Шпанија прогласи вонредна состојба по масовниот прекин на струја

Министерството за внатрешни работи на Шпанија прогласи вонредна состојба во регионите најтешко погодени од денешниот општ прекин на електричната енергија. Најсериозно се погодени Мадрид, Андалузија и Естрамадура, од каде локалните власти побараа интервенција од централната влада за одржување на јавниот ред и нормално функционирање на основните служби.

Прекинот на струјата предизвика сериозни последици – откажани се авионски летови, во голем дел од урбаните подрачја не работат семафорите, а жителите се жалат дека немаат пристап до мобилна мрежа и интернет.

Компанијата за електродистрибуција „Ред Електрика“ информираше дека до вечерва е повторно воспоставен пристап до електрична енергија во околу 20% од погодените региони. Сепак, голем дел од Шпанија и соседна Португалија и понатаму се без струја.

Иако засега нема официјално потврдена причина за колапсот на мрежата, се претпоставува дека станува збор за повеќекратни дефекти кои довеле до преоптоварување и пад на системот.

Уште не е познато што го предизвика големиот прекин на електрична енергија од Мадрид до Лисабон, но според претседателот на Европскиот Совет, Антонио Кошта, во овој момент нема индикации дека се работи за сајбер-напад.

Би-Би-Си напиша дека нормализирањето на мрежата во Португалија може да потрае и до една недела. Медиумот се повикува на соопштение на португалската национална електроенергетска компанија РЕН, која вели дека се работи за сложена операција и дека е потребно ребалансирање на протокот на струја на меѓународно ниво.

Португалската национална електроенергетска компанија исто така обвини дека прекините се резултат на „дефект во шпанската електрична мрежа“. Оттаму велат дека хаваријата е поради „редок атмосферски феномен“, но не појаснуваат што значи тоа, пренесува Би-Би-Си.

Претходно, шефот на шпанската електрична мрежа рече дека обновувањето на електричната енергија може да потрае меѓу шест и 10 часа.

Oд друга страна, во ажурирано соопштение, „Red Electrica“, електроенергетската компанија на Шпанија вели дека напонот е обновен во одредени трафостаници во областите на север, југ и запад од земјата.

„Продолжуваме да работиме со сите ресурси за да постигнеме што поскоро обновување на снабдувањето на целата територија“, велат од „Red Electrica“.

Во меѓувреме, властите во ЕУ се во контакт со Мадрид и со  Лиасбон и со мрежните оператори.

– Комисијата ќе продолжи да ја следи ситуацијата и ќе се погрижи да има непречена размена на информации – рече портпаролот на извршната власт на ЕУ.

Португалскиот премиер Луис Монтенегро повика на трпение додека службите за итни случаи работат на враќање на енергијата во земјата во наредните часови, според коментарите објавени од дневните весници „Публико“ и „Диарио де Нотицијас“, пренесува „Гардијан“.

Монтенегро исто како и Кошта рече дека нема индикации дека прекинот е предизвикан од сајбер-напад, но истакна дека е премногу рано да се отфрли какво било сценарио. Тој посочи и дека дефектот на мрежата „не бил предзивикан во Португалија“, при што, како што вели, земјата беше погодена поради проблемот во Шпанија.

Поради хаваријата откажан е и Мутуа Мадрид Опен (Mutua Madrid Open), еден од најпознатите и најголеми светски тениски турнири, кој се одржува секоја пролет во Мадрид. Организаторите соопштија дека се откажани и дневната и ноќната програма на настанот.

Големи региони на Иберискиот Полуостров уште се без струја. Делови од метрото во Мадрид беа евакуирани, а семафорите во градот престанаа да функционираат.

Денес, голем дел од Португалија, Шпанија и делови од Франција беа погодени од масовно прекинување на електричната енергија, предизвикувајќи хаос во сообраќајот, комуникациите и секојдневниот живот на милиони граѓани.​

Причина: Ретко атмосферско појавување

Португалскиот оператор за електрична мрежа REN соопшти дека прекинот бил предизвикан од “индуцирана атмосферска варијација”, феномен кој настанал поради екстремни температурни разлики во Шпанија. Овие температурни осцилации предизвикале ненормални флуктуации во високонапонските водови, што довело до дезинхронизација на европската електрична мрежа и серија на последователни дефекти. ​

Масовни последици

Во Шпанија, прекинот резултираше со губење на повеќе од 10 гигавати потрошувачка на електрична енергија, што го направи ова едно од најголемите прекини во последните години. Системите за железнички и воздушен сообраќај беа парализирани, а во Мадрид и Лисабон беа откажани стотици летови. Сообраќајните светла престанаа да функционираат, а мобилните мрежи и банкоматите беа нефункционални. ​

Време за санација

Според REN, целосното враќање на електричната мрежа во нормала може да потрае и до една недела поради сложеноста на проблемот. Во меѓувреме, итните служби и болниците работат со резервни генератори, а властите во Португалија и Шпанија преземаат мерки за справување со ситуацијата. ​

Овој инцидент ја истакна ранливоста на современата инфраструктура и зависноста од електричната и дигиталната мрежа во секојдневниот живот.