Иако е добро познато дека пушењето и претераното изложување на сонце се штетни, онколозите предупредуваат дека и многу секојдневни навики, кои често ги сметаме за безопасни, со текот на времето можат значително да го зголемат ризикот од појава на рак.
Начинот на живот и исхраната играат клучна улога во превенцијата од оваа сериозна болест. Во продолжение ви ги претставуваме шестте навики кои вреди да ги преиспитате:
1. Прекумерна консумација на индустриски преработена храна
Готовите оброци, грицките и сувомеснатите производи содржат високи количини адитиви, заситени масти и конзерванси. Научните истражувања укажуваат дека редовната консумација на високо преработена храна го зголемува ризикот од рак на дебелото црево и желудникот.
Совет: Избирајте свежи, минимално преработени намирници и избегнувајте повторно загревање на индустриска храна.
2. Загорена храна од скара
Готвењето на месо на високи температури, особено на скара, создава канцерогени соединенија како што се HCA и PAH. Посебно се ризични загорените делови од црвеното месо, кои можат да ја оштетат слузницата на желудникот и хранопроводот.
Совет: Гответе на умерена температура и внимавајте месото да не загори или потемни.
3. Претерана употреба на солени и кисели производи
Традиционално конзервираната храна со сол и оцет со тек на време ја оштетува слузницата на желудникот. Во регионите каде ваквата храна е честа во исхраната, статистиките покажуваат повисоки стапки на рак на желудник.
Совет: Намалете ја консумацијата на туршија, сувомеснати производи и прекумерно зачинета храна.
4. Солариум и прекумерно сончање
УВ-зрачењето, без разлика дали доаѓа од сонцето или од солариум, го зголемува ризикот од појава на меланом – најопасниот облик на рак на кожата.
Совет: Избегнувајте солариум и секогаш користете крема со заштитен фактор (SPF), дури и во облачни денови.
5. Употреба на тутун во кој било облик
Без разлика дали станува збор за цигари, тутун за џвакање, наргиле или електронски цигари – сите облици носат сериозен ризик од повеќе типови на карцином, меѓу кои се рак на белите дробови, усната шуплина, грлото и мочниот меур.
Совет: Побарајте стручна помош за откажување од пушење – една одлука може да ви го спаси животот.
6. Алкохол – дури и во мали количества
Најновите насоки од Светската здравствена организација предупредуваат дека не постои „безбедна“ количина на алкохол. Дури и повремено консумирање може да ја оштети слузницата на цревата и да го зголеми ризикот од рак на црниот дроб, дебелото црево и градите.
Совет: Ако пиете, нека тоа биде ретко и во најмала можна мера.