Балкан

Британија и Турција склучија историски договор за борбени авиони „Тајфун“ вреден над 10 милијарди долари

Обединетото Кралство и Турција потпишаа договор за продажба на 20 борбени авиони „Тајфун“ во вредност од повеќе од 10 милијарди долари, со што се зацврстува стратешкото одбранбено партнерство меѓу двете земји.

Британскиот премиер Кир Стармер го финализираше договорот денеска во Анкара, оценувајќи го како „победа за британските работници, за домашната одбранбена индустрија и за безбедноста на НАТО“.

Ова е најголемиот договор за продажба на борбени авиони од Велика Британија во последните две децении и првата нова нарачка на „Тајфун“ од 2017 година. Со него се обезбедува континуитет на производството во фабриките на БАЕ Системс во Вартон и Самлсбери, каде што се вработени речиси 6.000 луѓе.

„Да се има тој капацитет во рамките на НАТО, засилен преку партнерството со Турција, е клучно за нашата заедничка безбедност“, изјави Стармер по потпишувањето.

Авионите „Тајфун“, познати и како „Еурофајтери“, се развиваат во партнерство меѓу Велика Британија, Германија, Шпанија и Италија. Околу 37 проценти од производството се одвива во Британија, а значителен дел од работните места се поддржани и во фабриките на „Ролс-Ројс“ во Бристол и во производните центри во Шкотска.

Министерот за одбрана Џон Хили изјави дека договорот не е само трговски, туку и стратешки чекор кон „продлабочување на индустриското и безбедносното партнерство меѓу Лондон и Анкара“.

Првата испорака на авионите се очекува во 2030 година.

За време на својата прва официјална посета на Турција како премиер, Стармер положи венец во мавзолејот на Мустафа Кемал Ататурк и се сретна со претседателот Реџеп Тајип Ердоган, со кого ја потврди заедничката заложба за засилување на одбранбената и економската соработка.

Балкан

Турскиот парламент во хаос: Пратеници се туркаат и тепаат за време на расправата за буџет

Дискусијата за предлог-буџетот за 2026 година во Големото национално собрание на Турција вчера прерасна во физички судир меѓу пратениците. По вербални напади и остри обвинувања, дебатата ескалираше до туркање и удирање меѓу парламентарците.

Инцидентот избувна откако пратеникот на владејачката Партија на правдата и развојот (АКП), Мустафа Варанк, изнесе провокативни изјави насочени кон лидерот на опозициската Републиканска народна партија (CHP), Озгур Озел. Варанк го нападна Озел поради фотографии направени на гробот на поранешниот пратеник Камер Генч, што предизвика бурна реакција од заменик-претседателот на пратеничката група на CHP, Гокхан Гунајдин.

„АКП намерно предизвикува контроверзии за време на расправата за буџетот“, рече Гунајдин, додека расправата прерасна во жестоки обвинувања поврзани со наследството на Мустафа Кемал Ататурк. По дополнителни провокации, напнатоста кулминираше со десетминутна физичка пресметка во пленарната сала, додека обезбедувањето и други пратеници се обидуваа да ги раздвојат учесниците.

И покрај инцидентот, пратениците продолжија со работата и го усвоија и предлог-законот за буџетот за 2026 година со 320 гласа „за“ и 249 „против“, како и завршната сметка за 2024 година со 316 гласа „за“ и 247 „против“.

Претседателот Реџеп Таип Ердоган го поздрави усвојувањето на буџетот за 2026 година, истакнувајќи: „Сакам предлог-законот за буџетот на централната држава за 2026 година, кој вечерва беше усвоен во Големото национално собрание на Турција, да биде од корист за нашата земја, нашиот народ и нашата економија“.

Балкан

Евзони под блокада: Граница затворена за сите возила

Од 18:40 часот Граничниот премин Евзони е целосно затворен за сите видови возила кои сакаат да влезат во Грција, соопшти АМСМ. Исклучок се прави само за камиони што веќе се наоѓаат во меѓуграничниот простор.

Причината за блокадата се протестите на грчките земјоделци, кои веќе неколку недели организираат масовни блокади на повеќе патни правци во земјата. Земјоделците изразуваат незадоволство и со овој радикален потег го изразуваат својот револт кон владејачките политики.

Иако на влезот кон Грција сообраќајот е стопиран, камерите на преминот Богородица покажуваат дека на излез од Македонија нема чекање – возилата слободно поминуваат кон границата.

Сообраќајот во овој момент е во потполна застојна состојба, а граѓаните и превозниците се соочуваат со неизвесност околу продолжувањето на преминот.

Балкан

Косово доби моќно оружје

Косово го примило германскиот противтенковски систем „Панцерфауст 3“ како дел од билатералната безбедносна соработка, објавија косовските медиуми. Испораката има за цел зајакнување на одбранбените капацитети на Косовските безбедносни сили (КБС) и нивна постепена модернизација во согласност со стандардите на евроатлантските партнери.

Косовските власти потенцираат дека системот ќе се користи исклучиво за одбранбени цели и професионална обука. „Панцерфауст 3“ е еден од најнапредните противтенковски системи што ги користат неколку европски армии. Договорот со Германија се оценува како дополнителен доказ за поддршката на Берлин за стабилноста и безбедноста во регионот.