Балкан

Хрватска се подготвува за враќање на задолжителниот воен рок: Процедурата започнува во јануари 2025

Во Хрватска, од јануари следната година, ќе започне правната процедура за повторно воведување на задолжителното служење на воениот рок. Според Министерството за одбрана, оваа иницијатива доаѓа по претседателските избори, а првите повици за воени обврзници се очекуваат во текот на летото 2025 година.

Задолжителното служење на воениот рок беше привремено укинато во 2008 година, а од тогаш обуката беше организирана исклучиво на доброволна основа. Сепак, Министерството за одбрана сега изготви законски предлози кои ја регулираат основната воена обука и другите аспекти поврзани со спроведувањето на воениот рок. Според изјавата пренесена од ХРТ, овие предлози се веќе подготвени и чекаат да бидат разгледани и усвоени.

Министерот за одбрана Иван Анушиќ изјави дека новите воени обврзници ќе бидат сместени на три главни локации. Тој додаде дека околу 17.000 до 18.000 млади мажи секоја година стануваат полнолетни и би можеле да бидат потенцијални кандидати за основната воена обука. Воениот рок, според него, ќе се фокусира на развој на основните воени вештини и ќе обезбеди стабилна основа за националната безбедност.

Претседателот на Хрватска, Зоран Милановиќ, кој е и врховен командант на вооружените сили, не се спротивставува на воведувањето на задолжителниот воен рок. Сепак, тој повика на поширока дискусија на оваа тема и предложи прашањето да биде разгледано на седница на Советот за одбрана.

Иницијативата за враќање на задолжителниот воен рок не е изолирана. Во соседна Србија, исто така, се планира повторно воведување на задолжителната воена служба во 2025 година. Србија го укина задолжителното служење на воениот рок на 1 јануари 2011 година, но сега се подготвува за негово враќање со цел зајакнување на националната безбедност.

Со оваа одлука, Хрватска се приклучува на групата европски земји кои во последните години се враќаат на задолжителниот воен рок, гледајќи го како неопходен чекор за зајакнување на одбранбените капацитети и подготвеноста на младите генерации.

Балкан

Рама поддржува ограничување на правото на вето за новите членки на ЕУ

Албанскиот премиер Еди Рама оцени дека предложената идеја на Европската Унија за ограничување на правото на вето на новите членки на почетокот од нивното членство е „добра“. Предлогот има за цел да ги смири скептичните главни градови кон проширувањето на Унијата.

„Мислам дека е добра идеја“, изјави Рама за „Политико“ пред самитот ЕУ-Западен Балкан. Тој додаде дека несогласувањата во ЕУ се неизбежни, но дека пристапот на Албанија ќе се разликува од оној на Унгарија кога станува збор за блокирање на политиката на Унијата.

Рама потенцираше дека новите членки треба отворено да ги искажуваат своите ставови, но на крајот да се придржуваат кон колективните одлуки. Албанија се смета за еден од фаворитите за полноправно членство, со цел да стане членка на ЕУ до 2030 година.

Балкан

ЕУ ја укинува блокадата кон Косово: 205 милиони евра помош наскоро достапни

Европската Унија одлучи да ги укине сите санкции против Косово до крајот на јануари 2026 година, што ќе овозможи на земјата да добие 205 милиони евра помош на почетокот на новата година. Одлуката следи по мирната транзиција на локалната власт во северните општини со мнозинство Срби.

Санкциите, кои досега предизвикаа штета од над 613 милиони евра, се однесуваа на клучни сектори како животната средина, енергетиката, дигитализацијата и културата.

Претседателката на Косово, Вјоса Османи, преку социјалните мрежи изрази благодарност до лидерите на ЕУ и сите партнери на Косово за признавањето на посветеноста на земјата во овие процеси.

Балкан

Масовни дојави за бомби во училишта низ БиХ, учениците евакуирани

Утрово повеќе основни и средни училишта во Тузланскиот кантон во Босна и Херцеговина добија дојави за бомби, што доведе до прекин на наставата и итна евакуација на учениците и персоналот. Полициските екипи се на терен и преземаат мерки за проверка на заканите. Според неофицијални информации, пријавите главно биле испраќани преку електронски адреси.

Владата на Тузланскиот кантон и Министерството за образование и наука соопштија дека сите активности се спроведуваат во согласност со законските и безбедносните протоколи. „Училишните администрации и наставниот кадар дејствуваат одговорно, а безбедноста на учениците, наставниците и другите вработени е апсолутен приоритет“, велат од Владата. Учениците беа безбедно евакуирани и испратени во своите домови.

Покрај Тузла, дојави за бомби беа пријавени и во училишта во Република Српска, вклучувајќи градови како Бања Лука, Приједор, Прњавор, Лакташи, Требиње и Добој. Полицијата веднаш започна контрасаботажен преглед и обезбедување на објектите.