Русија подготвена да ѝ помогне на Северна Кореја во рамки на стратешкиот договор

Русија, во случај на потреба, ќе ѝ пружи помош на Северна Кореја согласно Договорот за стратешко партнерство меѓу двете земји, изјави портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков.

Според него, искуствата од тековната Специјална воена операција го потврдиле значењето и ефикасноста на договорот со Пјонгјанг.

„Имаме активен Договор во кој двете страни се обврзуваат на взаемна и итна помош доколку се јави потреба. Учеството на севернокорејските сили во операцијата за ослободување на Курската област е доказ за тоа колку овој договор е ефикасен,“ изјави Песков.

Засега нема нова комуникација меѓу Путин и Ким

Одговарајќи на новинарско прашање дали претседателот Владимир Путин планира директен контакт со лидерот на Северна Кореја, Ким Џонг Ун, Песков истакна дека во моментов нема такви планови.

Исто така, нема ни закажан разговор меѓу Путин и поранешниот американски претседател Доналд Трамп, но Песков додаде дека ваков состанок може лесно да се организира доколку има потреба.

Русија подготвена за мир

Коментирајќи го ангажманот на САД во потрага по дипломатско решение, Песков потсети дека Русија повеќепати изразила подготвеност да учествува во мировни преговори со Украина, но, како што рече, тие обиди сè уште не вродиле со плод.

Благодарност од Путин до Пјонгјанг

Претходно, претседателот Путин јавно се заблагодари на Северна Кореја, на нејзиниот лидер Ким Џонг Ун и на припадниците на Корејската народна армија за нивната поддршка во операцијата за ослободување на Курската област од украинските сили.

Началникот на Генералштабот на руската армија, Валериј Герасимов, во саботата го информираше Путин за завршувањето на операцијата во регионот, посочувајќи дека токму помошта од севернокорејските сили била клучна за поразот на противникот.

Учеството на Пјонгјанг во согласност со договорот

Портпаролката на руското Министерство за надворешни работи, Марија Захарова, објасни дека учеството на севернокорејскиот воен персонал се темели на членот 4 од Сеопфатниот договор за стратешко партнерство меѓу двете земји.

Во меѓувреме, и Северна Кореја официјално потврди дека испратила свои трупи во Русија. Според соопштението на Централната воена комисија, лидерот Ким Џонг Ун го смета овој потег за „света мисија“ со цел зајакнување на пријателството, единството и честа на народот и државата.

Историски состанок на Трамп и Зеленски во Рим: Дали „тајната трета столица“ ја открива позадината на новиот дипломатски курс?

Средбата меѓу поранешниот американски претседател Доналд Трамп и украинскиот претседател Володимир Зеленски, што се одржа во Рим зад затворени врати по повод погребот на папата Франциск, веќе е оценета како потенцијално историски пресврт во обидите за постигнување мировен договор меѓу Украина и Русија.

Како што пренесува британскиот „Телеграф“, овој разговор бил првиот директен контакт меѓу двајцата лидери по нивната претходна, напната средба во Белата куќа. Според извори од Белата куќа, разговорот бил „многу продуктивен“, а самиот Зеленски го опиша како „потенцијално историски“ и клучен за воспоставување на „траен и сигурен мир“.

Почеток на нова дипломатска етапа?

Состанокот започнал во базиликата „Свети Петар“ и, според дипломатски извори, би можел да го означи почетокот на нова дипломатска фаза, особено во контекст на зголемените напори за воспоставување прекин на огнот.

Трамп, според информациите, остро ги осудил руските напади врз цивилни цели во Украина, додека Зеленски бил цврст во ставот дека не може да има компромис кога станува збор за суверенитетот на Украина – вклучително и Крим.

И покрај тоа што постои отвореност за понатамошни разговори, засега останува нејасно дали ќе се дојде до конкретен договор.

Тајната трета столица

Фотографиите од средбата, на кои се гледаат Трамп и Зеленски како седат еден спроти друг, предизвикаа интерес не само поради дипломатската важност, туку и поради појавата на т.н. „тајна трета столица“.

Поставена веднаш до столчињата на двајцата лидери, оваа столица стана предмет на шпекулации: дали била резервирана за францускиот претседател Емануел Макрон, новиот британски премиер Кир Стармер, или пак била наменета за преведувач?

Според извори блиски до француската дипломатија, третото столче било наменето токму за преведувач, а не за некој политички лидер. Истите извори додаваат дека Макрон одиграл клучна улога во поттикнувањето на состанокот меѓу Трамп и Зеленски, но дека не учествувал директно во разговорот.

Содржината на разговорот

Во текот на средбата, Трамп, како што пренесуваат медиумите, бил особено погоден од цивилните жртви во Украина и му ја пружил својата поддршка на Зеленски, кој, пак, изразил подготвеност за мир – но не „по секоја цена“. Наводно, Трамп одговорил: „Тоа е многу интересна стратегија, ја имате мојата поддршка.“

Макрон, според истите дипломатски извори, останува силен поддржувач на прекин на огнот и го охрабрил Зеленски да ја продолжи иницијативата за разговор со САД. Трамп, пак, побарал да се зголеми притисокот врз Русија.

Реакции и дипломатски импликации

Состанокот се случува во момент кога растат надежите дека би можело да се постигне договор за прекин на огнот помеѓу Украина и Русија.

По разговорот, Трамп упати остра критика до рускиот претседател Владимир Путин, велејќи дека бил „измамен“ за време на претходните обиди за преговори и најави можни нови санкции кон Москва. Зеленски ја нарече средбата „многу симболична“ и „вистински момент за започнување со конкретни чекори кон целосен, безусловен прекин на огнот“.

Од Белата куќа состанокот беше опишан како „високо продуктивен“.

Ќе се повлечат ли САД од посредничката улога?

Американскиот државен секретар Марко Рубио предупреди дека времето истекува и дека Вашингтон треба брзо да одлучи дали вреди да остане посредник во мировните преговори.

Во меѓувреме, рускиот претседател Путин во петокот разговараше со специјалниот пратеник на Трамп, Стив Виткоф, за можноста за обновување на директни преговори со Украина. Според извештаите, Путин изразил подготвеност за нова рунда разговори „без предуслови“.

Сепак, Рубио предупреди дека „договорот е близу, но не доволно близу“, што навестува дека доколку не дојде до напредок, САД би можеле да ја намалат својата улога во процесот.

Светската воена потрошувачка достигна рекордни 2,72 трилиони долари во 2024 година

Воената потрошувачка во светот во 2024 година достигна историски максимум од 2,72 трилиони американски долари, што претставува зголемување од 9,4 проценти во споредба со претходната година – најголемо годишно зголемување од крајот на Студената војна, се наведува во најновиот извештај на Стокхолмскиот меѓународен институт за истражување на мирот (SIPRI).

Порастот е поттикнат од заострените геополитички тензии, кои доведоа до зголемување на воените буџети на сите континенти, со особено изразен раст во Европа и на Блискиот Исток.

„Повеќе од 100 земји ширум светот ги зголемија своите воени трошоци во 2024 година“, соопшти SIPRI. Институтот предупредува дека растечката ориентација на владите кон воената безбедност доаѓа по цена на други општествени и економски приоритети, што во иднина може да има сериозни последици за граѓаните.

Европа и Русија водат во зголемувањето

Конфликтот во Украина и неизвесноста околу поддршката на САД за НАТО беа главните двигатели на растот на европската воена потрошувачка, која се зголемила за 17 проценти и надминала нивоа невидени од крајот на Студената војна.

Русија, во рамки на своите воени операции, ја зголеми својата потрошувачка за 38 проценти, достигнувајќи 149 милијарди долари – што е двојно повеќе отколку во 2015 година. Оваа бројка претставува 7,1 процент од рускиот БДП и речиси една петтина од целокупниот државен буџет.

Украина на границата на издржливоста

Иако Украина бележи зголемување од 2,9 проценти и достигнува 64,7 милијарди долари, нејзината воена потрошувачка сè уште е помала од половина од руската.

Сепак, Украина издвојува дури 34 проценти од својот БДП за одбраната – највисок воен товар на светско ниво. Според SIPRI, украинската влада во моментов ги насочува сите свои даночни приходи кон војската, што сериозно го ограничува нејзиниот фискален простор.

„Со вакви ограничени можности, Украина ќе се соочи со сериозни тешкотии доколку сака дополнително да ја зголеми својата воена потрошувачка“, предупредува SIPRI.

САД: Глобален лидер со 37% од светската воена потрошувачка

САД остануваат доминантна воена сила, со зголемување на потрошувачката од 5,7 проценти и вкупен износ од 997 милијарди долари – што претставува 66 проценти од воената потрошувачка на НАТО и 37 проценти од глобалната.

Овие бројки ја рефлектираат растечката поларизација на меѓународната безбедносна сцена и зголемената подготвеност на земјите да ги стават одбранбените приоритети над економскиот и социјалниот развој.