Технологија

ОВИЕ ПЕТ УРЕДИ ТРОШАТ СТРУЈА И КОГА НЕ ГИ КОРИСТИТЕ: Само исклучете ги од штекер и ќе jа преполовите сметката!

Без разлика дали станува збор за кујнски апарати или уреди за забава, постојат многу предмети кои луѓето постојано ги оставаат приклучени во струја, без да знаат дека така несвесно си ја зголемуваат сметката за електрична енергија.

Овие пет уреди трошат струја дури и кога не се користат:
Само исклучете ги од штекер и ќе заштедите значително!

Моќноста што уредите ја користат кога се во таканаречено „подготвено“ (станд-бај) состојба е позната како фантомска потрошувачка – тоа е енергија што се троши иако уредот е исклучен. Значи, дури и ако ја исклучите кафемат машината по првата утринска шолја, таа сè уште може да троши енергија во текот на целиот ден и така да ви ја зголеми сметката за струја.

За да избегнете непотребна потрошувачка на електрична енергија и да ги намалите трошоците, не заборавајте да ги исклучите овие уреди од струја откако ќе завршите со нивната употреба:

1. Мали кујнски апарати

Парите потрошени за работа на кујнските апарати, дури и малите, брзо се акумулираат. Уреди што ги користите еднаш или двапати дневно – како апарати за кафе, тостери и микробранови печки – се најголеми виновници затоа што трошат струја и кога не работат.

На пример, дури и ако не подгревате ништо во микробрановата, дигиталниот часовник останува активен цел ден. Така, микробрановата “влече” струја (и пари). Исклучете ги малите апарати со дигитални дисплеи по користењето – така ќе заштедите и енергија и пари.

2. Полначи за телефони и други уреди

Ако редовно го оставате полначот за телефон или лаптоп приклучен 24/7, пробајте да го исклучите кога не се користи – така ќе заштедите енергија. Дополнително, полначите често се прегреваат, што доведува до оштетување на каблите кога премногу долго стојат приклучени. Тоа не само што може да ви заштеди пари за нов полнач, туку и ќе ја намали опасноста од пожар, што може да предизвика сериозна материјална штета.

3. Медиски конзоли

Конзолите за игри често остануваат приклучени кога не се користат. Иако изгледа безопасно да го оставите интернет модемот вклучен преку ноќ или да ја заборавите игралната конзола, тие трошат доста струја. Исклучувањето на телевизорот, кабелските приемници, компјутерите и конзолите не само што ќе заштеди пари, туку ќе ги заштити уредите и од потенцијални оштетувања поради пренапон за време на бура.

4. Пумпа за циркулација на топла вода

Ако барате поголем начин да заштедите на сметката за струја, размислете да ја исклучите пумпата за циркулација на топла вода за време на летото. Иако водата ќе биде постудена, ќе заштедите многу повеќе пари и енергија при туширање и перење. Ако сакате топла вода само во определено време (на пример, при туширање или миење садови), инсталирајте паметен тајмеркој ќе ја активира пумпата само тогаш кога ви е потребна.

5. Греалки

Греалките се корисни во студените месеци, но исто така трошат многу енергија – дури и кога се исклучени, ако останат приклучени во струја. Обавезно исклучете ги греалките од штекер по секоја употреба. На тој начин не само што ќе избегнете потенцијална опасност од пожар, туку и ќе заштедите на следната сметка за струја.

Технологија

TikTok останува во САД: Постигнат договор за нова американска компанија

По месеци неизвесност, популарната апликација TikTok ќе продолжи да функционира во САД, откако нејзината матична компанија ByteDance постигна договор за формирање нова заедничка компанија – TikTok US. Со тоа се стави крај на многу шпекулации за иднината на платформата која ја користат повеќе од 170 милиони Американци.

Според договорот, TikTok склучи обврзувачки спогодби со три големи инвеститори – Oracle, Silver Lake и фондот MGX – кои ќе учествуваат во новиот потфат. Извршниот директор на TikTok, Шоу Зи Чу, ја потврди зделката во внатрешна белешка до вработените, наведувајќи дека трансакцијата се очекува да биде финализирана на 22 јануари. „Вашата посветеност и труд овозможуваат TikTok да продолжи да расте и да се развива во САД и пошироко“, напиша Чу.

Според структурата на новата компанија, половина од TikTok US ќе биде во сопственост на американските инвеститори, со по 15% удел за Oracle, Silver Lake и MGX. ByteDance ќе задржи 19,9%, додека останатите 30,1% ќе бидат во рацете на поврзани субјекти на постојните инвеститори на кинеската компанија. Идентитетот на дел од останатите инвеститори засега не е откриен.

Заштита на податоците и националната безбедност ќе бидат клучни столбови на новата компанија. Корисничките податоци ќе се чуваат локално, на сервери управувани од Oracle, а алгоритмот на TikTok ќе биде повторно обучен врз основа на податоци од САД, со цел да се избегне надворешно влијание на содржините.

Алгоритмот долго време беше најспорната точка во дебатата за безбедноста на TikTok. Американските власти со години предупредуваа дека тој може да биде подложен на манипулации, додека кинеските закони инсистираа на контрола од ByteDance. Новиот договор овозможува алгоритмот целосно да се одвои од матичната компанија, во согласност со американското законодавство.

Договорот доаѓа по серија политички и правни пресврти. TikTok првично требаше да престане со работа во САД во јануари 2025 година, откако Конгресот усвои закон за забрана на апликацијата ако не најде нов сопственик. Платформата кратко време беше недостапна, но рокот беше повеќепати продолжен со извршни наредби, вклучително и од тогашниот претседател Доналд Трамп.

TikTok останува доминантна сила меѓу младите Американци: според Pew Research Center, околу 43% од Американците под 30 години редовно се информираат преку платформата – повеќе отколку преку YouTube, Facebook или Instagram. По објавувањето на договорот, акциите на Oracle пораснаа за 5% во постберзанското тргување, сигнализирајќи оптимизам на пазарот.

Со ова, TikTok не само што останува во САД, туку ја започнува својата следна ера со силен американски партнерски состав и засилена безбедност на податоците – на радост на милиони корисници ширум земјата.

Технологија

Reels од Инстаграм сега и на вашиот телевизор – мини видеа на голем екран

Се чини дека Инстаграм прави голем чекор во светот на домашната забава – Reels сега се префрлаат на големите екрани! Meta ја најави новата иницијатива „IG for TV“, која за прв пат ги носи кратките видеа на телевизорите. Првата станица на оваа револуција се Amazon Fire TV уредите, засега достапни само за корисниците во САД.

Како што пренесува TechCrunch, идејата е едноставна, но паметна: да им се овозможи на гледачите да „префрлат канал“ и да уживаат во Reels кога немаат концентрација за цел филм или серија. И како на мобилниот, така и на телевизорот, содржината ќе се прилагодува според вкусот на корисникот, но со една значајна промена – видеата ќе бидат организирани по тематски категории како комедија, музика, lifestyle и други, за да биде пребарувањето едноставно и интуитивно.

Reels на телевизорот ќе се репродуцираат автоматски, без потреба од континуирано скролување, а корисниците ќе можат лесно да прескокнуваат на следното видео. Дополнително, ќе постојат можности за лајкување, преглед на коментари и споделување со пријатели. Апликацијата ќе овозможува поврзување со постоечки Инстаграм профил, како и додавање до пет профили во истиот интерфејс, или пак отворање на посебен профил наменет само за телевизор.

Откако тестирањето на Amazon уредите во САД заврши, Meta најавува глобално проширување на услугата на други платформи, отворајќи сосема нов начин за уживање во кратките видеа од омилените креатори – директно од удобноста на каучот.

Технологија

Вештачката интелигенција станува стандард, кај нас сè уште исклучок

Годинава генеративната вештачка интелигенција (ВИ) се пробива во секојдневието на Македонија, но се уште не го освоила масовниот интерес. Според најновите податоци, околу еден од пет граѓани на возраст од 16 до 74 години (22%) користеле алатки базирани на ВИ. Најголем дел, 15,76%, ги користеле за лични цели, додека 8,55% ги вклучиле и во професионалната работа, а речиси еден од десет (9,4%) за формално образование.

Во споредба со просекот на Европската Унија, Македонија сè уште заостанува. Во ЕУ, речиси една третина од луѓето (32,7%) се служеле со генеративна ВИ годинава – најмногу за лични цели (25,1%), но и за работа (15,1%) и образование (9,4%).

Причините за воздржаност не се изненадувачки: 43% од граѓаните изјавиле дека едноставно немале потреба, 11% признале дека не знаат како да ги користат овие алатки, а 2% се загрижени за приватноста и безбедноста.

На ниво на Европа, Норвешка е несомнен лидер со 56,3% користење на ВИ, додека Турција се наоѓа на спротивниот крај со само 17,2%. Во регионот, најактивни се Грците (44,1%) и Словенците (37,6%), следени од Хрватска (27,5%), Бугарија (22,5%) и Македонија (22%). Најмалку ВИ се користи во Србија (18,6%) и Босна и Херцеговина (20,3%).

Во рамките на ЕУ, Данска, Естонија и Малта предводат со најголема распространетост на генеративна ВИ, додека Романија и Италија се на дното со само 17,8% и 19,9%.

Интернетот и натаму е основен дел од секојдневието. Во ЕУ, 94% од граѓаните користеле интернет во последните три месеци на 2025 година, а мобилните уреди остануваат најпопуларен начин за поврзување, со речиси 9 од 10 лица кои се служеле со нив. Во исто време, 74% купиле или нарачале производи и услуги онлајн.

И Северна Македонија бележи сериозен прогрес. Лани 91% од домаќинствата имале пристап до интернет, што е значителен скок од 69% во 2015 година. Само 6,86% од граѓаните ја поминале целата година без да се поврзат онлајн. Мобилните уреди доминираат со 91,5% употреба, додека лаптопот го користеле 35%, десктоп компјутер 20% и таблет 9%.

Најчесто, интернетот се користи за телефонски или видео разговори (86%), социјални медиуми (78%) и е-пошта (41%). Значителен раст се забележува и кај онлајн купувањето – 42% од граѓаните лани купиле или нарачале услуги и производи преку интернет, двојно повеќе отколку во 2020 година, кога тоа го направиле само 21%.