Економија

Технолошките гиганти остануваат во фокусот, но „паметните пари“ откриваат нови адути за 2025 година

Најновите податоци за вториот квартал од 2025 година покажуваат дека најголемите инвеститори продолжуваат силно да вложуваат во докажаните технолошки лидери како Microsoft, NVIDIA и Alphabet. Сепак, подлабоката анализа открива и една нова, суптилна стратегија: агресивно купување акции во секторите за потрошувачка, биотехнологија и меѓународна е-трговија, сигнализирајќи каде би можеле да се кријат идните „победници“ на пазарот.

Најсвежите извештаи за инвестициските активности во вториот квартал (Q2) од 2025 година, како и во изминатите шест месеци, нудат јасен увид во стратегиите на големите играчи на Волстрит. Сликата е двојна: од една страна, довербата во компаниите со мега-капитализација останува непоколеблива, а од друга страна, се забележуваат храбри потези кон компании со потенцијал за експлозивен раст.

Доминација на докажаните имиња: Сигурната карта на инвеститорите

Кога се гледаат листите на „Топ 10 купувања“ според вкупната вредност на вложените средства, имињата се добро познати. Во последниот квартал, на врвот се наоѓаат:

United Health Group (UNH)
Amazon (AMZN)
Alphabet (GOOGL, GOOG)
NVIDIA (NVDA)
Meta Platforms (META)
Microsoft (MSFT)

Овој тренд се потврдува и кога ќе се погледне подолгиот, шестмесечен период, каде Microsoft (MSFT) го презема водството, следен од истите технолошки гиганти. Ова покажува дека инвеститорите продолжуваат да алоцираат огромен капитал во столбовите на модерната економија – вештачката интелигенција (NVIDIA, Microsoft, Alphabet), cloud компјутингот (Amazon, Microsoft), дигиталниот маркетинг (Meta, Alphabet) и здравствената заштита (United Health Group). Овие компании се сметаат за сигурни пристаништа со докажан раст, иновации и стабилни профитни маржи.

Потрага по нов раст: Каде се насочуваат агресивните вложувања?

Вистинската приказна се крие во листите на „Топ 10 купувања по процент“, кои покажуваат каде инвеститорите најдраматично ги зголемиле своите позиции. Овие податоци откриваат диверзификација и потрага по нови можности надвор од веќе етаблираните гиганти.

Во последниот квартал (Q2 2025), се издвојуваат компании од различни сектори:

Меѓународна е-трговија и плаќања: Pinduoduo (PDD), кинескиот гигант за е-трговија, и Mercadolibre (MELI), латиноамериканскиот еквивалент на Amazon, се наоѓаат високо на листата. Ова сигнализира силно верување во потрошувачката моќ на пазарите во развој. PayPal (PYPL) исто така се враќа во игра, што може да укажува на очекувања за пресврт во работењето на компанијата.
Потрошувачка и луксузни добра: Lululemon Athletica (LULU) и производителот на обувки Crocs (CROX) се меѓу главните процентуални купувања. Ова сугерира дека инвеститорите се обложуваат на силата на брендовите и подготвеноста на потрошувачите да трошат на производи со висок квалитет и препознатливост. На листата за последните два квартали се појавува и козметичкиот гигант Estee Lauder (EL).
Биотехнологија и здравство: Bruker Corp. (BRKR) и Regeneron Pharmaceuticals (REGN) се доказ за зголемениот интерес за иновации во здравствениот сектор, област која нуди висок потенцијал за раст преку развој на нови лекови и технологии.
Други интересни сектори: Појавата на Valaris plc (VAL), компанија за офшор дупчење, и Uber Technologies (UBER) на листата за последните шест месеци, укажува на тактички инвестиции во енергетскиот сектор и економијата на услуги (gig economy).

Заклучок: Двојна стратегија за нестабилни времиња

Анализата на овие податоци сугерира дека големите инвеститори применуваат софистицирана „core-satellite“ (јадро-сателит) стратегија.

Јадрото на нивните портфолија останува цврсто втемелено во докажаните, стабилни технолошки и здравствени компании кои носат сигурност и континуиран раст.
Сателитите се внимателно одбрани компании од различни сектори каде што гледаат можност за натпросечен поврат на инвестицијата. Овие поагресивни вложувања служат за диверзификација и искористување на специфични пазарни трендови.

За просечниот инвеститор, оваа слика нуди важна лекција: додека е мудро да се има изложеност кон пазарните лидери, не треба да се игнорираат можностите што се појавуваат во други, подинамични сектори. Глобалната е-трговија, силата на потрошувачките брендови и иновациите во биотехнологијата се јасно идентификувани како клучни области на интерес за најголемите умови на финансиските пазари во 2025 година.

Економија

Најбарани професии во ЕУ – продажба, маркетинг и производство

Според податоците на Евростат за минатата година, најголема незадоволена побарувачка за работна сила во Европската унија имало во професиите поврзани со продажба, маркетинг и производство. Ова укажува на можни тешкотии за работодавачите при регрутирање на персонал во овие сектори.

Според експерименталната статистика, составена делумно преку податоци од онлајн огласи за работа, највисоки стапки на слободни работни места биле забележани кај работници во производство и помошни канцелариски работници, со стапка од 7,3% секое. Следуваат други работници во продажба со 6,1% и уметнички, културни и кулинарски соработници со 6%.

Дополнително, околу 5,8% од непополнетите позиции се однесувале на работници во транспорт и магацини, 5,7% на менаџери за малопродажба и големопродажба, 5,4% на агенти за бизнис и услуги, 5,2% на оператори на постројки и машини и 5% на инженерски професионалци, со исклучок на електротехничките профили.

Евростат истакнува дека иако здравствените работници и наставниците, како и други занимања во јавниот сектор, исто така може да се соочат со тешкотии при регрутирање, тие поретко се рекламираат онлајн, па затоа во податоците се рангирани пониско. Од друга страна, ИТ професиите може да бидат претставени со поголема застапеност во онлајн огласите за работа.

Економија

Хрватска ги менува правилата за странски работници – еве колку дозволи има за Македонците

Хрватска воведува нови услови за вработување на странски државјани со цел подобра контрола, намалување на нелојалната конкуренција и спречување на нелегалните практики. Измените на Законот за странци воведуваат построги здравствени критериуми и барање за познавање на хрватскиот јазик, информира ХРТ.

Граѓанин на трета земја, како Македонија, за прва дозвола за привремен престој ќе мора да приложи потврда за здравствена состојба и статус на вакцинација, кои не смеат да бидат постари од 90 дена. Исто така, познавањето на хрватскиот јазик се смета за основа за интеграција на странските работници, а државниот секретар Иван Видиш посочи дека и покрај кофинансираното учење јазици од Европскиот социјален фонд, интересот кај работниците е слаб.

Хрватска годинава издаде над 11.000 работни дозволи за граѓани од Македонија. Премиерот Андреј Пленковиќ истакна дека во последните две години се создадени 100.000 нови работни места, а бројот на невработени паднал на 81.000, што го покажува ефектот од активната политика за вработување.

Министерот за труд Марин Пилетиќ додаде дека во земјата моментално има околу 140.000 странски работници, а измените на законот ќе го намалат бројот на нови дозволи, додека ќе се зголеми значењето на оние кои веќе се наоѓаат во Хрватска.

Претседателот на GSV, Иван Мишетиќ, посочи дека во наредните пет години ќе бидат потребни над 100.000 работници од странство поради планираниот раст и пензионирањата, бидејќи домашниот пазар не може да го задоволи овој раст.

Економија

Од вечерва нова цена на дизелот

Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад на Република Македонија (РКЕ) донесе Одлука со која се врши намалување на малопродажните цени на нафтените деривати во просек за 0,60% во однос на одлуката од 18.12.2025 година.

Референтните цени на нафтените деривати на светскиот пазар во споредба со претходната пресметка бележат намалување во просек: кај бензините за 1,631%, кај дизелот за 4,633%, кај екстра лесното масло за 3,987% и кај мазутот зголемувањето е за 0,223%. Курсот на денарот во однос на доларот во изминатиот период по кој беа формирани цените со претходната пресметка е понизок за 0,1645%.

Од 20.12.2025 година од 00:01 часот максималните цени на нафтените деривати ќе изнесуваат:

– Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 95 71,00 (денари/литар);
– Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 98 73,00 (денари/литар);
– Дизел гориво ЕУРОДИЗЕЛ БС (Д-Е V) 64,50 (денари/литар);
– Масло за горење Екстра лесно 1 (ЕЛ-1) 65,50 (денари/литар);
– Мазут М-1 НС 32,635 (денари/килограм).

Малопродажната цена на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) се намалува за 2,00 ден/лит. Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98, како и на Екстра лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1) и на Мазутот М-1 НС не се менуваат.