Свет

Кина: И покрај силниот раст во првото полугодие, изгледите за втората половина се мрачни

Кинеската економија забележа раст на БДП од 5,2% во вториот квартал од 2025 година во однос на истиот период лани, што е благо намалување во однос на првиот квартал кога растот изнесуваше 5,4%, но сепак ги надмина очекувањата на аналитичарите кои предвидуваа раст од 5,1%. Овие податоци ја покажуваат отпорноста на втората најголема светска економија и покрај зголемените притисоци од трговската војна со САД и намалената домашна побарувачка.

Иако индустриското производство во јуни порасна за 6,8% на годишно ниво, растот на малопродажбата се забави на 4,8%, најниско ниво од почетокот на годината, а инвестициите во фиксни средства пораснаа само 2,8% во првите шест месеци, што е под очекувањата.

Најголем предизвик останува секторот недвижности, каде што инвестициите паднаа за 11,2%, а цените на новите станови бележат најбрз пад во последните осум месеци. Потрошувачите и компаниите чувствуваат забавување и неизвесност, а притисокот врз домаќинствата се гледа преку намалени приходи и штедење.

Потпретседателот на кинеската влада, Динг Шуесианг, изјави дека долгорочниот раст останува стабилен и најави дополнителни мерки за поддршка на економијата, вклучувајќи зголемени инвестиции во инфраструктура и поттикнување на домашната потрошувачка. Тој посочи дека владата е посветена на остварување на целта за раст од околу 5% и ќе продолжи со антикциклични мерки за ублажување на глобалните економски нестабилности.

Сепак, аналитичарите предупредуваат дека перспективите за втората половина од годината се помрачни поради слабеењето на извозот и ефектите од американските царини. Економистката Веј Јао од Социтe Женерале изјави дека притисокот врз пазарот на недвижности и намалените државни субвенции дополнително ја загрозуваат одржливоста на економското закрепнување.

Поради тоа, се очекува владата да засили фискалните мерки за поттик во втората половина од годината. Народната банка во мај веќе ги намали каматните стапки и внесе дополнителна ликвидност, а зголемени се и субвенциите за инфраструктурни проекти и потрошувачка. Меѓутоа, економисти како Зичун Хуанг од Capital Economics предупредуваат дека без посилен фискален стимул растот ќе забави уште повеќе.

Сложените услови и надворешните притисоци значат дека третиот квартал ќе биде ризичен период доколку не се засилат фискалните мерки, предупредува и Дан Ванг од Eurasia Group. Тој посочува дека претпријатијата и потрошувачите стануваат поосторожни, а извозниците бараат нови пазари.

Кина исто така размислува за зголемување на државниот дефицит како начин за ублажување на забавувањето, што би можело да влијае на глобалните финансиски пазари во веќе тензична година. И покрај сегашната отпорност, потребни се дополнителни мерки за поддршка за да се одржи растот над 5%.

Според агенциите како Reuters, Кина во 2025 година ќе се соочи со сериозни предизвици во втората половина од годината, што ќе бара решителни интервенции од власта за да се избегне подлабоко економско забавување и негативни ефекти врз глобалната економија.

Свет

Зеленски апелира за итна финансиска помош на Украина

Украинскиот претседател Володимир Зеленски во Брисел изјави дека не е јасно како ќе завршат денешните разговори меѓу европските лидери за финансирање на Украина, но нагласи дека земјата веднаш мора да обезбеди нови средства поради проектиран дефицит од 45 до 50 милијарди евра за следната година.

Тој предупреди дека без дополнителни средства Украина ќе биде принудена да го намали производството на беспилотни летала, потенцирајќи дека обезбедувањето финансии е критично за одбраната на земјата. Зеленски додаде дека Украина прави сè што може за да ја заврши војната, но дека нема гаранции за успехот на овој процес, особено со оглед на недостатокот на помирувачки изјави од Кремљ.

Претседателот истакна дека Украина мора да остане силна и способна да се брани, и додаде дека имал добар разговор со белгискиот премиер Барт де Вевер за разбирање на меѓусебните позиции, но дека ризиците за Украина остануваат високи.

Зеленски нагласи дека Украина треба да донесе одлука за користење на замрзнатите руски средства пред крајот на годината, посочувајќи дека е морално оправдано да се користат средства против агресијата врз суверена земја. Тој призна дека постојат правни стравувања од Русија, но дека тие не се толку сериозни како непосредната закана од нејзино присуство на границите.

Во однос на пристапувањето во ЕУ, Зеленски рече дека е клучно процесот да не биде блокиран од ниту една земја-членка и дека членството треба да се гледа како дел од пошироки безбедносни гаранции за Киев.

За мировните преговори предводени од САД, Зеленски истакна дека има напредок, но дека Украина изразила загриженост за областите каде што Русија би можела да се спротивстави, вклучувајќи и присуство на европски стабилизациски сили. Тој додаде дека поголем притисок од САД, вклучително и од претседателот Трамп, би можел да го принуди Москва на конкретни чекори за прекин на војната.

Свет

„Неправедно решение“: Зеленски против поделбата на нуклеарната централа Запорожје

Претседателот на Украина, Володимир Зеленски, изјави дека предлогот на Соединетите Американски Држави за поделба на нуклеарната централа Запорожје меѓу Украина, САД и Русија е неправеден и тешко применлив.

Зеленски, одговарајќи на новинарски прашања, појасни дека американската страна предложила компромис според кој централата би продолжила да функционира, а сопственоста и управувањето би биле распределени меѓу три страни. Тој нагласи дека ваквиот пристап не ги зема предвид реалните услови на терен.

Според него, проблемот не е само во прашањето на сопственоста, туку и во сериозните технички и безбедносни ризици. Зеленски истакна дека централата е милитаризирана, нејзината состојба е влошена, а пристапот до основни ресурси како вода и електрична енергија е ограничен, што го доведува во прашање нејзиното безбедно работење.

Тој укажа и на статусот на украинските работници кои моментално се ангажирани во објектот, нагласувајќи дека со враќање на централата на полн капацитет ќе биде потребен поголем број украински специјалисти, а останува отворено прашањето каде и под какви услови тие би живееле и работеле.

Зеленски додаде дека сите можни решенија мора да бидат усогласени со Меѓународната агенција за атомна енергија. Како клучен проблем ја наведе и обновата на браната која беше уништена за време на војната, истакнувајќи дека без неа централата не може стабилно да функционира.

„Има повеќе прашања отколку одговори – од безбедноста и инфраструктурата, до тоа кој ќе плати за обновата“, заклучи украинскиот претседател.

Свет

Русија распореди нуклеарно способна ракета „Орешник“ во Белорусија

Белорускиот претседател Александар Лукашенко соопшти дека новоразвиената руска хиперсонична ракета со нуклеарен капацитет, позната како „Орешник“, е веќе распоредена на територијата на Белорусија и е ставена во борбена готовност.

Во своето годишно обраќање, Лукашенко изјави дека ракетниот систем е присутен во земјата од претходниот ден и дека веќе извршува борбена задача. Станува збор за оружје кое Русија го претстави минатата година, откако беше употребено при напад врз украинскиот град Днипро, што тогаш беше оценето како сериозна ескалација на конфликтот во Украина, кој се приближува кон четвртата година.

Москва уште во 2023 година распореди тактичко нуклеарно оружје во Белорусија и најави дека до крајот на 2025 година може да го стационира и системот „Орешник“. Белорусија, како близок сојузник на Русија, има значајна улога во воената стратегија на Москва, која ја користеше белоруската територија за почетокот на офанзивата против Украина во февруари 2022 година.

Во август, властите во Минск најавија дека ќе се вежба распоредување на ракетите „Орешник“ за време на заедничките воени вежби „Запад-2025“, кои ќе се одржат во близина на источните граници на Европската унија и НАТО.