Хрватска повторно воведува задолжителен воен рок – првите регрути се очекуваат кон крајот на годината

Во Хрватска е во завршна фаза подготовката на законодавниот пакет кој ќе овозможи повторно воведување на задолжителното основно воено обучување. Според информации добиени од агенцијата Хина, нацрт-законот се очекува да биде претставен во јуни, а изгласан во Собранието до октомври годинава. Тоа значи дека првите регрути би можеле да започнат со обука во касарните во Книн, Слуњ и Пожега уште кон крајот на годинава или најдоцна на почетокот од следната.

Иако инфраструктурата за обука е веќе подготвена, за нејзина реализација неопходни се измени во Законот за одбрана и Законот за служба во вооружените сили. Поголемиот дел од деталите е веќе усогласен, но се уште се финализираат одредби поврзани со цивилното служење за лица кои ќе се повикаат на приговор на службата.

Стратегија, план и законски измени

Овие активности се дел од пошироката стратегија за јакнење на одбранбениот систем, во чии рамки премиерот Андреј Пленковиќ неодамна одржа состанок со министрите за одбрана, внатрешни и надворешни работи, како и со претставници на вооружените сили. Претседателот Зоран Милановиќ веќе ги добил нацрт-стратегијата за одбрана и Долгорочниот план за развој на вооружените сили, со предлог истите да бидат тема на следната седница на Советот за одбрана.

Планот предвидува јавна расправа за законските измени во јуни, прво читање пред летната пауза, второ во септември, и финално усвојување во октомври.

Услови и бенефиции за регрутите

Обуката ќе трае два месеца, за што секој регрут ќе добива месечен надомест од 1100 евра нето, со обезбедено сместување и храна. Важно е да се нагласи дека оваа обука ќе се смета како работен стаж и ќе биде призната како предност при вработување во државните и јавните служби.

Работниците кои ќе бидат повикани на служење нема да смеат да добијат отказ, додека студентите ќе можат да ја одложат обуката до крајот на студиите, но не подоцна од 29-годишна возраст.

Алтернативи за приговор

За оние кои ќе одбијат да служат војска од морални или етички причини, ќе бидат достапни две алтернативи:

Тримесечна обука преку системот за цивилна заштита, со активности во кризни ситуации како пожари, поплави или земјотреси.

Четиримесечна работа во локалната самоуправа, на комунални задачи, осум часа дневно.

Овие алтернативи ќе бидат финансиски помалку исплатливи од воената обука, а деталите се сè уште во доработка.

До 4000 регрути годишно

Државата планира да повикува по 800 регрути во пет различни циклуси во текот на годината, што значи дека годишно би биле опфатени до 4000 млади лица. Целта е да се зајакне националната безбедност, но и да се поттикне општествена одговорност и патриотизам кај младата генерација.

Изјавата на грчката министерка за култура Лина Мендони дека „не постои влашки јазик“ предизвика силни реакции во научната јавност и меѓу влашките здруженија во регионот. Настапувајќи во Парламентот, Мендони се повика на ставот на Панхеленската федерација на влашки културни здруженија, тврдејќи дека т.н. „влашки“ се само „локални дијалекти без стандардизирана форма“ и дека не може да се третираат како посебен јазик.

Оваа изјава доаѓа откако Министерството го повлече веќе одобрениот грант за проект на Епистемолошката асоцијација за проучување на културата на Власите, и покрај тоа што тој бил високо оценет од стручната комисија. Одлуката, според претседателот на здружението, професорот Василис Нициакос, била резултат на политички притисок и вмешаност на грчките тајни служби – тврдење кое министерката не го демантираше.

„Со жалење слушнав како министерката го отфрла постоењето на еден јазик кој е дел од нашето културно и лингвистичко наследство,“ изјави Нициакос. „Ако се работи за дијалекти – на кој јазик? На грчкиот не се. Значи, станува збор за друг, засебен јазик – влашкиот.“

Во својата реакција, тој остро ја критикува подреденоста на науката на политичките интереси, обвинувајќи ја Мендони дека наместо да ги слуша научниците, се повикува на ставови на здруженија што се занимаваат исклучиво со фолклор. „Ниту еден сериозен лингвист не би го негирал постоењето на влашкиот јазик како романски јазик со вековна традиција на Балканот. Одбивањето да се поддржи истражувањето за него е политичка, а не научна одлука.“

Влашкиот јазик, познат и како аромански, се зборува низ целите Балкани, вклучувајќи ја и Северна Македонија, каде е признат како малцински јазик. Неговото негирање во Грција се гледа како дел од поширока политика на асимилација и маргинализација на немнозинските идентитети.

Од Епистемолошката асоцијација најавуваат правни и дипломатски чекори, вклучително и обраќање до европските институции. „Ова не е само културна борба, туку борба за јазична и историска вистина,“ порача Нициакос.

Скандал во Црна Гора: Никола Пековиќ остана без луксузниот BMW X5 – се поврзува со криминалната група на Шариќ

Поранешниот НБА-кошаркар и еден од најпознатите спортисти од Црна Гора, Никола Пековиќ, се најде во центарот на нов скандал откако црногорската полиција го означи како високорангиран член на организирана криминална група која дејствува во северниот дел од земјата.

При полициска акција во Бјело Поље, бил запленет блиндиран автомобил „БМВ Х5“ со подгорички регистарски таблички, во сопственост на Пековиќ. Возилото во моментот на контролата го управувал Борис Драгаш (45) од Пљевља, кој инаку е припадник на Војската на Црна Гора.

Од полициските служби за порталот Vijesti потврдиле дека станува збор за активност насочена против членови на организирани криминални структури, а конкретно, Пековиќ се поврзува со групата на браќата Шариќ, кои се барани од црногорските власти.

„Во рамки на продолжените репресивни активности насочени кон организираниот криминал, службеници на Одделението за безбедност Бјело Поље извршија контрола на специјализирано (блиндирано) патничко моторно возило марка BMW X5, сопственост на Н.П., високорангиран член на криминална група од северна Црна Гора. Возилото го управуваше Б.Д. (45) од Пљевља, припадник на Војската на Црна Гора“, соопштија од полицијата.

Оваа акција отвора ново прашање за вмешаноста на јавни личности во криминални кругови и сигурно ќе има ехо во јавноста, како во Црна Гора, така и пошироко.