Балкан

Вучиќ најави жесток одговор на протестите во Србија

Антивладините протести во Србија влегуваат во нова, поостра фаза, откако претседателот Александар Вучиќ најави дека државата ќе преземе „сосема различни мерки“ за воспоставување ред и мир. Тој на конференција во неделата ги нарече демонстрантите „терористи“ и порача: „Ќе направиме сè што е во наша моќ за да го вратиме законот, мирот и редот“.

Според германскиот јавен сервис ЦДФ, Вучиќ рекол дека на владата ѝ се потребни неколку дена за подготовка на „правна и формална рамка“ за акцијата, но додаде дека прогласување вонредна состојба не е разгледувано.

Протестите траат пет последователни ноќи и редовно завршуваат со судири меѓу демонстрантите и полицијата во Белград, Нови Сад и други градови. Весникот „Штерн“ потсетува дека иницијална искра за незадоволството било уривањето на настрешница на железничката станица во Нови Сад во ноември минатата година, кога загинаа 16 лица. Првично насочени кон истрагата за несреќата, протестите постепено прераснаа во движење против владата и корупцијата.

„Шпигел“ пренесува дека судири се случиле и во Нов Белград, каде полицијата спречила марш кон седиштето на владејачката Српска напредна странка, како и во Нови Сад. Министерот за внатрешни работи Ивица Дачиќ изјавил дека еден жандарм е повреден, а 18 демонстранти се уапсени.

Независни српски медиуми тврдат дека протестите често биле изложени на напади од организирани групи приврзаници на власта, кои ретко биле санкционирани. Според нив, тоа ја зголемило фрустрацијата на граѓаните и довело до нов бран насилни судири.

Комесарот за човекови права на Советот на Европа, Мајкл О’Флаерти, изрази загриженост поради „непропорционалната употреба на сила“ од страна на полицијата и ги повика властите во Белград да прекинат со произволни апсења и да ја деескалираат ситуацијата.

Балкан

Рама поддржува ограничување на правото на вето за новите членки на ЕУ

Албанскиот премиер Еди Рама оцени дека предложената идеја на Европската Унија за ограничување на правото на вето на новите членки на почетокот од нивното членство е „добра“. Предлогот има за цел да ги смири скептичните главни градови кон проширувањето на Унијата.

„Мислам дека е добра идеја“, изјави Рама за „Политико“ пред самитот ЕУ-Западен Балкан. Тој додаде дека несогласувањата во ЕУ се неизбежни, но дека пристапот на Албанија ќе се разликува од оној на Унгарија кога станува збор за блокирање на политиката на Унијата.

Рама потенцираше дека новите членки треба отворено да ги искажуваат своите ставови, но на крајот да се придржуваат кон колективните одлуки. Албанија се смета за еден од фаворитите за полноправно членство, со цел да стане членка на ЕУ до 2030 година.

Балкан

ЕУ ја укинува блокадата кон Косово: 205 милиони евра помош наскоро достапни

Европската Унија одлучи да ги укине сите санкции против Косово до крајот на јануари 2026 година, што ќе овозможи на земјата да добие 205 милиони евра помош на почетокот на новата година. Одлуката следи по мирната транзиција на локалната власт во северните општини со мнозинство Срби.

Санкциите, кои досега предизвикаа штета од над 613 милиони евра, се однесуваа на клучни сектори како животната средина, енергетиката, дигитализацијата и културата.

Претседателката на Косово, Вјоса Османи, преку социјалните мрежи изрази благодарност до лидерите на ЕУ и сите партнери на Косово за признавањето на посветеноста на земјата во овие процеси.

Балкан

Масовни дојави за бомби во училишта низ БиХ, учениците евакуирани

Утрово повеќе основни и средни училишта во Тузланскиот кантон во Босна и Херцеговина добија дојави за бомби, што доведе до прекин на наставата и итна евакуација на учениците и персоналот. Полициските екипи се на терен и преземаат мерки за проверка на заканите. Според неофицијални информации, пријавите главно биле испраќани преку електронски адреси.

Владата на Тузланскиот кантон и Министерството за образование и наука соопштија дека сите активности се спроведуваат во согласност со законските и безбедносните протоколи. „Училишните администрации и наставниот кадар дејствуваат одговорно, а безбедноста на учениците, наставниците и другите вработени е апсолутен приоритет“, велат од Владата. Учениците беа безбедно евакуирани и испратени во своите домови.

Покрај Тузла, дојави за бомби беа пријавени и во училишта во Република Српска, вклучувајќи градови како Бања Лука, Приједор, Прњавор, Лакташи, Требиње и Добој. Полицијата веднаш започна контрасаботажен преглед и обезбедување на објектите.