Свет

САД укинаа санкции за руски субјекти и ја запреа испораката на клучно оружје за Украина

Американската администрација на 1 јули укина санкции за неколку руски институции, банки и поединци, меѓу кои и поранешниот шеф на руската република Калмикија и екс-претседател на Светската шаховска федерација, Кирсан Иљумжинов. Тој беше под санкции од 2015 година поради поддршка на режимот на сирискиот претседател Башар ал-Асад. Од списокот на санкции се отстранети и повеќе руски банки, државни претпријатија и компании поврзани со извоз на оружје.

Во исто време, САД ја запреа испораката на клучно оружје за Украина, вклучувајќи системи за воздушна одбрана и ракети, поради преглед на залихите и воените операции на Блискиот Исток. Министерот за одбрана Пит Хегсет информираше дека се паузира испраќањето на десетици ракети „Патриот“, илјадници гранати, системи за повеќекратни ракетни лансирања и друга муниција.

Одлуката доаѓа во критичен момент, по интензивирани воздушни напади врз Украина, а украинските власти предупредуваат дека тоа ќе ја ослаби нивната одбрана и ќе ја охрабри Русија да ја продолжи агресијата. Кремљ ја поздрави оваа одлука, оцени како знак дека крајот на војната е поблиску.

Американскиот претседател Доналд Трамп рече дека САД сè уште бараат ракети „Патриот“ што би можеле да им ги испратат на украинските сили, но во моментов оружјето се користи и за поддршка на Израел и воени операции во регионот.

Воените аналитичари предупредуваат дека прекинот на испораките ќе го намали нападниот и одбранбениот капацитет на Украина, што може да доведе до загуби на територија и животи.

Свет

Хаос на европските аеродроми по воведувањето на новиот Шенген систем

Воведувањето на Шенген системот за влез и излез (EES) на 12 октомври 2025 година предизвика сериозни проблеми на аеродромите во Европа, при што патниците во периоди на зголемена фреквенција чекаат и до три часа за да поминат гранични контроли, соопшти Европскиот оддел на Меѓународниот совет на аеродроми (ACI).

Оттаму велат дека прогресивното снимање на биометриски податоци и регистрација на државјани од трети земји ја зголемуваат обработката на патниците до 70%, а недостигот на киосци и полициски кадар дополнително ја усложнува ситуацијата. Најзасегнати се аеродромите во Франција, Германија, Грција, Исланд, Италија, Португалија и Шпанија.

ACI повикува Европската комисија, eu-LISA, Фронтекс и земјите-членки итно да преземат мерки или да овозможат поголема флексибилност во примена на системот до целосното воведување. Генералниот директор на ACI EUROPE, Оливие Јанковец, предупредува дека доколку проблемите не се решат пред зголемувањето на прагот за регистрација на 35% од 9 јануари, хаосот на аеродромите ќе се продлабочи, со сериозни последици по безбедноста и оперативноста.

Свет

Украински дронови предизвикаа штета на руската нафтена инфраструктура во Таман

Украински беспилотни летала го погодиле руското пристаниште Таман во Црното Море, при што биле оштетени две пристаништа, еден цевковод за снабдување со мазут и два танкера, соопшти регионалната администрација на Краснодарската област. На едниот танкер избувнал пожар кој веќе е изгаснат, а два резервоари за складирање биле оштетени од падот на остатоци од дрон.

Службите за цивилна заштита информираат дека екипажите на погодените бродови се евакуирани, а пожарите се целосно изгаснати. Пристаништето Таман се смета за клучна точка за испорака на нафта и течен природен гас.

Украина зачестено ги напаѓа руските нафтени и енергетски објекти како дел од својата одбрана од руската инвазија.

Свет

Пентагон алармира: Кина тајно распоредила над 100 нуклеарни ракети – можно воено сценарио за Тајван до 2027

Најнов извештај на Пентагон, сè уште необјавен, открива дека Кина значително го забрзува својот нуклеарен капацитет и не покажува интерес за преговори за контрола на оружјето. Според американските разузнавачи, Пекинг тајно распоредил повеќе од 100 интерконтинентални балистички ракети од типот ДФ-31 во „полиња со силоси“ во близина на границата со Монголија, што им овозможува брзо лансирање во случај на конфликт.

Американскиот претседател Доналд Трамп претходно најави план за денуклеаризација во соработка со Кина и Русија, но извештајот на Пентагон укажува дека Пекинг не покажува сериозен интерес за такви мерки или разговори за контрола на вооружувањето.

Според документот, кинескиот нуклеарен арсенал сè уште брои под 600 боеви глави, но експанзијата продолжува, а до 2030 година се очекува бројката да надмине 1.000. Пентагон истакнува дека клучната година е 2027, кога Кина се проценува дека ќе биде способна да води и да победи во потенцијален конфликт за Тајван.

Стратегијата на Пекинг вклучува удари на далечина од 1.500 до 2.000 наутички милји од кинескиот брег, со што би можело сериозно да се попречи американското воено присуство во Азиско-пацифичкиот регион. Кина засега го застапува ставот дека се придржува до „нуклеарна стратегија на самоодбрана“ и политика на ненапаѓање, додека Пентагон предупредува на зголемената закана за стабилноста во регионот.