Connect with us

Европа

Задолжителниот воен рок се враќа во Европа!

По завршувањето на Студената војна, повеќето европски земји ја укинаа обврската за служење воен рок. За ова сега повторно се разговара во некои земји, и тоа не само откако Русија започна агресорска војна против Украина, пишува агенцијата МИА во своето истражување.

Со крајот на Студената војна, владите во Европа почнаа да придаваат помало значење на воената одбрана. Во последните дваесет години, огромно мнозинство држави ја укина задолжителната воена служба, односно обврската за воена обука.

Германија, на пример, ја суспендираше задолжителната воена служба во 2011 година. Воениот рок може да се активира само доколку Бундестагот утврди дека има тензии или дека е неопходна одбрана.

Исто или слично е и во многу други европски земји. Од денешните 29 европски земји на НАТО, вклучително и Турција, само шест ја задржаа воената обврска од 1993 година до денес. Велика Британија, САД и Канада имаат професионални армии педесет или повеќе години.

Кој повторно го воведува воениот рок?

Во контекст на руската агресија врз Украина, задолжителната воена служба повторно стана тема. Многу земји не само што ги зголемија буџетите за одбрана, туку размислуваат и за повторно воведување воен рок. Досега само неколку земји направија големи чекори во оваа насока.

Украина и Литванија

Набргу по анексијата на Крим, Украина (2014) и Литванија (2015) повторно го воведоа воениот рок за мажи на возраст од 18 до 26, односно до 25 години, соодветно.

По големиот руски напад врз Украина минатата година, украинската влада донесе закон со кој се дозволува сите мажи на возраст меѓу 18 и 60 години да бидат регрутирани во војска.

Летонија

Оваа балтичка земја е една од трите држави членки на НАТО што граничат со Русија. Другите две се Естонија и новата членка Финска, која никогаш не го укина воениот рок. Сега и Летонија сака повторно да го воведе.

Од 2024 година, сите мажи на возраст меѓу 18 и 27 години ќе мора да поминат единаесет месеци воена обука. Од 2028 година, секоја година треба да се регрутираат 7.500 Летонци – толку професионални војници имала земјата во 2022 година, покажуваат податоците на НАТО.

Романија

Во 2015 година, обидите за повторно воведување на задолжителна воена служба не успеаја во Романија. За ова повторно се разговара од пролетта оваа година. Премиерот и пензиониран генерал Николае Јонел Чиука ја поддржува иницијативата.

Посебно барање на Министерството за одбрана е, во случај на општа мобилизација, сите млади Романци кои живеат во странство да се пријават за воен рок во рок од 15 дена.

Холандија

На холандските вооружени сили им недостасуваат околу 9.000 регрути. Затоа владата размислува за проширување на армијата преку задолжителен воен рок, како што тоа го прави Шведска од 2018 година.

Шведска

Најголемата скандинавска земја би можела да стане следната членка на НАТО. Шведска го укина воениот рок во 2010 година, но повторно го воведе во 2018 година бидејќи немаше доволно доброволци.

Оттогаш сите 18-годишници мораат да се пријават за воен рок. Меѓутоа, како и во Норвешка, само мал дел од нив служат воен рок.

Норвешка и Данска

Во татковината на генералниот секретар на НАТО, Јенс Столтенберг, од 2016 година не само сите мажи, туку и сите жени постари од 18 години мораат да поминат регрутација.

Меѓутоа, само околу 9.000 од 60.000 кои секоја година се подложени на воен медицински преглед се повикани на 19-месечна воена служба. Поради строгиот процес на селекција, официјални извори велат дека воената служба во Норвешка има сличен престиж како и другите високообразовни дипломи.

Во Данска, воениот рок е теоретски задолжителен, но има доволно доброволци за да ги задоволат потребите.

Франција

Франција дебатира за еден вид „лајт воен рок“. Претседателот Емануел Макрон во 2019 година ја воведе Универзалната национална служба, во која младите волонтираат еден месец за доброто на земјата.

Владата сега размислува да го направи тоа задолжително за сите Французи и Французинки на возраст меѓу 15 и 17 години. За тоа младите би поминале две недели во воени објекти.

Германија

Германскиот канцелар Олаф Шолц го отфрли предлогот на неговиот министер за одбрана Борис Писториус за воведување задолжителен воен рок. Сепак, повиците за дебата за тоа доаѓаат од целиот политички спектар во Германија.

Неодамна, комесарката на германскиот парламент за Бундесверот, Ева Хејгел – социјалдемократ како Шолц и Писториус – предложи да се разговара за задолжителна „година на служба“ во армијата или во цивилните институции. Се предвидува претставниците на армијата да зборуваат за нивната работа во училиштата.

Европа

ЕУ ја зацврсти својата климатска амбиција: Пратениците го одобрија ревидираниот закон со цел климатска неутралност до 2040 година

Комитетот за животна средина на Европскиот парламент по месеци мачни преговори, одложувања и интензивно политичко надмудрување, им беше поддржана ревизијата на клучниот климатски закон од европратениците со големо мнозинство.

Климатската амбиција останува цврсто на врвот на европската агенда, без оглед на растечките скептицизми.

Со 55 гласа „за“ наспроти 32 „против“, Комитетот практично го отвори патот за финално усвојување на законот на пленарната седница во Стразбур. Основната цел – намалување на емисиите на стакленички гасови за 90% до 2040 година во споредба со 1990 година – останува неприкосновена.

Сепак, ревидираната рамка ја задржува флексибилноста што ја бараа земјите-членки. Ова е витална отстапка за да се осигури дека амбициозните еколошки цели нема да ја задават конкурентноста на европската индустрија.

Најжестокиот судир се водеше токму околу контроверзното прашање за меѓународните јаглеродни кредити. Законот дозволува користење до 5% од овие кредити за компензација на емисиите во одредени сектори, со опција за дополнителни 5% во случај на недостиг од природни апсорбери во рамките на ЕУ.

Парламентот се наметна со построга формулација во однос на нивниот квалитет. Европратениците бараат овие кредити да бидат строго регулирани, целосно транспарентни и со јасно докажливо влијание врз намалувањето на емисиите во земјите надвор од ЕУ. Се инсистира на силни заштитни механизми, нула толеранција за двојно броење и постојана верификација. Барањето е високо: воспоставување на стандарди повисоки од оние во Парискиот договор.

Шпанскиот пратеник Хави Лопез, кој го предводи целиот процес, гласањето го прогласи за „силна потврда на европското лидерство во глобалните климатски политики“. Неговата порака е економско-социјална: транзицијата мора да биде фер и поткрепена со алатки, инвестиции и индустриска стратегија што нема да остави ниту една заедница зад себе.

Иако дел од социјалдемократите се надеваа на уште подраматичен исход, нивниот претставник Тиемо Волкен оцени дека компромисот е „подобар отколку никаков договор“, особено во ова време на растечки скептицизам и популизам.

Од другата страна, партијата на Зелените ја изрази својата разочараност од продолженото користење на меѓународни кредити. Тие предупредуваат дека ова може да ја „разреди климатската амбиција“ и да генерира дополнителни трошоци без реално намалување на емисиите.

Сепак, широката коалиција составена од ЕПП, социјалдемократите, Renew Europe и Зелените обезбеди стабилно мнозинство, зацврстувајќи ја позицијата на законот пред неговото финално гласање оваа недела.

Continue Reading

Европа

Претседателот Зеленски оствари средба со папата Лео XIV додека продолжува да ја обезбедува меѓународната поддршка за мировните преговори

zelenski

Украинскиот претседател Володимир Зеленски денес одржа 30-минутна дискусија со папата Лео XIV во папската резиденција во Кастел Гандолфо, за време на неговата посета на Италија. Овој состанок се случува во клучен момент, кога Киев интензивно бара поддршка од меѓународните партнери, истовремено навигирајќи низ чувствителниот дипломатски терен обликуван од најновиот американски притисок за постигнување спогодба.

По средбата, Ватикан издаде соопштение во кое се наведува дека „Светиот Отец ја повтори потребата за продолжување на дијалогот.“ Разговорите, исто така, вклучуваа и „прашањата за воените заробеници и потребата да се обезбеди враќање на украинските деца кај нивните семејства.“ Папата Лео, познат по неговиот повик за „праведен и траен мир“ и постојаната поддршка за Украинците, претходно сигнализираше подготвеност на Ватикан да биде домаќин на преговори.

По состанокот со папата, Зеленски е предвиден да се сретне со италијанската премиерка Џорџа Мелони подоцна во текот на денот. Оваа италијанска станица доаѓа по разговорите со британскиот премиер Кир Стармер и други лидери во Лондон на 8 декември, проследени со средби во Брисел со генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, и високи функционери на Европската унија.

Дипломатските напори на Киев се засенчени од загриженоста на европските лидери поради нивното наводно исклучување од разговорите центрирани околу нацрт-планот на САД и Русија. Овој план, кој наводно бара опсежни отстапки од Киев, предизвика голема вознемиреност во главните градови на ЕУ.

Во изјава за Блумберг, украинскиот претседател потврди дека преговорите со Вашингтон сè уште зависат од „чувствителни прашања“, вклучувајќи ги безбедносните гаранции и идниот статус на источните украински региони.

Во меѓувреме, Брисел останува поделен околу американските идеи за постапување со замрзнатите руски средства. Белгија, каде што се чува најголемиот дел од овие фондови, продолжува да се спротивставува на предлозите за нивно пренасочување кон Украина. Иако германскиот канцелар Фридрих Мерц и претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, одржаа „конструктивни“ дискусии со белгискиот премиер Барт Де Вевер на 5 декември, не е потврдена никаква промена во позицијата на Белгија.

Секретарот на Советот за национална безбедност и одбрана на Украина, Рустем Умеров, минатата недела ја посети САД за да продолжи со ревидирање на планот поддржан од САД. Паралелно, американските пратеници Стив Виткоф и Џаред Кушнер продолжуваат со сопствени контакти, иако нивната средба со рускиот претседател Владимир Путин во Москва на 2 декември заврши без пријавен напредок.

Официјалните лица од Кремљ јасно ставија до знаење дека Русија сè уште одбива да направи компромис во однос на нејзините основни барања, вклучително и блокирање на патот на Украина кон НАТО и инсистирање на целосно повлекување од делови на Доњецката Област – услови кои Киев категорично ги отфрла.

Continue Reading

Европа

Орбан со пофалба за Анкара: „Животот во Европа би бил хаос без турската политика, без Турција ќе нѐ проголташе нелегалната миграција

Од Анкара денес, унгарскиот премиер Виктор Орбан испрати остра порака до Европа, предупредувајќи дека „Европа ќе се удави во нелегална миграција ако не беше Турција“.

За време на неговата посета, Орбан ја истакна клучната улога на Турција како последна брана, тврдејќи дека Анкара „запира стотици илјади луѓе секоја година, а милиони се спречени да продолжат кон Европа“.

На платформата Х, тој јасно изјави: „Унгарија стои со Турција за да се препознаат достигнувањата на Анкара“.

Унгарскиот лидер не штедеше зборови во благодарноста кон турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган, лично заблагодарувајќи му се за миграциската политика на земјата.

„Ја користам оваа можност да му се заблагодарам на претседателот Ердоган за неговата миграциска политика. Ако Анкара не ја заштитеше Европа и не беше бариера за Унгарија од југ, животот во Европа ќе беше неподнослив. Турција го запре сето тоа и во име на Унгарија ви благодарам“, рече Орбан.

Посетата не беше само политичка реторика; таа кулминираше со потпишување на неколку клучни договори во витални области како што се воздухопловството, безбедноста, технологијата, културата и образованието.

Значаен е договорот за формирање на Заедничка група за планирање – нов механизам дизајниран за поинституционализиран пристап кон билатералните и глобалните предизвици.

Како доказ за растечката економска амбиција, Турција и Унгарија ја обновија својата цел за обемот на трговијата, катапултирајќи ја од претходните шест милијарди на импресивна цел од 10 милијарди долари. Ова ја сигнализира намерата на двете земји значително да ги зајакнат економските врски.

Continue Reading
Advertisement

Advertisement

Advertisement
Advertisement

Advertisement

Advertisement

Advertisement

Advertisement

Advertisement

Advertisement

Трендинг