Балкан

Се распаѓа Сириза, веќе не е главна опозициска партија во Грција

Грчката партија Сириза дополнително се расцепка во текот на викендот и официјално ќе го изгуби статусот на главна опозициска партија во земјата.

Неодамна сменетиот лидер на партијата Стефанос Каселакис во саботата најави создавање на ново политичко движење, земајќи најмалку четворица пратеници со себе.

Говорејќи пред големата толпа пред неговото ново седиште, американскиот иселеник изјави дека „Сириза го затвори своето демократско поглавје“ и се позиционираше како лидер на нова, прогресивна политичка сила.

„Денес е радосен ден бидејќи се создава движење на демократија, слободни граѓани и напредок“, рече тој и им посака „среќа“ на оние што останаа во Сириза.

„Создаваме движење од општеството, за општеството“, додаде тој и им рече на своите поддржувачи дека тие ќе одлучат како ќе се вика.

„Партијата ќе биде ваша, а јас ќе бидам ваш слуга“, рече Каселакис.

Потегот доаѓа еден ден откако Сириза официјално потврди дека Каселакис нема да може повторно да се кандидира за партиско раководство на изборите закажани за 24 ноември, а доколку е потребно, вториот круг ќе се одржи на 1 декември.

Се случија сцени на хаос со стотици приврзаници на Каселакис – познати како „Каселисти“ – кои се обидуваа да упаднат, тврдејќи дека биле намерно исклучени. Пријавени се тепачки, туркање, вербални напади и исвиркување, додека полицијата и противпожарната служба биле повикани да обезбедат ред.

Среде превирањата, четворица кандидати за лидерство – пратениците Сократис Фамелос и Павлос Полакис, европратеникот Николас Фарантурис и актерот Апостолос Глецос – беа официјално потврдени.

Левичарската Сириза, која управуваше со Грција од 2015 до 2019 година, се соочува со егзистенцијална криза откако беше поразена на минатогодишните избори од страна на конзервативниот премиер Киријакос Мицотакис. Тој пораз предизвика оставка на харизматичниот лидер на Сириза, Алексис Ципрас.

Во септември 2023 година, Каселакис изненадувачки беше избран на чело на Сириза. Оттогаш, партијата е заглавена во токсични внатрешни борби.

Каселакис, поранешен трговец на Голдман Сакс, се соочи со критики поради неговите мислења за економијата, НАТО и Израел, кои изгледаа далечни од оние на левицата. Легитимноста на изјавата за неговото богатство беше доведена во прашање. Медиумската обиколка на неговиот луксузен стан во богат атински кварт, додека вработените во партискиот весник и радио станицата со месеци беа без плата, исто така беше жестоко критикувана.

Минатиот ноември, десетици членови ја напуштија Сириза и ја создадоа партијата Нова левица. Раздорот се зголеми по лошиот настап на партијата на изборите за ЕУ во јуни, при што Каселакис одржува агресивен став против мнозинството членови на партијата, а особено кон неговиот претходник, Ципрас.

Тој на крајот беше спречен да се кандидира како кандидат за раководството на Сириза, откако минатиот месец испрати правна закана до партијата.

Од петокот вечерта, четворица пратеници најавија дека ја напуштаат Сириза, а може да ги следат уште осуммина.

До петок, Сириза имаше 35 пратеници во грчкиот парламент, по што следеа социјалистите Пасок со 31 пратеник, што значи дека до понеделник Пасок веројатно би можел да ја замени како главна опозиција во земјата.

Балкан

МОЛ се пробива на српскиот нафтен пазар: Преговори за преземање во тек

Се чини дека решението за нафтената криза во Србија е на дофат. Според извори на Дневник Нова ТВ, на маса е планот унгарскиот гигант МОЛ да го преземе мнозинскиот руски удел во Нафтената индустрија на Србија (НИС). Преговорите интензивно се одвиваат во текот на викендот на релацијата Будимпешта – Белград – Москва.

Хрватскиот премиер, Андреј Пленковиќ, ја потврди веројатноста за вакво сценарио. „Се чини дека постои договор меѓу НИС и МОЛ, со согласност на Гаспром Нефт, односно меѓу Русија, Србија и Унгарија, според кој МОЛ ќе го преземе рускиот удел. Преговорите се во тек и ќе видиме дали ќе се завршат наскоро“, изјави Пленковиќ.

За Хрватска, ова значи можност за стабилизација на транспортот на нафта преку ЈАНАФ. Поради американските санкции, рафинеријата во Панчево досега не можеше да прима нафта, но ако МОЛ стане мнозински сопственик, санкциите повеќе нема да влијаат. „Тоа значи дека ЈАНАФ ќе може непречено да транспортира нафта, бидејќи веќе нема да се работи за санкциониран руски субјект, туку за унгарско-српски сопственик“, појасни Пленковиќ.

ЈАНАФ засега го поздравува секој напредок што би овозможил продолжување на договорот со НИС. Од Белград, претседателот Александар Вучиќ изрази надеж дека нафтената индустрија ќе ја надмине кризата во наредните недели. „Имаме одредени проблеми со увозот на деривати, но за среќа Србија располага со огромни резерви кои моментално нè спасуваат“, рече Вучиќ, додавајќи дека се надева дека наскоро ќе се најде целосно решение.

Ако преговорите помеѓу Србија, Унгарија и Русија успеат, тоа ќе значи не само стабилизација на снабдувањето со нафта за Србија, туку и значителен чекор кон прекинување на ефектите од санкциите врз регионалниот нафтен транспорт.

Балкан

Антивладин протест ескалира во Тирана, има повредени

Илјадници демонстранти од цела Албанија се собраа во Тирана на антивладин протест организиран од главната опозициска Демократска партија. Инцидентите и тензиите ескалираа пред зградата на владата на булеварот Deshmoret e Kombit.

Организаторите бараат оставка од премиерот Еди Рама и вицепремиерката Белинда Балука, која е и министерка за инфраструктура и енергетика. Опозицијата ги поврзува протестите со случаи на корупција, истакнувајќи дека Балука е обвинета за кршење на рамноправноста на учесниците во тендери и јавни аукции. Специјалното обвинителство за борба против корупцијата и организираниот криминал (СПАК) побара од парламентот да го одземе нејзиниот пратенички имунитет за да се овозможи нејзино апсење.

Претседателот на Демократската партија, Сали Бериша, се обрати на толпата, велејќи дека опозицијата останува решена да ја „спаси Албанија“ и ги повика сите опозициски сили да се обединат во борбата против власта.

По неговиот говор, демонстрантите се судрија со полицијата, а неколку молотови коктели беа фрлени кон владината зграда, предизвикувајќи пожар на надворешната страна. Во немирите беа повредени неколку лица.

Демократската партија и другите опозициски партии најавија дека протестите ќе продолжат и во наредните недели.

Балкан

Коледарски оган и празнична атмосфера ја обединуваат публиката во Лерин

Манифестацијата „На Коледе во Лерин“ во соседна Лерин и годинава претставува вистинска атракција, привлекувајќи посетители не само од Битола, туку и од поширокиот регион. Во духот на традицијата, централното место го зазема палењето на коледарскиот оган, кое создава посебна празнична атмосфера и чувство на заедништво.

Близината, величествениот оган и традиционалните чествувања ги привлекуваат туристите и верниците кои Коледе го празнуваат според Грегоријанскиот календар. Посетителите имаат можност да уживаат во новогодишната празнична атмосфера, да вкусат традиционална храна, како и да се загреат со варено вино, топла ракија и музика.

Од туристичките агенции од Битола кои ја организираат посетата на настанот посочуваат дека токму пријатната атмосфера, дружењето и автентичниот дух се причините поради кои „На Коледе во Лерин“ секоја година привлекува се поголем број посетители.

Според нив, годинава интересот е значително поголем во споредба со изминатите години, при што повозрасните битолчани покажуваат поголема заинтересираност за овој традиционален настан. Покрај храната и дружењето, дополнителна атракција за посетителите е и спектакуларниот огномет, кој претставува завршница на манифестацијата.

Според Грегоријанскиот календар, утре, 24 декември, верниците од католичка вероисповед го одбележуваат празникот Бадник.