Свет

Иран порача: „Нема отстапување од збогатувањето на ураниум“ – нова тензија пред преговорите во Истанбул

Иранскиот министер за надворешни работи Абас Арагчи во четвртокот изјави дека Техеран нема намера да се откаже од своето „неоспорно право“ на збогатување ураниум, само еден ден пред најавените преговори со европските сили во Истанбул за иранската нуклеарна програма.

„Особено по последната војна со Израел, важно е Европјаните да знаат дека Иран цврсто останува на својата позиција и ќе продолжи со збогатувањето на ураниумот“, изјави Арагчи, а пренесе новинската агенција Tasnim.

Во петок во Истанбул треба да се сретнат претставници на Иран со делегации од Франција, Велика Британија и Германија, во обид да се оживеат преговорите за иранската нуклеарна програма. Состанокот е прв од јуни, кога израелски воздушен напад врз ирански нуклеарни постројки и воени бази предизвика 12-дневен воен конфликт. Соединетите Американски Држави, пак, се приклучија на офанзивата, бомбардирајќи три ирански нуклеарни локации на 22 јуни.

Нападот се случи само два дена пред планираниот шести круг преговори меѓу Техеран и Вашингтон, кои беа откажани поради избувнувањето на војната.

Иако САД се повлекоа од нуклеарниот договор во 2018 година за време на првиот мандат на Доналд Трамп и ги вратија санкциите кон Иран, Франција, Германија и Велика Британија останаа дел од договорот од 2015 година, кој предвидуваше ограничување на нуклеарниот развој во замена за укинување на санкции.

Западните партнери, сепак, го обвинуваат Иран дека не ги почитува обврските и најавуваат можно повторно воведување на санкции, во согласност со клаузула од договорот што истекува во октомври. Иран тоа сака да го спречи по секоја цена и бара да се продолжи со соработката со Меѓународната агенција за атомска енергија (IAEA).

Техеран дури и се закани дека ќе се повлече од Договорот за неширење на нуклеарно оружје (NPT) ако му бидат вратени санкциите.

Според IAEA, Иран е единствената земја без нуклеарно оружје која обогатила ураниум до 60%, значително над лимитот од 3,67% предвиден во меѓународниот договор. За производство на нуклеарна бомба, потребно е збогатување до најмалку 90%.

Свет

Лекарите во Англија стапија во петдневен штрајк

Лекарите во Англија денес започнаа петдневен штрајк поради несогласувања околу платите и условите за работа, јавува Ројтерс.

Станува збор за помладите болнички лекари, познати како „жители“, кои тврдат дека нивните плати во последните години значително се намалиле и дека работат под зголемен притисок и во тешки услови.

Владата, од своја страна, соопшти дека нема фискален простор за значителни покачувања на платите и дека штрајковите се неодговорни, нагласувајќи ја потребата за заштита на здравствениот систем и пациентите.

Свет

Вашингтон најавува нов притисок врз Москва преку енергетски санкции

САД подготвуваат нов пакет санкции насочени кон рускиот енергетски сектор, со цел дополнително да го зголемат притисокот врз Москва доколку рускиот претседател Владимир Путин одбие да прифати можен мировен договор со Украина, објавуваат странски медиуми повикувајќи се на информирани извори.

Според истите извори, меѓу мерките што се разгледуваат е и таргетирање на бродовите од руската флота на нафтени танкери, како и санкционирање на трговците и посредниците кои учествуваат во олеснување на трансакциите поврзани со извозот на руска нафта.

Изворите наведуваат дека станува збор за опции кои сè уште се во фаза на разгледување, а конечната одлука ќе зависи од развојот на дипломатските напори поврзани со војната во Украина.

Според најавите, новите санкции би можеле да бидат објавени уште во текот на оваа недела.

Свет

Мелони: Европа губи време поради внатрешна слабост и бавни одлуки

Италијанската премиерка Џорџа Мелони изјави дека Европската Унија се соочува со сериозни предизвици, предупредувајќи дека најголемата закана за Унијата не доаѓа однадвор, туку од нејзината сопствена неодлучност и неспособност навреме да носи клучни одлуки.

Говорејќи пред пратениците во Долниот дом на италијанскиот парламент, Мелони нагласи дека актуелниот геополитички момент бара прагматичен пристап, ослободен од идеолошки догматизам. Според неа, токму таквиот пристап е неопходен за соодветен одговор на новата безбедносна стратегија на Соединетите Американски Држави.

„Бесмислено и штетно е да се напаѓаат имагинарни непријатели. Вистинскиот проблем е нашата неспособност да изнаоѓаме конкретни и одржливи решенија“, истакна Мелони во пресрет на претстојниот Самит на ЕУ.

Премиерката се осврна и на прашањето за користење на замрзнатите руски средства за поддршка на Украина, оценувајќи дека станува збор за сложен процес кој мора да биде заснован на цврста и правно издржлива основа. Таа ја повтори поддршката на Италија за Украина и ставот дека Русија треба да ги сноси трошоците за војната, но додаде дека Москва поставува, како што рече, „неразумни“ услови во рамките на мировните напори поддржани од САД.

Мелони упати критики и до предлог-буџетот на Европската комисија за периодот 2028–2034 година, оценувајќи дека во сегашната форма е неприфатлив за Италија. Таа посочи дека документот предвидува зголемени финансиски придонеси, но намалени средства за политики кои се од клучно значење за земјата, како заедничката земјоделска и кохезиската политика.

„Нема да прифатиме да плаќаме повеќе, а да добиваме помалку“, порача италијанската премиерка.