Connect with us

Македонија

НЕ СОТРЕА ! ЗГОЛЕМЕНИ КАМАТИТЕ за „минусот“ на картичките, раст и на каматите ЗА КРЕДИТИТЕ

Published

on

Само за една година, значајно зголемување на каматите на новоодобрените кредити за фирмите, просечната камата надмина 5%. Зголемени и каматите за минусните салда на трансакциските сметки, пишува Порталб.мк. Расте бројот на банкари кои го следат сигналот од НБМ за раст на каматите – тој број го достигна нивото од кризната 2008 година.

Каматите на кредитите за фирмите надминаа 5% …

Февруарски,  дел од банките испорачаа „подебели“ камати за минусните салда на кредитните картички. Клиент на една од водечките групации вели дека овој месец платил дури 140 денари или 2,3 евра повеќе во однос на јануари за минусното салдо на тековната сметка од околу 80.000 денари. Во овој пример, на годишно ниво,  само за камата, трошокот од 8.000 денари се зголемува на 9.600 денари.

„Непријатно се изненадив кога видов колку е зголемена каматата за минусот на трансакциската сметка. Секој месец за одржување на трансакциската банката ми наплаќа по 40 денари, тоа се уште скоро 500 денари годишно и уште 70 денари за електронско банкарство секој месец или во текот на годината уште 840 денари. Овие давачки се големи, провизиите, каматите се оди нагоре“, вели скопјанец кој е клиент на една банка.

По повеќекратното зголемување на основната камата од страна на НБМ банките веќе ги известија клиентите дека се зголемија и каматите за кредитите, со фокус на долгорочните и на станбените кредити но и на минусните салда на трансакциските сметки.

„Имам станбен кредит со рок на враќање од 20 години во една банка. Првите три години плаќав фиксна камата и потоа ми пресметуваат нова камата но сега кога видов колку многу е зголемена сакам кредитот да го префрлам во друга банка со поповолни услови“, вели друг скопјанец.

Најновите податоци од НБМ покажуваат зголемување на каматите за кредитите. На крајот од минатата година каматата за вкупните кредити достигна 4,44%, а на новоодбрените 4,83% и токму кај нив има поголем раст во однос на крајот од 2021 година.

                                                     Каматни стапки

                2021  декември                                      2022 декември

Новоодобрени кредити        3,61%                                                       4,83%

фирми                                   3,22%                                                        5,02%

домаќинства                         4,34%                                                       4,38%

Ова покажува дека компаниите со почетокот на оваа година плаќаат значајно повисоки камати во споредба со периодот од пред една година. Банкарите очекуваат заострување на условите за кредитирање на компаниите на почетокот од оваа година.

„За првиот квартал од 2023 година, банките очекуваат натамошно нето-заострување на кредитните услови за одобрување корпоративни кредити. Кон нето-заострување на кредитните услови влијаат „согледување на ризикот“, факторот очекувања за вкупната економска активност и факторот очекувања за перспективата на гранката на која ѝ припаѓа претпријатието како и  перспективата на поединечните фирми“, оцениле банкарите во најновата анкета на НБМ.

„Реприза“ на кризната 2008 – банкарите ја „слушаат“ НБМ

Анкетата на НБМ овој пат открива интересен тренд – расте процентот на банкари кои ги следат сигналите од НБМ за затегнување на монетарната политика, и тој број  го достигна нивото од кризната 2008  година.

Слично како и во периодот од 2008 до 2010 година, и во оваа анкета, околу 21% од банките одговориле дека монетарната политика значително влијаела врз условите за кредитирање на корпоративниот сектор, што укажува на засилен пренос на промените во монетарната политика врз каматната политика на банките.

Затегнатата монетарна политика која значи поскапи кредити ја чувствуваат и граѓаните. Просечната камата на новоодобрените кредити за домаќинства на крајот од декември 2022 година достигна 4,38%.

„За првиот квартал од 2023 година, банките очекуваат изразено нето-заострување на кредитните услови кај кредитите на домаќинствата“, се наведува во новата анкета.

На 1 јануари година стапи на сила Закон за платежни услуги и платни системи со кој меѓу другото банките се обврзуваат транспарентно да ги објават сите трошоци кои ги имаа клиентите и по кои основи. Така банките информираат: Банката пресметува и наплаќа надоместоци, трошоци, провизии и каматни стапки под услови, во рокови и на начин утврден во Тарифникот.

Усогласувањето на каматната стапка за дозволеното пречекорување ќе се врши на шестмесечна основа , на  1 јануари и на 1 јули секоја година

Новото законско решение треба да ја зголеми конкурентноста во банкарскиот сектор што пак треба да донесе пониски провизии за граѓаните.

Македонија

Зголемен е бројот на финансиски измами на социјалните мрежи

Published

on

Граѓаните да бидат максимално внимателни и да не споделуваат лични податоци со непознати лица, апелира СВР Битола. Полицијата ги известува граѓаните дека во изминатиот период е забележaна зголемeна активност на измамници кои преку социјалните мрежи се претставуваат  како финансиски советници кои нудат различни услуги.

Во продолжение го пренесуваме соопштението на СВР Битола:

„СВР Битола ги известува граѓаните и правните субјекти дека Отсекот за компјутерски криминал при СВР Битола во изминатиот период забележа зголемена активност на измамници, кои преку социјалните мрежи се претставуваат како „финансиски советници“ и најчесто нудат услуги за тргување со криптовалути или услуги за посредување при остварување на право на наследство од друга држава. Овие лица користат лажни профили или спонзорирани реклами, често ветувајќи висока заработка и брзи добивки, со што успеваат да ги привлечат жртвите. По воспоставувањето контакт преку социјалните мрежи, измамниците комуницираат со жртвите преку телефонски повици, користејќи VOIP броеви, кои обично изгледаат како локални броеви, за жртвите да стекнат доверба.

Во текот на разговорот, тие ги убедуваат жртвите да инсталираат софтвер за далечински пристап, под изговор дека им е потребен за да им помогнат со поставување на платформата за тргување. Откако ќе добијат далечински пристап до компјутерот или мобилниот уред на жртвата, измамниците пристапуваат до електронското банкарство и ги префрлаат парите од банкарските сметки, со што им предизвикуваат значителни финансиски штети.

Исто така, во континуитет се присутни и таканаречените „Phishing“ измами кои функционираат на тој начин што до граѓаните се праќаат пораки од модифициран меил или лажиран локален телефонски број, во кои најчесто стои URL линк, кој води до веб страна што е дизајнирана да изгледа како легитимна веб страна на пошта, некоја државна институција или правен субјект, при што од граѓаните и правните субјекти  по разни основи се бара да внесат податоци од платежни картички, сметки и други лични податоци кои потоа се злоупотребени на најразлични начини.

Со цел заштита на граѓаните и правните субјекти, во насока на информирање за постоечките ризици и спречување тие да станат жртви на ваквите интернет измами, СВР Битола апелира граѓаните да бидат исклучително внимателни, да не ги отвораат овие пораки и никако да не контактираат со испраќачот преку доставениот линк или да споделуваат лични податоци доколку тоа од нив се бара, како и да не инсталираат софтвери за далечински пристап на барање на непознати лица.

Исто така, да не отвораат сомнителни линкови и прикачени документи во прилог на пораки што не доаѓаат од верификувани и за нив познати испраќачи, а правните субјекти да преземат соодветни мерки за заштита на нивните компјутерски системи од потенцијален малициозен софтвер, согласно нивните интерни процедури за сајбер безбедност, а доколку постои случај во кој се компромитирани лични податоци или податоци од платежна картичка, или се сомневаат во било каква измама, за истото веднаш да ја известат банката која ја издала платежната картичка, а случајот да го пријават во најблиската полициска станица“, се вели во апелот на СВР Битола.

Continue Reading

Македонија

Интегрирање на универзитетските клиники, а не само административно спојување, ни препорачува СЗО

Published

on

Хроничен недостиг од здравствени работници, особено во специјализираните области, многу болници во државава немаат потребна инфраструктура за да обезбедат модерни здравствени услуги, застарена опрема, а некаде каде има опрема, нема персонал кој да ја употребува.

Ова се дел од наодите на мисијата на Светската здравствена организација (СЗО) за истражување на болничкиот сектор во Македонија, спроведена во март 2024 година. Клучните наоди и препораките на експертите за подобрување денеска во Скопје ги претстави доктор Јана Марин, консултат на СЗО.

Во однос на управувањето и менаџирањето на болниците, констатирано било дека управувањето е често под политичко влијание. Тие политички назначувања на директори многу често биле проследени со недостаток на јасно дефинирана рамка на одговорност.

– Во Мисијата учествуваа пет интернационални експерти предводени од Канцеларијата на СЗО за Европа кои беа тука со основна цел да ги проценат предизвиците со што се соочуваат болниците, како и да ги проценат можностите за подобрување на болничкиот сектор и усогласување со евроспките и меѓународните стандарди. Меѓу другите цели на мисијата, беа да се развие унифицирана визија за болничкиот сектор во Македонија, да се идентификуваат многу важно потребите за градење на капацитети и техничка помош на државата, како и да се промовира интеграција на услугите според нови модели на нега, каде што пациентот ќе биде во центарот на здравственот систем. Методологијата што беше користена беа средби со директори на болници и институции, клучни чинители во системот, теренски посети на болници и клиники, консутлации со меѓуанродни експерти и на крајот имаше работилница за дијалог со Министерството за здравство за креирање на здравствени политики, појасни Марин.

Првата генерална опсервација била дека во земјава има многу голем број на болници и оти болничкиот сектор е фрагментиран.

– Ние имаме, зависно како ги броиме, околу 70 болници на 1,8 милиони жители. Голем дел од нив се недоволно искористени, кај голем дел од нив се преклопуваат здравствените услуги нерационално, посочи Марин.

Една од препораките на експертите е да се направи интегрирање на универзитетските клиники во единствен координиран систем заради подобра искористеност на ресурсите и оптимизација на истите.

– Тука би сакала да нагласам дека препораката се однесува на интегрирање на клиниките, а не само на административно спојување во еден правен субјект, подвлече таа.

Доктор Аким Али, претставник на СЗО во државава, рече дека првата национална консултација за болничка реформа во Македонија што се одржува денеска, е многу важен настан. Според него, претставува пресвртница на патот кон подобра, ефикасна и ефективна здравствена грижа во државава.

Според министерот за здравство, Арбен Таравари, реформата на болничкиот сектор во државава е стратешки приоритет и морална обврска кон граѓаните.

– Нашата визија е здравствен систем што е поеднаков, поефикасен и поодговорен. Денешната консултација е значаен чекор во овој процес, служејќи како платформа за соработка и транспарентност. Светската здравствена организација и Европската Унија ни дадоа јасна визија за модернизација и трансформација на болничкиот сектор. Сегашните политики ја препознаваат потребата од промена на здравствените приоритети кон промоција на здравјето и превенција на болести. Анализите покажуваат дека стареењето на населението и промените во животниот стил бараат оптимизација на ресурсите, истакна Таравари.

Како што соопшти, според извештајот на ФЗО од 2023 година, најголемиот дел од јавните расходи се насочени кон секундарна и терцијарна заштита.

– Половина од болничките кревети се во Скопје, што создава нерамномерна распределба и предизвици за региони со ограничен пристап. Постојат значителни разлики во искористеноста на болничките кревети, при што само мал број специјалности постигнуваат оптимално искористување од 80 до 85 отсто, додека повеќето имаат искористеност од 30 до 50 проценти. Ова укажува на потреба од рационализација и подобра функционална распределба, смета Таравари.

Тој рече дека иднината на болниците ќе биде обликувана преку модернизација на инфраструктурата, реформирање на финансирањето и интеграција на услугите. Како што додаде министерот, Европа веќе применува интегрирани модели што поврзуваат примарна, секундарна и терцијарна здравствена заштита, со цел елиминирање на непотребните препреки и дуплирање на ресурси.

– Болничките капацитети треба да се насочат кон амбулантски услуги, еднодневни и краткотрајни престои, при што се потребни инвестиции во човечки ресурси, подобрување на работните услови и континуирана едукација. Рационализацијата на леглата и интеграцијата на специјализираните болници ќе овозможи фокусирање на акутната нега. Квалитетот и безбедноста на здравствените услуги зависат од соодветна регулатива, стандарди и индикатори за континуирано подобрување. Привлекување и задржување на квалификувани здравствени работници е клучно за испорака на висококвалитетни услуги. Реформата ќе придонесе кон реализација на националната стратегија за здравство 2021-2030 и целите за одржлив развој на ООН. Оваа трансформација бара храброст, посветеност и соработка на сите засегнати страни за да се обезбедат квалитетни здравствени услуги за граѓаните, рече Таравари.

Continue Reading

Македонија

Требал да одлежи во ПОПРАВЕН ДОМ ТЕТОВО, сега веќе е во ИЗ Шутка 20-годишникот кој ја прегази Фросина на Партизанска (ВИДЕО)

Published

on

20-годишникот кој ја прегази Фросина на Партизанска, има притвор од 30 дена во ИЗ Шутка, иако претходно требало да одлежи ВПД Тетово.

Ќе одлежи 30 дневен ефективен притвор кој му е определен во ИЗ Шутка, а за претходните дела, како што е наведено во соопштението на јавното обвинителство, требало да лежи како помлад полнолетник во село Волковија, близу Брвеница, меѓу Тетово и Гостивар.

Целиот текст на vecer.mk

Continue Reading
Advertisement
Advertisement

Трендинг

Copyright © 2024 Булевар.мк