Connect with us

Македонија

Во здравствената заштита базирана на вредности приматот се става на перспективата на пациентите

 Зошто во одредени држави се трошат многу повеќе пари за административни процедури за здравствена заштита, а резултатите изостануваат, додека во други држави со помалку пари се постигнуваат многу поголеми ефекти? Зошто постои диспропорција меѓу средствата што се вложуваат и резултатите што се добиваат? 

На ова, а и на многу други прашања, одговараше Грејс Сара Џенингс, сениор директор во британскиот Меѓународен конзорциум за мерење здравствени резултати (ICHOM), образложувајќи ја важноста од здравствената заштита базирана на вредности (анг. Value Based Health Care), на конференцијата “Unlocking the Path to Value: AdvancingPrecision and the Role of Biomarker Testing in ModernOncology – RUBICON 2024” што се одржа во Скопје на оваа тема. 

Меѓународниот конзорциум за мерење здравствени резултати е меѓународна непрофитна организација чија мисија е да го „отклучи“ потенцијалот на здравствената заштита базирана на вредности, ставајќи ја перспективата на пациентот во центарот на грижата. 

Работата на овој конзорциум се состои од стандардизација на сетови од мерки во чиј центар е ставен пациентот, а приматот се става на резултатите, односно на исходот што се очекува да се постигне. Досега се формирани 46 сетови од мерки кои покриваат различни состојби, а се имплементирани во здравствените системи во 85 држави. 

Џенингс образложи зошто приматот на здравствената заштита базирана на вредност се става на резултатите кои се важни за самиот пациент.  „Често повеќе се грижиме за самите процеси, отколку за исходите што ги добиваме во здравствената заштита. Информациите се исклучително важни кога се одлучува по кој пат да се придвижите. Сега, она што го купувате се всушност влезните материјали, а треба да се купуваат излезните. Затоа потребно е да собираме податоци, да ги согледуваме исходите. Сега, во многу здравствени системи има многу ферментирани податоци, со што е невозможно да се согледаат и измерат ефектите“, рече таа. 

Според Џенингс, само она што може да се мери, може и да се менаџира. „Ако не можете да го мерите, не можете да го контролирате. Токму затоа е важно да се размисли какви мерила се важни. Се работи за клинички извештаи и она што го пријавуваат пациентите. Тоа се бројки според кои се гледа како напредува болеста, но и како се чувствуваат пациентите, да се видат објективните резултати и врз основа на тоа да се гради системот на здравствена заштита“, изјави таа на конференцијата организирана од МАНУ – Истражувачки центар за генетско инженерство, МАРО – Македонско здружение за радиотерапија и онкологија, Македонско здружение за патологија и Рош Македонија. Рош е една од најголемите светски фармацевтски компании и глобален снабдувач на иновативни решенија за најголем број болести. 

Во светски рамки сѐ повеќе се нагласува таканаречената здравствена заштита базирана на вредност, која претставува пат кон постигнување на аспирациите кон „тројната цел“ – подобрување на искуството на пациентот во однос на грижата, подобрување на здравјето на населението и намалување на трошоците за здравствена заштита по глава на жител, што воедно би значело и подобрување на искуството на лекарите. Здравјето на населението се подобрува само кога се подобруваат здравствените резултати на многу поединци, што всушност претставува фокусот на здравствената заштита базирана на вредности. 

 

Advertisement

Македонија

Пробиен претпоследниот тунел на пругата кон Бугарија: Напредок на делницата Бељаковце – Крива Паланка

Рано изутринава беше пробиен претпоследниот од вкупно 15 тунели на железничката делница од Бељаковце до Крива Паланка, која претставува втор дел од изградбата на пругата кон Бугарија. Овој чекор беше оценет како значаен исчекор во реализацијата на проектот, кој со години се соочува со бројни предизвици.

„Добро е кога на крајот од тунелот ќе се појави светло,“ изјави директорот на ЈП ЖРСМ – Инфраструктура, Синиша Ивановски, кој го истакна значењето на денешниот напредок.

Тој нагласи дека делницата е една од најкомплексните инфраструктурни точки во земјата, особено поради обемната и технички сложена изградба на тунелите.

„Градбата на оваа траса изобилува со предизвици, а еден од поголемите се пробивањето и градбата на тунелите. Прогресот на целиот проект не е на посакуваното ниво, но мора да се пофали изведувачот за успехот токму во овој сегмент,“ додаде Ивановски.

Тој изрази уверување дека постигнатиот напредок ќе биде мотив и за динамизирање на останатите делови од работите на трасата, додавајќи дека очекува наскоро да се бележат успеси и во другите сегменти од изградбата.

Continue Reading

Македонија

Можни промени во ставовите на ЕУ за Македонија: Шансата за компромис со Бугарија

Претседателката Гордана Сиљановска Давкова денеска го отвори прашањето за промена на заклучоците на ЕУ за Македонија и најави дека постои излезно решение за спорот со Бугарија. Сепак, таа со остар тон потсети дека одлуката не е во наши раце.

„Од наша призма можно е да се смени заклучокот, но одлуката не ја носиме ние. Точно е дека сме разговарале за излезни решенија,“ изјави претседателката по Меѓународниот форум „Глокализација 2.0“.

Сиљановска Давкова детектира значителна промена во реториката на највисоките претставници на ЕУ. Според неа, Брисел почнува да сфаќа дека се работи за опасен преседан кој може да се повторува.

„Мислам дека има промена во реториката, бидејќи не се работи само за еден преседан, туку за приказна што ќе се повторува доколку во стартот не се најде решение. Затоа јас предлагав некои излезни решенија,“ нагласи таа.

Претседателката испрати и директна критика кон придавката „француски предлог“, посочувајќи на парадокс:

„Честопати слушаме француски предлог. Не знам колку е добро да кажам, ама не одговара придавката бидејќи Франција е држава којашто ја нема потпишано ниту ратификувано Рамковната конвенција за заштита на правата на малцинствата. И сега да го користите предлогот за гарантирање на малцински права како француски не е во ред.“

Таа не ги амнестираше ниту домашните претставници, велејќи дека и нашиот дел од историската комисија учествувал во креирањето на заклучоците и решенијата.

Сиљановска Давкова ја отвори вратата за маневар: иако е тешко да се менуваат протоколи, таа гледа решение во интерпретацијата и изјавата за отворање на преговорите.

„Има можност со интерпретација. Мислам дека мора да ги тргнеме историјата, културата и јазикот од критериумите,“ категорична е претседателката.

Таа самоуверено тврди: Македонија има едни од најдобрите уставни гаранции за правата на малцинствата, вградени во Уставот и Рамковниот договор.

Критиката кон источниот сосед е најостра. Претседателката ја потенцира лицемерноста на барањата, наспроти сопственото однесување:

„Обично го барате од другиот она што вие го гарантирате. Ако вие не гарантирате имплементација на пресудите на Судот за човекови права во Стразбур, а се повикувате на заштита на човековите права, тогаш имате проблем,“ заклучи Сиљановска Давкова, префрлувајќи го центарот на вината кај Софија.

Continue Reading

Македонија

Истражување: Тренд на опаѓање на користењето религија во политичките кампањи

Новото истражување „Религијата во политичките кампањи“, спроведено во ноември 2025 година од Институтот за политички истражувања – Скопје (ИПИС), порталот Religija.mk и Фондацијата Конрад Аденауер, покажува дека опаѓа влијанието и употребата на религијата во политичките кампањи во Македонија, но и дека дел од граѓаните сè уште ја препознаваат како фактор во изборниот процес.

Според податоците, 28% од испитаниците сметаат дека религијата повеќе или помалку е користена во кампањите, што претставува пад во однос на претходните мерења во 2020 и 2017 година. Истовремено, 51% веруваат дека религијата малку или воопшто не се користи во политичката комуникација на партиите.

Граѓаните генерално се против користење религиозни симболи во кампањи – дури 68% го сметаат тоа за злоупотреба на религиозните чувства.

И покрај тоа, околу една петтина од гласачите признаваат дека религиозноста на кандидатот, посетите на верски објекти или барањето благослов од верски лидери може да има одредено влијание врз нивниот избор.

Истражувањето покажува и дека етнички албанските партии нешто повеќе ја користат религијата во кампањите во споредба со македонските политички субјекти, но и кај нив е забележан тренд на намалување во последните години.

Кога станува збор за вмешаноста на верските заедници во политиката, 49% од граѓаните сметаат дека верските лидери имаат одредено влијание. Сепак, големо мнозинство – 77% – се против верските претставници јавно да поддржуваат политички субјекти.

Според анализата, само 24% од испитаниците веруваат дека верските заедници фаворизирале одредена партија на последните избори, а меѓу нив, по околу 6% сметаат дека фаворити биле ВМРО-ДПМНЕ, НАИ или ВРЕДИ.

Истражувањето потврдува дека Македонија останува мултирелигиско и генерално религиозно општество, но трендовите укажуваат на постепено одвојување на политичките процеси од религиозните влијанија и намалување на нивната улога во современите изборни кампањи.

Continue Reading
Advertisement

Advertisement

Advertisement
Advertisement

Advertisement

Advertisement

Advertisement

Advertisement

Advertisement

Advertisement

Трендинг