Свет

Трамп се двоуми околу воведувањето нови санкции против Русија

Американскиот претседател Доналд Трамп во средата изрази двоумење околу воведувањето нови санкции против Русија поради војната во Украина, велејќи дека не сака казните да го попречат постинувањето примирје.

„Ако мислам дека сум блиску до постигнување договор, не сакам да го расипам“, изјави тој пред новинарите во Овалната соба.

Трамп, исто така, рече дека рускиот претседател Владимир Путин можеби намерно ги одложува разговорите за прекин на огнот во војната во Украина и изрази разочарување од неодамнешното жестоко руско бомбардирање.

„Ќе видиме дали ќе соработуваат или не. Ако сакаат, ќе одговориме малку поинаку“, рече Трамп.

Истакна дека не може да каже дали Путин сака да ја заврши војната и дека ќе му треба околу една седмица за да дознае.

Трамп постојано повторува дека сака да го заврши најсмртоносниот конфликт во Европа од Втората светска војна и во последните денови покажа растечко разочарување од Путин, предупредувајќи во вторникот дека рускиот лидер „си игра со оган“ со тоа што одбива да се вклучи во преговори за прекин на огнот со Киев додека неговите сили напредуваат на бојното поле.

По разговорот со Трамп повеќе од два часа минатата седмица, Путин рече дека се согласил да соработува со Украина на меморандум што ќе ги истакне контурите на мировниот договор, вклучувајќи временска рамка за прекин на огнот.

Шефот на руската дипломатија Сергеј Лавров претходно во средата изјави дека нацрр-меморандумот на Русија е подготвен и оти Москва предлага да ја запознае со него украинската делегација на заеднички состанок во Истанубл на 2-ри јуни. Украина засега не одговори на оваа понуда.

Киев и неговите западноевропски сојузници ја обвинија Москва за одложување додека нејзините сили напредуваат во источна Украина.

„Путин е подготвен да склучи мир, но не по секоја цена“, изјави во средата за Reuters висок руски извор запознаен со размислувањето на високо ниво на Кремљ.

Три руски извора рекоа дека Путин бара документ со обврзувачко дејство од западните сили дека НАТО алијансата предводена од САД нема да се шири кон исток, поблаг термин за она што Русија го сака – формално исклучување од членство на Украина, Грузија и Молдавија и други поранешни советски републики.

Русија, исто така, бара Украина да биде неутрална, да се укинат некои западни санкции, да се реши прашањето за замрзнатите руски суверени средства на Западот и да се заштити огромнот руско и рускојазично население во Украина, велат тројцата соговорници на Reuters.

Првиот извор рече дека ако Путин сфати дека не може да постигне мировен договор според свои услови, ќе се обиде да ги искористи воените победи за да им покаже на Украинците и Европејците дека „мирот во иднина ќе биде уште поболен“.

Свет

Хаос на европските аеродроми по воведувањето на новиот Шенген систем

Воведувањето на Шенген системот за влез и излез (EES) на 12 октомври 2025 година предизвика сериозни проблеми на аеродромите во Европа, при што патниците во периоди на зголемена фреквенција чекаат и до три часа за да поминат гранични контроли, соопшти Европскиот оддел на Меѓународниот совет на аеродроми (ACI).

Оттаму велат дека прогресивното снимање на биометриски податоци и регистрација на државјани од трети земји ја зголемуваат обработката на патниците до 70%, а недостигот на киосци и полициски кадар дополнително ја усложнува ситуацијата. Најзасегнати се аеродромите во Франција, Германија, Грција, Исланд, Италија, Португалија и Шпанија.

ACI повикува Европската комисија, eu-LISA, Фронтекс и земјите-членки итно да преземат мерки или да овозможат поголема флексибилност во примена на системот до целосното воведување. Генералниот директор на ACI EUROPE, Оливие Јанковец, предупредува дека доколку проблемите не се решат пред зголемувањето на прагот за регистрација на 35% од 9 јануари, хаосот на аеродромите ќе се продлабочи, со сериозни последици по безбедноста и оперативноста.

Свет

Украински дронови предизвикаа штета на руската нафтена инфраструктура во Таман

Украински беспилотни летала го погодиле руското пристаниште Таман во Црното Море, при што биле оштетени две пристаништа, еден цевковод за снабдување со мазут и два танкера, соопшти регионалната администрација на Краснодарската област. На едниот танкер избувнал пожар кој веќе е изгаснат, а два резервоари за складирање биле оштетени од падот на остатоци од дрон.

Службите за цивилна заштита информираат дека екипажите на погодените бродови се евакуирани, а пожарите се целосно изгаснати. Пристаништето Таман се смета за клучна точка за испорака на нафта и течен природен гас.

Украина зачестено ги напаѓа руските нафтени и енергетски објекти како дел од својата одбрана од руската инвазија.

Свет

Пентагон алармира: Кина тајно распоредила над 100 нуклеарни ракети – можно воено сценарио за Тајван до 2027

Најнов извештај на Пентагон, сè уште необјавен, открива дека Кина значително го забрзува својот нуклеарен капацитет и не покажува интерес за преговори за контрола на оружјето. Според американските разузнавачи, Пекинг тајно распоредил повеќе од 100 интерконтинентални балистички ракети од типот ДФ-31 во „полиња со силоси“ во близина на границата со Монголија, што им овозможува брзо лансирање во случај на конфликт.

Американскиот претседател Доналд Трамп претходно најави план за денуклеаризација во соработка со Кина и Русија, но извештајот на Пентагон укажува дека Пекинг не покажува сериозен интерес за такви мерки или разговори за контрола на вооружувањето.

Според документот, кинескиот нуклеарен арсенал сè уште брои под 600 боеви глави, но експанзијата продолжува, а до 2030 година се очекува бројката да надмине 1.000. Пентагон истакнува дека клучната година е 2027, кога Кина се проценува дека ќе биде способна да води и да победи во потенцијален конфликт за Тајван.

Стратегијата на Пекинг вклучува удари на далечина од 1.500 до 2.000 наутички милји од кинескиот брег, со што би можело сериозно да се попречи американското воено присуство во Азиско-пацифичкиот регион. Кина засега го застапува ставот дека се придржува до „нуклеарна стратегија на самоодбрана“ и политика на ненапаѓање, додека Пентагон предупредува на зголемената закана за стабилноста во регионот.