу тоа како дошло во Македонија, претпоставка е дека е пренесено преку калниците на камионите кои превезувале роба од Грција и кои минувале по патот во индустриската зона во Неготино.

-Пред пет години ме привлече убавината на еден цвет, со плавкаста боја, кој го сретнав во соседна Грција каде често одам на саеми. Но, кога дознав за какво растение се работи, сфатив дека работата е сериозна, бидејќи истото е огромна опасност и сериозно ги загрозува екосистемот и земјоделството.

Многу се изненадив кога кон крајот на летото истото растение, Solanum elaeagnifolium, сосема случајно го сретнав и во Неготино. Жена од градот го видела, се воодушевила од убавиот цвет, па го искорнала и го посадила дома без да знае за какво опасно растение се работи!
Го има покрај пат на улицата Индустриска во градот. Станува збор за жариште од околу десет метри квадратни, но сосема доволно да за направи огромни штети. Сега, во овој период од годината растението е суво, на него има мали плодови како патлиџани, кои на почеток се со темно зелена боја, а потоа поради мрзнење веќе се сосема отемнети.

Се вклучи сијалицата за опасност, и започнуваме со мапирање на областите каде го има. Откриено е и на влезот кон Кавадарци, а можеби го има и во други делови на земјата.

Опасноста од него е огромна, бидејќи е многу отровно, па кога се жнее, може случајно да заврши помеѓу сено или детелина и да предизвика смрт кај добитокот кој се храни, за ,,Фокус” појаснува дипломираниот инженер, биологот Сашко Тодоров од ,,Ековита”.

Тој додава дека веќе изработиле проект за справување со растението кој го презентирале пред претставници од Амбасадата на Шведска, од каде добиле финансиска поддршка, односно активноста ќе се реализирала преку регрант на Здружението Екосвест, финансиски подржан од Амбасадата на Шведска. Како координатор на проектот Екомисија била Кристина Тодорова, која е дипломиран агроном.

-Веќе сме во постојани консултации со херболог, значи првин одиме со мапирање на зафатените области, потоа растението ќе се отстранува, мора да се уништи сето семе. Хербологот ќе процени кои хербициди ќе бидат најефикасни за прскање.

Се работи за доста отпорно растение, кое бргу се шири, не му се потребни никакви посебни услови, прилагодливо е на секаква клима, и доколку навлезе во нива, претставува сериозна закана по културите, но и по животот на добитокот.

Апелирам до населението, не само во Неготино и Тиквешијата, туку низ цела Македонија, доколку го забележат, веднаш да се јават во здружението Ековита, за да можеме да ја мапираме областа и да пристапиме кон уништување на растението.

Сега нема цвет, но на пролет кога почнува да цвета уште полесно ќе биде забележливо, посебно поради убавината на цветот.

Околу тоа колку е опасно за пчелите, немаме точни информации, бидејќи тие не ги опрашуваат овие видови на растенија.

Би повторил, ако не реагираме на време, може да дојдеме до трајни еколошки и економски штети, појаснува биологот и додава дека по два месеца ќе има повеќе детали околу целиот процес.

Во меѓувреме, граѓаните кои ќе го забележат растението, би било пожелно да го фотографираат и да ги испратат фотографиите и детали за локацијата на страницата на здружението ,,Ековита”, со цел навремено да се реагира.

Continue Reading

Македонија

Сиљановска-Давкова: Зајакнување на Македонско-Турската Стратешка Соработка

Published

on

Претседателката на Република Македонија, Гордана Сиљановска-Давкова, оствари средба со Фуат Октај, претседател на Комисијата за надворешна политика на Големото национално собрание на Турција, при што беа афирмирани традиционално одличните македонско-турски односи.

„Очекуваме проширување, интензивирање и продлабочување на соработката во интерес на граѓаните на двете држави“, истакна Сиљановска-Давкова.

Таа ја изрази својата поддршка за формирањето на Високиот совет за турско-македонска стратешка соработка, оценувајќи го како неопходен правно-институционален механизам кој ќе гарантира успешна и долгорочна билатерална соработка.

Оваа средба претставува уште еден значаен чекор кон зајакнување на партнерството меѓу Македонија и Турција, во духот на заеднички интереси и пријателство.

Continue Reading

Македонија

БОЖИНОВСКА: СКОПЈЕ ЌЕ БИДЕ ДОМАЌИН НА МЕЃУНАРОДНА КОНФЕРЕНЦИЈА ЗА ЕНЕРГЕТИКА ВО ОРГАНИЗАЦИЈА НА ОБЕДИНЕТИ НАЦИИ

Published

on

На вчерашното гостување на поткаст на тема „Жените во енергетиката“, министерката за енергетика, рударство и минерални суровини Сања Божиновска  истакна дека во текот оваа година, Скопје ќе биде домаќин на меѓународен настан во организација на регионална комисија на Обединетите нации. На овој настан се очекува присуство на повеќе од 500 експерти од светот на енергетиката, а министерката ќе ја искористи можноста да организира настан, панел дискусија со наслов жени во енергетиката.

На прашање како да се охрабрат жените да земат поголема улога во енергетиката, рударството и минералните суровини, министерката Божиновска истакна „Во 2008 година кога соработував со земјите од регионот, само во Грција и Босна и Херцеговина имаше жени на раководни места. 15 години подоцна половина од државите во овој регион веќе има жени на клучни позиции. Гледам голем просперитет. Во Србија, министер за енергетика е жена, во Албанија, министер за енергетика и вицепремиер е истотака жена, а и во Косово има министерка за енергетика.“.

Во текот на изминатиот период Божиновска била присутна на доделувањето на инжинерски прстен, кој се доделува под покровителство на Претседателката Силјановска – Давкова, и била пријатно изненадена што поголемиот број на добитници биле жени. Истотака, при соработката со електротехничкиот факултет забележала дека поголемиот број од студентите биле жени што е за поздравување. 

Во однос на родовата застапеност во министерството министерката Божиновска потенцира дека „Моментално имаме 74 вработени и 38 од нив сме жени.“.

„Јас сметам дека жените имаат поинаков пристап од мажите. Секогаш ја цитирам Маргарет Тачер којашто кажува дека ако сакате нешто да се зборува викнете маж, меѓутоа ако сакате нешто да се сработи викнете жена“ – изјави Божиновска. 

Според досегашното искуство од работењето на Министерството кај жените раководители има поинаков пристап, со повеќе разбирање и повеќе можности за поинаку да се пристапи на проблемот. 

Пред гостувањето на поткастот, министерката информираше дека одржала состанок со претставничка на ОН и на состанокот имало шест присутни и сите од нив биле жени и постигнале согласност за многу важни прашања и заклучиле дека биле многу ефикасни и ефективни, веројатно и поради тоа што се жени.

Continue Reading
Advertisement
Advertisement

Трендинг

Copyright © 2024 Булевар.мк