Економија

Практичната настава во „Булмак 2016“ креира идни рудари и инженери од Македонија, Хрватска и Норвешка

Над триесетина средношколци и десетина студенти годишно посетуваат пракса во „Булмак 2016“ во Пробиштип. Компанијата, која управува со двата поголеми рудници за оловно-цинкова руда Злетово и Тораница, има потпишано договори со средните училишта во Пробиштип, Штип и Крива Паланка, како и со Универзитетот „Гоце Делчев“ за одржување на практична настава. Последните три години се реализираат и научни екскурзии со студенти од Хрватска и Норвешка, кои во двата македонски рудници се запознаваат со рударските техники и пракса.Секоја година имаме посета од Uit The Arctic University of Norway кои имаат интернационални студенти од цела Европа, како и колеги од Prirоdnoslovno-matematicki fakultet Zagreb, заедно со Хрватското геолошко друштво.„Булмак 2016“ и годинава ја отвара вратата за нови генерации на инженери, техничари и рудари, кои не се само наследници на рударската традиција, туку се и креатори на модерни инженерски и технички решенија.

„Студентите од Факултет за природни и технички науки при Универзитетот ‘Гоце Делчев’ во текот на годината реализираат научни екскурзии и работат на разни проекти. Тие ги вршат лабораториските испитувања и учествуваат во самото производство. Студентите и средношколците кај нас за прв пат ја облекуваат рударската униформа и ја закачуваат рударската ламба, која додека свети за нас претставува единствен алат за осветлување на патот во рударските простории. Успешно завршената практична настава и успешно преставување на менторите со современи предавања и обуки има големо влијание што речиси сите студенти кои успешно ги завршиле студиите, а потекнуваат од општините Крива Паланка и Пробиштип останале да работат во нашите рудници“, објаснува еден од менторите во „Булмак 2016“, Давор Тоневски.

Практичната настава се реализира со ментори од повеќе областите. Менторот инженер Давор Тоневски е одговорен за Припремата на минералните суровини, практичната настава по Рударство е со менторот инженер Дарко Начковски и делот од практичната настава по Геологија е со менторот инженер Денис Ѓоргиев. За работа со практикантите во областа Електротехника и енергетика е задолжен ментор инженерот Роберт Златков и за Машинство и автоматика ментор е инженерот Влатко Атанасов.

Во регионот на Осоговието, рударството отсекогаш било повеќе од работа, со длабоки корени кои прераснале во дел од локалниот идентитет. Приказните за традиционалното рударство во овие краишта се пренесува од поколение на поколение, но патот до кариерен напредок во рударството во Пробиштип и Крива Паланка започнува во средношколските училишни клупи и продолжува на универзитетските катедри.

Технологија, менторство и рудари од иднината

Средните училишта „Наум Наумовски-Борче“ во Пробиштип и СОУ Коле Нехтенин од Штип се првите допирни точки каде младите од регионот се запознаваат со рударството. Во партнерство со „Булмак 2016“ училиштето запишува околу 75 ученици годишно на геолошко-рударската и машинската струка. Вистинската вредност не е во бројките на запишани ученици, туку во практичното искуство кое учениците го добиваат. Преку сертифицираните ментори за дуално образование, дел од наставата се одвива практично во просториите на „Булмак 2016“, каде училницата и индустрискиот процес стануваат едно.

„Ова се стручни средни училишта и за учениците им е приоритет да организираат пракса во реални услови и во технички опремени училници, а ние тоа го овозможуваме. Затоа што тоа е првата точка каде младите, како идни инженери, за првпат се среќаваат со производствени погони во случакот “рударството“, велат од компанијата.

Слично изгледа и студирањето. На Универзитетот „Гоце Делчев“ во Штип, студентите од Факултетот за Природни и технички науки на одделот за Рударство и Геологија за рударството не учат само од учебниците, туку редовно посетуваат и практична настава во рудникот Тораница и погоните во склоп на рудникот Злетово и флотацијата. Во реални услови учат за безбедноста, техники на подградување, бушење, транспорт и флотација. За нив тоа е училница без ѕидови, а за компанијата, тоа е начин да ги препознае идните инженери и техничари.

Научните посети во „Булмак 2016“ имаат и интернационален карактер.

„Веќе трета година нѐ посетуваат студенти од Норвешка и Хрватска, кои доаѓаат заедно со нивни ментори. Научните екскурзии, и од двете држави, се во групи од по десетина студентите, кои кај нас остануваат по неколку дена. За нас е задоволство што посетите од средните училишта и домашниот факултет, како и посетите од странство, не се еднократни, туку се дел од континуирана програма. За студентите тоа е единствена можност да ја видат одблизу технологијата за која учат, а за нас – начин да мотивираме и изградиме кадар,“ вели менторот Тоневски.

Праксата интегрирана и во училниците

„Булмак 2016“ го поддржува и оспособување на стручни кабинети за настава во образовните институции. За учениците во средното училиште компанијата овозможува и стипендии за школување, додека за апсолвентите и студентите по третата година вонредно студирање им се овозможува вработување. Како компанијата која не вложува само во производство, туку и во долгорочна иднина на заедницата, ги подржуваат магистерските и докторските трудови на постипломците финансиски или со отстапување на опрема за работа во зависност од барањето. Финансиски се поддржуваат и стручните изданија.

„Булмак 2016“ покажува дека рударската индустрија може да биде сојузник на образованието, и традиционалната приказна прераснува во современа перспектива за младите што растат таму.

Економија

Триглав Осигурување организираше инспиративна средба со Светислав Пешиќ

Триглав Осигурување на 15-ти декември, 2025г. во кафе „Литература“ организираше настан со панел-дискусија и промоција на книгата „Моја игра, мој пут – Живот тренера није бајка“ од Светислав Пешиќ, еден од најуспешните и најценетите кошаркарски тренери на денешницата.

Настанот предизвика голем интерес кај деловната и медиумската заедница, нудејќи ретка можност за директна средба и разговор со говорник, чие искуство и животна филозофија се подеднакво применливи во спортот, деловниот свет и секојдневниот живот. Преку лични примери и размислувања, Пешиќ зборуваше за предизвиците на лидерството, значењето на дисциплината, стратегијата, континуираното учење и потребата од рамнотежа помеѓу самодовербата и скромноста.

„Во спортот успехот не лежи во тоа да го работиш само она што го сакаш, туку да го сакаш тоа што го работиш. Животот се менува и јас учам да се менувам. Треба да знаеш како да учиш и да бидеш скромен, да прифатиш дека некој нешто прави подобро од тебе. Тоа не е едноставно, но е најдобриот пат до успехот“, истакнува г. Пешиќ во својата книга, нагласувајќи дека токму таа рамнотежа е клучна и за долгорочни резултати.

Главниот извршен директор на Триглав Осигурување, г. Војновиќ, го претстави Светислав Пешиќ, истакнувајќи ги неговите исклучителни професионални достигнувања, како и значењето и привилегијата Триглав Осигурување да биде домаќин на ваков настан, кој што има поширока општествена релевантност.

„Имавме можност да поминеме навистина драгоцено време со светски реномираниот тренер Светислав „Кари“ Пешиќ, кој на исклучително автентичен начин ги сподели своите долгогодишни искуства, кои што лесно и директно можат да се применат во деловен контекст. Токму од таа причина ја организиравме и оваа панел-дискусија. Цврсто верувам дека принципите на комуникација, дисциплина, колектив, тимска игра и почитување на конкуренцијата, длабоко втемелени во спортот, се неразделно поврзани и со секојдневниот деловен живот. Да се слушнат неговите пораки беше вистинско уживање и моќна инспирација“, истакна г. Војновиќ.

Панел-дискусијата ја водеше Љубомир Николовски, долгогодишен реномиран познавач на спортот, кој со внимателно насочени прашања овозможи динамичен и суштински разговор, близок и разбирлив за публиката од различни професионални профили.

Со организацијата на овој настан, Триглав Осигурување уште еднаш ја потврди својата посветеност кон создавање платформи за размена на знаење, инспирација и вредности, кои ја надминуваат рамката на една индустрија. Компанијата овозможи деловната заедница во земјата да слушне исклучителен говорник, чии искуства и пораки нудат практични насоки за личен и професионален развој, за носење одлуки, градење тимови и одржлив успех.

Настанот испрати јасна порака дека принципите на успехот – без разлика дали во спортот, бизнисот или животот – се универзални кога се темелат на работа, визија, учење и вистински вредности.

Економија

МБИ10 со пад од 0,40%, вкупен промет над 255 милиони денари

Изготвен од Илирика Инвестментс АД Скопје врз основа на официјални податоци од Македонска берза.

Нa трговската сесија од 17 декември 2025 година, индексот МБИ10 забележа пад од 0,40%, спуштајќи се на 10.123,78 поени, додека индексот ОМБ остана непроменет на 129,44 поени. Вкупниот промет изнесуваше 255,78 милиони денари, при што тргувањето беше поттикнато од неколку големи блок-зделки со акциите на Комерцијална банка и Македонијатурист .

Најтргувани хартии од вредност

● Комерцијална банка АД Скопје (KMB) – 70,7 милиони денари (вклучува блок-зделка)

● Македонијатурист АД Скопје (MTUR) – 115,2 милиони денари (вклучува блок-зделка)

● Карпош АД Скопје (KARP) – 62,7 милиони денари (вклучува блок-зделка)

Топ добитници

● Реплек АД Скопје (RPK) +0,93%

● РЖ Услуги АД Скопје (RZU) +8,89%

● Комерцијална банка АД Скопје (KMB) +0,12%

Топ губитници

● Гранит АД Скопје (GRN) –2,82%

● Стопанска банка АД Скопје (STB) –2,68%

● Македонски Телеком АД Скопје (TEL) –0,64%

Обврзнички пазар

Во текот на денешната сесија не беа реализирани значајни трансакции со државни или корпоративни обврзници. Индексот ОМБ остана стабилен на 129,44 поени, без промени во цените. Сите државни обврзници котираа во опсег од 90 до 112 евра, без регистриран промет .

На берзанската сесија од 17 декември 2025 година, пазарната активност беше значително зголемена, со вкупен промет од над 255 милиони денари, пред сè поради големите блок-зделки со акциите на Комерцијална банка, Македонијатурист и Карпош.

Индексот МБИ10 забележа пад од 0,40%, под влијание на негативните движења кај Гранит, Макпетрол и Стопанска банка. Најголем раст во редовното тргување имаше Реплек, додека Комерцијална банка остана најликвидна акција. Обврзничкиот пазар остана без активности, со стабилен индекс ОМБ.

Економија

Николоски најавува нов државен просторен план за инфраструктура и развој

Скопје – Во тек е подготовка на нов просторен план на државата, документ кој треба да ја дефинира долгорочната насока на просторниот и инфраструктурниот развој, информираше вицепремиерот и министер за транспорт Александар Николоски.

Според неговите најави, новиот план ќе биде усогласен со современите потреби на државата и ќе ги земе предвид демографските промени, економскиот развој, инфраструктурните приоритети и заштитата на животната средина. Целта е да се воспостави јасна рамка за идни инвестиции и рационално користење на просторот на целата територија на државата.

Николоски истакна дека изработката на просторниот план ќе се одвива транспарентно, со вклучување на стручната јавност, институциите и локалната самоуправа. Очекувањата се дека документот ќе придонесе за подобра координација меѓу различните сектори и ќе овозможи поефикасно планирање на капиталните проекти.

Новиот просторен план треба да биде основа за одржлив развој, подобрување на инфраструктурата и рамномерен регионален напредок, со јасно дефинирани приоритети за наредните децении.