Македонски компании сè побројни во Дубаи – трговската размена достигнува 52 милиони долари

Сè повеќе македонски компании се позиционираат на пазарот на Обединетите Арапски Емирати, а само оваа година пет нови фирми од земјава станаа членки на Стопанската комора на Дубаи. Вкупниот број сега изнесува 52, што претставува годишен раст од 52 отсто, информираат од Коморите на Дубаи.

Денеска, Стопанската комора на Дубаи беше домаќин на македонска делегација предводена од премиерот Христијан Мицкоски. Од дубајска страна, делегацијата беше предводена од Султан бин Саид ал Мансури, претседател на Коморите на Дубаи – организација која ги обединува трговската, дигиталната и меѓународната комора. Двете страни разговараа за можности за продлабочување на економската соработка и отворање нови инвестиции.

Според податоците на владината прес-служба на Дубаи, трговската размена без нафта помеѓу Дубаи и Северна Македонија во 2024 година достигна 52,2 милиони долари. Во фокусот на разговорите биле новите инвестициски можности, поддршката за македонските компании и зголемување на извозот во различни сектори – од електроника, текстил и возила, до овошје и зеленчук. Од Дубаи, пак, најмногу се извезуваат електронски уреди, медицински инструменти, козметика и спортска опрема.

„Оваа посета е важен чекор напред во нашата заедничка амбиција за подобрување на економската соработка. Подготвени сме да им помогнеме на македонските компании да излезат на глобалниот пазар преку Дубаи“, изјави Ал Мансури.

За време на посетата на Абу Даби, премиерот Мицкоски оствари средба и со претседателот на ОАЕ, шеикот Мохамед бин Заед ал Нахјан. Во разговорите се дискутирало за зајакнување на билатералните односи, со акцент на економската соработка, но и на регионалните и глобалните предизвици. Шеикот потврдил дека ОАЕ останува посветена на градење партнерства со Балканот, како и на поддршка на иницијативи за мир и стабилност преку дипломатија.

Во рамките на посетата беа потпишани и два меморандума за разбирање – еден за економска соработка, а другиот меѓу македонското МНР и Дипломатската академија „Анвар Гаргаш“.

Компанијата Алкараз (Alcazar Energy Partners -AEP), водечки независен менаџмент на инфраструктурни фондови фокусиран на развој, финансирање, изградба и работа на проекти за обновлива енергија од комунален размер на растечки пазари, потпиша договор за поддршка на развој со Меѓународната финансиска корпорација (IFC), членка на групацијата Светска банка. Договорот му обезбедува на Aлкараз пристап до средства за развојна поддршка за Фаза I од ветерниот парк Штип, најголемиот проект за ветерна енергија во Македонија, зајакнувајќи ја посветеноста на двете страни за мобилизација на приватен капитал за одржлива инфраструктура на стратешки растечки пазари.

Церемонијата на потпишување се одржа на маргините на Самитот за ESG Адриа во Порто, Црна Гора и присуствуваа високи претставници на Владата на Македонија, заедно со Тим Шихан, виш директор во AEP и Патрик Авато, менаџер за енергија и инфраструктура во Европа при IFC.

Фаза I од проектот за ветерниот парк Штип ќе почне со изградба во текот на годинава. Вкупниот инсталиран капацитет, по завршувањето на сите фази, ќе изнесува околу 400 MW. Проектот, кој ќе обезбеди чиста и сигурна енергија за над 100.000 домаќинства и ќе намали емитување на СО2 до 690.000 тони годишно, претставува значаен чекор кон зајакнување на енергетската безбедност и целите за обновлива енергија на Македонија. Вкупната инвестиција се проценува на 500 милиони евра.

Даниел Калдерон, ко-основач и управувачки партнер во Alcazar Energy Partners, изјави: „Нашето континуирано партнерство со IFC е клучно во напредокот на ветерниот парк Штип. Заедно, не само што ја унапредуваме енергетската транзиција, туку и ја поддржуваме економската развојна и долгорочната енергетска безбедност. Очекуваме да испорачаме проект што ќе донесе трајна вредност за заедницата и ќе ги зајакне одржливите амбиции на Северна Македонија.“

AEP моментално напредува со деталниот дизајн на проектот и ангажира водечки инженери, еколошки, правни и социјални советници за да обезбеди усогласеност со највисоките меѓународни стандарди.

Ветерниот парк Штип е првиот проект на AEP во Македонија и ја одразува стратегијата на компанијата за проширување во Западен Балкан, каде што веќе има стекнато портфолио од 1,5 GW на зелени проекти за ветерна и соларна енергија, кои ги поддржуваат националните цели и глобалните климатски заложби.

Патрик Авато, менаџер за инфраструктура и енергија во Европа при IFC, изјави: „IFC и Alcazar Energy Partners имаат изградено стратешко партнерство повеќе од една деценија, соработувајќи на развој на одржливи енергетски проекти во земји во развој. Ветерниот парк Штип е природно продолжение на оваа соработка, насочена кон зголемување на пристапот до достапна и чиста енергија – суштинска за економска конкурентност и раст. Освен што ќе ја зајакне енергетската безбедност на земјата, проектот ја одразува и посветеноста на IFC за поддршка на одржливи енергетски решенија што ги исполнуваат меѓународните стандарди и придонесуваат за праведна енергетска транзиција во регионот.“

Скопје, 15 април 2025 година – Македонската берза денес го заврши тргувањето со вкупен промет од 85.956.865 денари. Индексот МБИ10 забележа минимален раст од 0,02%, достигнувајќи вредност од 10.279,33 поени.

Динамика на тргување и пазарни движења

Берзата овој ден се карактеризираше со значителен промет и засилена трговска активност. Иако индексот МБИ10 остана речиси непроменет, индивидуалните акции покажаа различни насоки. Се забележа позитивно движење кај Реплек и Македонски Телеком, додека неколку банки забележаа пад на вредноста.

Најтргувани акции (по промет)

1. Комерцијална банка АД Скопје (KMB) – 12.131.780 денари, последна цена 28,600.00 денари, промена -0,51%

2. Алкалоид АД Скопје (ALK) – 3.033.680 денари, последна цена 27,350 денари, без промена

3. НЛБ Банка АД Скопје (НЛБ) – 814.00 денари, последна цена 58,000 денари, пораст +0.13%

Најголеми добитници

1. Реплек АД Скопје (RPRK) – пораст од +2,87%, последна цена 16.150 денари

2. Македонски Телеком АД Скопје (TEL) – пораст од +1,55%, последна цена 424 денари

3. НЛБ Банка АД Скопје (NLB) – пораст од +0,13%, последна цена 58.000 денари

Најголеми губитници

1. ТТК Банка АД Скопје (TTK) – пад од -2,58%, последна цена 1.850 денари

2. Комерцијална банка АД Скопје (KMB) – пад од -0,51%, последна цена 28.600 денари

3. Алкалоид АД Скопје (ALK) – пад од -0,17%, последна цена 27.350 денари

Обврзнички пазар

Индексот ОМБ бележи пад од -0,33%, достигнувајќи ниво од 124,40 поени. Иако најголем дел од обврзниците останаа без промена, DO2018/05 се тргуваше по цена од 112,20 денари, а DO2019/15 по 105,30 денари.

Тргувањето на 15 април 2025 година беше динамично, со голем број активни хартии од вредност. Реплек предводеше по добивка, додека ТТК Банка и Комерцијална банка забележаа значителен пад. Вкупниот промет беше силно зголемен во споредба со претходните денови.

Овој извештај е подготвен врз основа на официјалните податоци од Македонска берза, а е изготвен од Илирика Инвестментс АД Скопје.