Балкан

Можно „грузиско сценарио“ во Бугарија – европратениците бараат итна интервенција

Во Европскиот парламент в среда ќе се одржи итна дебата за драматичната состојба со владеењето на правото во Бугарија, откако европратеници предупредија на „грузиско сценарио“ и можност за целосно заробување на државата од страна на олигархот Делјан Пеевски.

Пеевски, кој е санкциониран според американскиот закон Магнитски, се обвинува дека го презема контролата врз бугарското обвинителство, тајните служби и политичките партии, вклучително и владејачката ГЕРБ на Бојко Борисов. Прво ја презеде сопствената партија – Движење за права и слободи (ДПС) – соборувајќи го нејзиниот основач Ахмед Доган, а сега, според европратеници, влијанието го шири и во редовите на ГЕРБ.

Дебатата во Стразбур е предложена од групата „Обнови ја Европа“, со фокус на „континуираниот напад врз демократските институции“. Европратениците предупредуваат дека во Бугарија веќе се случуваат „политички апсења“, како она на градоначалникот на Варна, Благомир Коцев, и дека Европската комисија мора да реагира.

По овие предупредувања, Комисијата привремено задржа 200 милиони евра од Планот за закрепнување и отпорност на Бугарија, поради неисполнети обврски околу антикорупциската комисија.

Бугарија повторно стана тема во ЕП по протестите од 2020 година, кога беше усвоена резолуција за сериозно влошување на владеењето на правото. Денес, ситуацијата, според европратениците, е уште поалармантна.

Евродепутатот Радан Канев (ЕПП, Демократска Бугарија) предупредува дека Пеевски „води процес на тивко преземање“ на ГЕРБ, што би можело да ја претвори најголемата бугарска партија во алатка на олигархиски и проруски интереси.

„Под влијание на круговите околу Пеевски, ГЕРБ ризикува да ја изгуби својата геополитичка ориентација и да се сврти кон евроскептични и проруски позиции,“ изјави Канев за EUalive, додавајќи дека најјасен тест ќе биде дали ќе му биде дозволено да зборува на дебатата во среда.

Илхан Ќучук, европратеник од „Обнови ја Европа“, оцени дека бугарските институции стануваат „фасада“, а граѓанското општество – загрозено. Тој потсети дека и сам беше дел од ДПС пред партијата целосно да ја преземе Пеевски, по што европските либерали ги исфрлија неговите претставници.

Канев предупредува дека моделот што го применува Пеевски потсетува на грузискиот олигарх Бидзина Иванишвили, кој со години се претставуваше како проевропски, но денес е обвинет за зависност од Кремљ.

„Пеевски е фасада на истиот тип олигархиски режим што го поддржува Кремљ преку медиуми, бизнис и политика. Тој ја копира мрежата на Иванишвили, а неговата пропагандна машина често ги повторува наративите на Орбан и Гаспром,“ предупреди Канев.

Во среда, во Европскиот парламент, ќе зборуваат Валери Хајер, Свења Хан и Софи Вилмес – тројца високи претставници на европските либерали. Дебатата се очекува да биде напната, но и одлучувачка за тоа дали ЕУ конечно ќе преземе конкретни мерки против новото „заробување на држава“ во своето соседство.

Балкан

Турскиот парламент во хаос: Пратеници се туркаат и тепаат за време на расправата за буџет

Дискусијата за предлог-буџетот за 2026 година во Големото национално собрание на Турција вчера прерасна во физички судир меѓу пратениците. По вербални напади и остри обвинувања, дебатата ескалираше до туркање и удирање меѓу парламентарците.

Инцидентот избувна откако пратеникот на владејачката Партија на правдата и развојот (АКП), Мустафа Варанк, изнесе провокативни изјави насочени кон лидерот на опозициската Републиканска народна партија (CHP), Озгур Озел. Варанк го нападна Озел поради фотографии направени на гробот на поранешниот пратеник Камер Генч, што предизвика бурна реакција од заменик-претседателот на пратеничката група на CHP, Гокхан Гунајдин.

„АКП намерно предизвикува контроверзии за време на расправата за буџетот“, рече Гунајдин, додека расправата прерасна во жестоки обвинувања поврзани со наследството на Мустафа Кемал Ататурк. По дополнителни провокации, напнатоста кулминираше со десетминутна физичка пресметка во пленарната сала, додека обезбедувањето и други пратеници се обидуваа да ги раздвојат учесниците.

И покрај инцидентот, пратениците продолжија со работата и го усвоија и предлог-законот за буџетот за 2026 година со 320 гласа „за“ и 249 „против“, како и завршната сметка за 2024 година со 316 гласа „за“ и 247 „против“.

Претседателот Реџеп Таип Ердоган го поздрави усвојувањето на буџетот за 2026 година, истакнувајќи: „Сакам предлог-законот за буџетот на централната држава за 2026 година, кој вечерва беше усвоен во Големото национално собрание на Турција, да биде од корист за нашата земја, нашиот народ и нашата економија“.

Brawl erupts in Turkish parliament on last day of budget talks

Балкан

Евзони под блокада: Граница затворена за сите возила

Од 18:40 часот Граничниот премин Евзони е целосно затворен за сите видови возила кои сакаат да влезат во Грција, соопшти АМСМ. Исклучок се прави само за камиони што веќе се наоѓаат во меѓуграничниот простор.

Причината за блокадата се протестите на грчките земјоделци, кои веќе неколку недели организираат масовни блокади на повеќе патни правци во земјата. Земјоделците изразуваат незадоволство и со овој радикален потег го изразуваат својот револт кон владејачките политики.

Иако на влезот кон Грција сообраќајот е стопиран, камерите на преминот Богородица покажуваат дека на излез од Македонија нема чекање – возилата слободно поминуваат кон границата.

Сообраќајот во овој момент е во потполна застојна состојба, а граѓаните и превозниците се соочуваат со неизвесност околу продолжувањето на преминот.

Балкан

Косово доби моќно оружје

Косово го примило германскиот противтенковски систем „Панцерфауст 3“ како дел од билатералната безбедносна соработка, објавија косовските медиуми. Испораката има за цел зајакнување на одбранбените капацитети на Косовските безбедносни сили (КБС) и нивна постепена модернизација во согласност со стандардите на евроатлантските партнери.

Косовските власти потенцираат дека системот ќе се користи исклучиво за одбранбени цели и професионална обука. „Панцерфауст 3“ е еден од најнапредните противтенковски системи што ги користат неколку европски армии. Договорот со Германија се оценува како дополнителен доказ за поддршката на Берлин за стабилноста и безбедноста во регионот.