Во Европскиот парламент в среда ќе се одржи итна дебата за драматичната состојба со владеењето на правото во Бугарија, откако европратеници предупредија на „грузиско сценарио“ и можност за целосно заробување на државата од страна на олигархот Делјан Пеевски.

Пеевски, кој е санкциониран според американскиот закон Магнитски, се обвинува дека го презема контролата врз бугарското обвинителство, тајните служби и политичките партии, вклучително и владејачката ГЕРБ на Бојко Борисов. Прво ја презеде сопствената партија – Движење за права и слободи (ДПС) – соборувајќи го нејзиниот основач Ахмед Доган, а сега, според европратеници, влијанието го шири и во редовите на ГЕРБ.

Дебатата во Стразбур е предложена од групата „Обнови ја Европа“, со фокус на „континуираниот напад врз демократските институции“. Европратениците предупредуваат дека во Бугарија веќе се случуваат „политички апсења“, како она на градоначалникот на Варна, Благомир Коцев, и дека Европската комисија мора да реагира.

По овие предупредувања, Комисијата привремено задржа 200 милиони евра од Планот за закрепнување и отпорност на Бугарија, поради неисполнети обврски околу антикорупциската комисија.

Бугарија повторно стана тема во ЕП по протестите од 2020 година, кога беше усвоена резолуција за сериозно влошување на владеењето на правото. Денес, ситуацијата, според европратениците, е уште поалармантна.

Евродепутатот Радан Канев (ЕПП, Демократска Бугарија) предупредува дека Пеевски „води процес на тивко преземање“ на ГЕРБ, што би можело да ја претвори најголемата бугарска партија во алатка на олигархиски и проруски интереси.

„Под влијание на круговите околу Пеевски, ГЕРБ ризикува да ја изгуби својата геополитичка ориентација и да се сврти кон евроскептични и проруски позиции,“ изјави Канев за EUalive, додавајќи дека најјасен тест ќе биде дали ќе му биде дозволено да зборува на дебатата во среда.

Илхан Ќучук, европратеник од „Обнови ја Европа“, оцени дека бугарските институции стануваат „фасада“, а граѓанското општество – загрозено. Тој потсети дека и сам беше дел од ДПС пред партијата целосно да ја преземе Пеевски, по што европските либерали ги исфрлија неговите претставници.

Канев предупредува дека моделот што го применува Пеевски потсетува на грузискиот олигарх Бидзина Иванишвили, кој со години се претставуваше како проевропски, но денес е обвинет за зависност од Кремљ.

„Пеевски е фасада на истиот тип олигархиски режим што го поддржува Кремљ преку медиуми, бизнис и политика. Тој ја копира мрежата на Иванишвили, а неговата пропагандна машина често ги повторува наративите на Орбан и Гаспром,“ предупреди Канев.

Во среда, во Европскиот парламент, ќе зборуваат Валери Хајер, Свења Хан и Софи Вилмес – тројца високи претставници на европските либерали. Дебатата се очекува да биде напната, но и одлучувачка за тоа дали ЕУ конечно ќе преземе конкретни мерки против новото „заробување на држава“ во своето соседство.