Connect with us

Економија

САД ги рестартираат рудниците за бакар, цената руши рекорди, македонскиот потенцијал засега неискористен

Цената на бакарот се очекува да продолжи да расте. Откако минатата недела беше достигнат рекорд од 11,100 долари за тон на лондонската берза, првиот човек на Федералните резерви на САД, Џером Пауел истакна дека ќе преземе мерки, зашто цената од 12 илјади долари за тон би била на дофат до крајот на годинава.

Пазарот на минералните суровини ширум светот доживува пресврти по секоја нова најава за можна ескалација и потенцијално сериозна трговска војна меѓу САД и Кина. Ова следува откако американскиот претседател Доналд Трамп најави нови даноци, особено за критичните метали. Според експертите, освен тензиите на релација Вашингтон – Пекинг, постојат уште неколку клучни причини за зголемувањето на цената на бакарот.

Прогнозите покажуваат дека побарувачката за бакарот ќе порасне за 24% до 2035 година. Една од причините е сѐ помалиот ископ на бакар од рудниците на глобално ниво. Понатаму се наведува зголемената употреба на бакарот во Азија, особено Индија, за изградбата на центри за податоци поврзани со информатичката технологија. Дополнително, огромно количество на бакар откупува и Кина која ја модернизира својата електропреносна мрежа.

„За растот на цената да добие понатамошен импулс, ќе треба да видиме и нов силен раст на побарувачката, особено од Кина. Ако Кина ја засили инвестицијата насочена индиректно кон металите, тоа дополнително ќе ја зголеми побарувачката и цените“, вели за Ројтерс аналитичарката на банката ING, Ева Мантеј, додавајќи дека тие обрнуваат засилено внимание на случувањата со бакарот.

Уште една причина за растот на цената на овој метал е зголемената побарувачка од страна на Европската Унија. Брисел цели да ја оствари зелената транзиција, за што е неопходен бакарот, но исто така има зголемена побарувачка и поради војната во Украина. Поради чекорите на Русија, ЕУ одлучи да ја поддржи домашната воена индустрија и според предвидувањата, тоа е дополнителна побарувачка од 30 до 40 илјади тони бакар годишно во наредната деценија.

Можеби ќе ве интересира

Ваквиот развој на настаните веќе предизвика САД и ЕУ да го поддржат ископот и да ги олеснат процедурите во рударството за критичните метали како што е бакарот. Дозволите за експлоатација веќе започнаа да се издавааат во рамки на неколку месеци, а Фајненшл тајмс пишува дека дури четири големи рудници за бакар во Аризона и Мајами се на пат да се рестартираат.

Мајк Хенри, кој ја предводи најголемата рударска група во светот BHP, истакна дека иницијативите на претседателот Доналд Трамп, за да го осигури бакарот независно од Кина, ја навеле компанијата да го зголеми истражувањето во САД и поттикнале преглед на нејзините затворени наоѓалишта во Аризона, срцето на американската индустрија за бакар.

– Позитивниот став кон рударството и итноста за започнување со работа во рударството е многу добредојдена промена. Секторот никогаш не бил толку во центарот на вниманието – изјавил директорот на рударскиот гигант Мајк Хенри за ФТ.

Неизвесно е дали и Македонија, по примерот на САД и ЕУ, ќе се вклучи во светската потрага по бакар и ќе ја постави рударската индустрија во центарот на вниманието. Веројатно одговорите ќе бидат познати кога би се усвоил новиот Закон за рударство. Во една од последните изјави, министерката за енергетика, рударство и минерални суровини Сања Божиновски нагласи дека одговорното рударство може да биде двигател на македонската економија.

– Нашата цел е да обезбедиме јасни правила на игра за компаниите и највисоко ниво на заштита на граѓаните и животната средина. Рударството треба да се развива на одржлив начин, кој ќе обезбеди и економски раст и сигурност за работниците – вели министерката Божиновска коментирајќи го новото законско решение.

Од она што е познато е дека источниот дел на Македонија лежи на бакар. Овој податок се истакнува и во нацртот на Стратегијата за минерални суровини на МАНУ, во која експертите се повикуваат на геолошки истражувања. Во моментов ископ на бакар во земјава се врши само во рудниците Бучим и Боров дол, а единствена најавена инвестиција за рудник е во Иловица кој има потенцијал од 700.000 тони бакар.

Економија

Најбарани професии во ЕУ – продажба, маркетинг и производство

Според податоците на Евростат за минатата година, најголема незадоволена побарувачка за работна сила во Европската унија имало во професиите поврзани со продажба, маркетинг и производство. Ова укажува на можни тешкотии за работодавачите при регрутирање на персонал во овие сектори.

Според експерименталната статистика, составена делумно преку податоци од онлајн огласи за работа, највисоки стапки на слободни работни места биле забележани кај работници во производство и помошни канцелариски работници, со стапка од 7,3% секое. Следуваат други работници во продажба со 6,1% и уметнички, културни и кулинарски соработници со 6%.

Дополнително, околу 5,8% од непополнетите позиции се однесувале на работници во транспорт и магацини, 5,7% на менаџери за малопродажба и големопродажба, 5,4% на агенти за бизнис и услуги, 5,2% на оператори на постројки и машини и 5% на инженерски професионалци, со исклучок на електротехничките профили.

Евростат истакнува дека иако здравствените работници и наставниците, како и други занимања во јавниот сектор, исто така може да се соочат со тешкотии при регрутирање, тие поретко се рекламираат онлајн, па затоа во податоците се рангирани пониско. Од друга страна, ИТ професиите може да бидат претставени со поголема застапеност во онлајн огласите за работа.

Continue Reading

Економија

Хрватска ги менува правилата за странски работници – еве колку дозволи има за Македонците

Хрватска воведува нови услови за вработување на странски државјани со цел подобра контрола, намалување на нелојалната конкуренција и спречување на нелегалните практики. Измените на Законот за странци воведуваат построги здравствени критериуми и барање за познавање на хрватскиот јазик, информира ХРТ.

Граѓанин на трета земја, како Македонија, за прва дозвола за привремен престој ќе мора да приложи потврда за здравствена состојба и статус на вакцинација, кои не смеат да бидат постари од 90 дена. Исто така, познавањето на хрватскиот јазик се смета за основа за интеграција на странските работници, а државниот секретар Иван Видиш посочи дека и покрај кофинансираното учење јазици од Европскиот социјален фонд, интересот кај работниците е слаб.

Хрватска годинава издаде над 11.000 работни дозволи за граѓани од Македонија. Премиерот Андреј Пленковиќ истакна дека во последните две години се создадени 100.000 нови работни места, а бројот на невработени паднал на 81.000, што го покажува ефектот од активната политика за вработување.

Министерот за труд Марин Пилетиќ додаде дека во земјата моментално има околу 140.000 странски работници, а измените на законот ќе го намалат бројот на нови дозволи, додека ќе се зголеми значењето на оние кои веќе се наоѓаат во Хрватска.

Претседателот на GSV, Иван Мишетиќ, посочи дека во наредните пет години ќе бидат потребни над 100.000 работници од странство поради планираниот раст и пензионирањата, бидејќи домашниот пазар не може да го задоволи овој раст.

Continue Reading

Економија

Од вечерва нова цена на дизелот

Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад на Република Македонија (РКЕ) донесе Одлука со која се врши намалување на малопродажните цени на нафтените деривати во просек за 0,60% во однос на одлуката од 18.12.2025 година.

Референтните цени на нафтените деривати на светскиот пазар во споредба со претходната пресметка бележат намалување во просек: кај бензините за 1,631%, кај дизелот за 4,633%, кај екстра лесното масло за 3,987% и кај мазутот зголемувањето е за 0,223%. Курсот на денарот во однос на доларот во изминатиот период по кој беа формирани цените со претходната пресметка е понизок за 0,1645%.

Од 20.12.2025 година од 00:01 часот максималните цени на нафтените деривати ќе изнесуваат:

– Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 95 71,00 (денари/литар);
– Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 98 73,00 (денари/литар);
– Дизел гориво ЕУРОДИЗЕЛ БС (Д-Е V) 64,50 (денари/литар);
– Масло за горење Екстра лесно 1 (ЕЛ-1) 65,50 (денари/литар);
– Мазут М-1 НС 32,635 (денари/килограм).

Малопродажната цена на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) се намалува за 2,00 ден/лит. Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98, како и на Екстра лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1) и на Мазутот М-1 НС не се менуваат.

Continue Reading
Advertisement

Advertisement

Advertisement
Advertisement

Advertisement

Advertisement

Advertisement

Advertisement

Advertisement

Advertisement

Трендинг