Балкан

Нови бугарски провокации: ЕУ само ако Македонија прифати бугарски диктат!

Бугарското Собрание денеска усвои нова резолуција за напредокот на земјава во процесот на пристапување кон Европската Унија. Резолуцијата била едногласно поддржана со 194 гласови „за“.

Во резолуцијата, поднесена од Тошко Јорданов (ИТН) и група пратеници, се наведува дека Бугарија останува целосно посветена на европскиот консензус од јули 2022 година и ги повикува властите во Република Северна Македонија строго да ги спроведуваат договорите што ги прифатиле, јави БТА. Во резолуцијата се наведува дека се неприфатливи какви било обиди во рамките на форматите и институциите на ЕУ за повторно преговарање, заобиколување или игнорирање на елементи од веќе постигнатите договори.

Во документот се истакнува дека европскиот консензус е договор меѓу земјата кандидат за членство во ЕУ, од една страна и Унијата како целина, од друга страна и затоа не претставува билатерално прашање. Меѓудругото, се истакнува дека европскиот консензус се заснова на Заклучоците на Советот на ЕУ од јули 2022 година, преговарачката рамка на Република Северна Македонија и заедничките протоколи меѓу Бугарија и Република Северна Македонија за спроведување на Договорот за пријателство, добрососедство и соработка, потпишан на 1 август 2017 година.

Националното собрание ги повикува институциите на ЕУ да продолжат со напорите за гарантирање на правата на Бугарите во Република Северна Македонија, како и на другите заедници, вклучително и нивното право да го зачуваат и развиваат своето културно и историско наследство, јазик, сеќавање на предците и идентитет, и да усвојат инклузивен пристап кон чувствителните прашања на националниот идентитет во мултиетничкото општество на Република Северна Македонија.

Во резолуцијата се повикуваат меѓународните организации строго да го следат спроведувањето на највисоките стандарди во областа на заштитата на човековите права во Република Северна Македонија, да реагираат и да преземат соодветни мерки во случаи на насилство, дискриминација, говор на омраза, институционален притисок или други форми на репресија против Бугарите или претставници на други заедници во Северна Македонија.

Се наведува и дека Националното собрание очекува, во спроведување на европскиот консензус од 2022 година, Република Северна Македонија да развие и презентира Акциски план за заштита на правата на лицата кои припаѓаат на малцинства или заедници, кој ќе го придружува Патоказот за владеење на правото. Овој план, чија имплементација ќе се следи во текот на целиот процес на пристапување на Северна Македонија во ЕУ, треба да содржи јасни, мерливи и ефикасни мерки за заштита на човековите права на ранливите групи во општеството на Република Северна Македонија, се наведува во усвоената одлука.

Во одлуката се наведува дека Народното собрание им дава силна и непоколеблива поддршка на сите Бугари во Република Северна Македонија и инсистира на недискриминаторски третман кон нив. Исто така се предлага Советот на министри да ја достави одлуката до Советот на ЕУ, Европскиот парламент, Европската комисија, како и до Советот на Европа.

Во причините за одлуката се наведува дека Европскиот парламент е пред усвојување на резолуции за извештаите на Европската комисија за напредокот на земјите-кандидатки за членство во ЕУ. Првиот значаен чекор во одобрениот механизам во врска со напредокот на Република Северна Македонија е вклучувањето на Бугарите во Уставот, на рамноправна основа со другите народи во земјата.

– Ова ќе им гарантира правна еднаквост во мултиетничкото општество, за кое Република Северна Македонија постојано тврди дека успешно го изградила. Сепак, обврските наведени во европскиот компромис од 2022 година се далеку од тоа да бидат ограничени само на уставни измени. Таа содржи и голем број други клучни елементи. Очекуваме Република Северна Македонија да развие Акциски план за заштита на правата на лицата кои припаѓаат на малцинства или заедници, чие строго спроведување ќе го следи Европската комисија. Очекуваме јасни, мерливи и ефикасни мерки за спречување, истрага и казнување на случаи на говор на омраза и злосторства од омраза против Бугарите во Република Северна Македонија – наведуваат подносителите на петицијата во нивниот образложен меморандум.

Тие нагласуваат дека Народното собрание со особено внимание ги следи судењата против граѓани кои отворено го бранат својот бугарски идентитет, вклучително и случајот со Љубчо Георгиевски.

– Очекуваме независното судство да продолжи да се води исклучиво од принципите на правото и да ја задржи својата неутралност од обидите за инструментализирање на елементи од политичкиот процес – наведуваат подносителите на петицијата.

Балкан

Бања Лука ги заострува чекорите против загадувањето: новогодишните празници без огномет

Поради алармантното загадување на воздухот, градските власти во Бања Лука најавија нов сет поригорозни мерки, меѓу кои и одлуката годинава да нема новогодишен огномет. Градоначалникот Драшко Станивуковиќ изјави дека ваквата одлука е донесена по консултации со стручни лица и дека сериозноста на состојбата бара решенија какви што досега не биле применети.

Како една од клучните мерки, Станивуковиќ го најави задолжителното поставување филтри на оџаците на сите индивидуални и колективни камини, кои во зимскиот период се меѓу најголемите извори на загадување. По утврдување на конечната цена, градот ќе разгледа можност за субвенционирање, со цел да се олесни имплементацијата на оваа обврска.

Покрај укинувањето на пиротехниката за време на празниците, градоначалникот апелираше и до граѓаните да се воздржат од индивидуална употреба на огномети и петарди. Воедно, најавено е воведување електрични автобуси, зголемување на субвенциите за јавен превоз и заострување на техничките прегледи на моторните возила, со цел да се намали сообраќајното загадување.

Градската управа ќе ги засили инспекциските контроли на сите потенцијални загадувачи, без исклучок, како и надзорот над емисиите на штетни гасови. Новиот пакет мерки ќе биде предложен на итна седница на Градското собрание.

Паралелно со тоа, Бања Лука продолжува со веќе започнатите зелени проекти, вклучувајќи изградба на зелени бариери и дрвореди, проширување на системот за централно греење, садење илјадници дрвја и развој на урбана мобилност преку велосипедски патеки, електрични велосипеди и подобрен јавен превоз.

Станивуковиќ посочи дека проблемот со загадувањето е дополнително усложнет поради географската положба на градот и нарушениот природен проток на воздух по изградбата на хидроцентралата во Бочац, но нагласи дека тоа не смее да биде изговор за неактивност.

„Чистиот воздух не е политичко, туку здравствено прашање. Бања Лука мора да стане град во кој може да се дише слободно, денес и во иднина“, порача градоначалникот, најавувајќи соработка со републичките институции за долгорочни и одржливи решенија.

Балкан

Редок случај на лепра регистриран во Хрватска: здравствените власти смируваат, нема опасност

Изолиран случај на лепра, ретка хронична заразна болест, е потврден во Хрватска кај странски работник, соопшти Министерството за здравство за RTL, нагласувајќи дека ситуацијата е целосно под контрола и нема причина за загриженост.

Станува збор за државјанин на Непал кој живее во Хрватска со своето семејство веќе две години. Пациентот е навремено дијагностициран и е на терапија, додека неговите блиски контакти примиле постекспозициска профилакса и се под медицински надзор. Според надлежните, кај нив не е утврдена инфекција.

Последниот случај на лепра во Хрватска бил регистриран во 1993 година, а во текот на 20 век официјално биле евидентирани околу 20 случаи.

Раководителот на Одделот за епидемиологија на заразни болести при Хрватскиот институт за јавно здравје (HZJZ), Бернард Каиќ, изјави дека болеста е откриена навреме и дека сите епидемиолошки мерки се спроведени. Тој појасни дека лепрата не е високо заразна и дека за пренос е потребен долготраен и близок контакт, најчесто во рамки на домаќинство.

Лепрата, позната и како лепроза, најчесто се манифестира со кожни промени и оштетување на периферните нерви, што може да доведе до губење на осет. Иако без лекување може да предизвика трајни последици, денес болеста успешно се третира со комбинација на антибиотици во период од шест до дванаесет месеци и е целосно излечива.

Здравствените власти најавуваат и нови регулативи со кои ќе се воведат задолжителни докази за основна вакцинација и здравствени прегледи за странските работници, со цел навремено откривање на болести кои не се вообичаени во Хрватска.

Експертите нагласуваат дека појавата на вакви изолирани случаи во Европа е поврзана со глобалните миграциски движења, особено од земји каде што лепрата сè уште е ендемска, како Индија, Бразил, Индонезија и делови од Африка. Периодот од инфекција до појава на симптоми може да трае од неколку месеци до повеќе години, што го отежнува раното откривање.

Лекарите уверуваат дека нема ризик од ширење на болеста меѓу пошироката популација и апелираат до јавноста да нема паника, нагласувајќи дека лепрата денес е контролирана и излечива болест.

Балкан

Фарма нуди плата од 900 евра, но не може да најде работници

Најголемите фарми за добиток во Босна и Херцеговина, вклучувајќи ја и „Арифагиќ Инвестмент“ од Козарац, се соочуваат со сериозен недостиг на работна сила. Сопственикот Јусуф Арифагиќ вели дека веднаш би вработил тројца нови работници за молзеница и за работа во шталата, но е сè потешко да се најдат лица со основни познавања потребни за современа фарма.

Работниот режим е организиран по систем „два дена работа, два дена одмор“. Работниците почнуваат во 6:00 часот и работат до 13:30, а потоа повторно од 18:00 до 21:30 часот. Месечниот работен фонд ретко надминува 120-130 часа, а платата изнесува околу 1.500 КМ (околу 766 евра) со топол оброк од околу 250 КМ (околу 127 евра), што вкупно дава приближно 900 евра.

Арифагиќ објаснува дека млекарскиот работник треба да има основни познавања за здравјето на кравите, додека другите извршуваат класични задачи за одржување на шталата. Фармата во Козарац моментално има околу 700 грла говеда и 14 вработени, додека во Петровац работат уште тројца. Претходно фармата вработувала 29 луѓе, но дел од нив веќе не работат, пишува „Каматица“.