Свет

НАТО реагираше: Соборен дрон близу воена база во Естонија

Два дрона од непознато потекло беа забележани во близина на воената база Реедо во јужна Естонија, при што еден од нив беше соборен од силите на НАТО, објавија естонските медиуми. Инцидентот се случи на 17 октомври, а базата, која се наоѓа околу 250 километри југозападно од Талин, е значајна за ротацијата на американските сили стационирани во земјата.

Лиис Ваксмaн од Главниот штаб на Естонија изјави дека обидите на вооружените сили и Одборот за полиција и гранична заштита да го пронајдат соборениот дрон биле неуспешни. „Вооружените сили не коментираат детално инциденти поврзани со безбедноста“, додаде таа.

Овој настан се случува во време на зголемено набљудување на мистериозни дронови низ Европа, што создава загриженост за можна руска вмешаност во хибридно војување и безбедноста на НАТО.

Естонија, членка на НАТО од 2004 година со население од 1,37 милиони, има граница со Русија долга 290 километри, што ја прави една од најизложените членки на Алијансата. Земјата веќе се соочила со нарушување на воздушниот простор од Русија; на 19 септември, три руски ловци МиГ-31 влегле во естонскиот воздушен простор над Финскиот залив и останале таму 12 минути.

Естонскиот министер за надворешни работи, Маргус Цахкна, изјави за Kyiv Independent дека Естонија и нејзините сојузници мораат да бидат подготвени да пресретнат и соборат секој авион што ќе го прекрши суверениот воздушен простор. „Пораката мора да биде недвосмислена: идните прекршоци ќе се сретнат со одговор, вклучувајќи, ако е потребно, пресретнување и соборување на авиони. Не се работи само за одбрана на границите на Естонија, туку и за одбрана на границите на НАТО“, истакна Цахкна.

Свет

Хаос на европските аеродроми по воведувањето на новиот Шенген систем

Воведувањето на Шенген системот за влез и излез (EES) на 12 октомври 2025 година предизвика сериозни проблеми на аеродромите во Европа, при што патниците во периоди на зголемена фреквенција чекаат и до три часа за да поминат гранични контроли, соопшти Европскиот оддел на Меѓународниот совет на аеродроми (ACI).

Оттаму велат дека прогресивното снимање на биометриски податоци и регистрација на државјани од трети земји ја зголемуваат обработката на патниците до 70%, а недостигот на киосци и полициски кадар дополнително ја усложнува ситуацијата. Најзасегнати се аеродромите во Франција, Германија, Грција, Исланд, Италија, Португалија и Шпанија.

ACI повикува Европската комисија, eu-LISA, Фронтекс и земјите-членки итно да преземат мерки или да овозможат поголема флексибилност во примена на системот до целосното воведување. Генералниот директор на ACI EUROPE, Оливие Јанковец, предупредува дека доколку проблемите не се решат пред зголемувањето на прагот за регистрација на 35% од 9 јануари, хаосот на аеродромите ќе се продлабочи, со сериозни последици по безбедноста и оперативноста.

Свет

Украински дронови предизвикаа штета на руската нафтена инфраструктура во Таман

Украински беспилотни летала го погодиле руското пристаниште Таман во Црното Море, при што биле оштетени две пристаништа, еден цевковод за снабдување со мазут и два танкера, соопшти регионалната администрација на Краснодарската област. На едниот танкер избувнал пожар кој веќе е изгаснат, а два резервоари за складирање биле оштетени од падот на остатоци од дрон.

Службите за цивилна заштита информираат дека екипажите на погодените бродови се евакуирани, а пожарите се целосно изгаснати. Пристаништето Таман се смета за клучна точка за испорака на нафта и течен природен гас.

Украина зачестено ги напаѓа руските нафтени и енергетски објекти како дел од својата одбрана од руската инвазија.

Свет

Пентагон алармира: Кина тајно распоредила над 100 нуклеарни ракети – можно воено сценарио за Тајван до 2027

Најнов извештај на Пентагон, сè уште необјавен, открива дека Кина значително го забрзува својот нуклеарен капацитет и не покажува интерес за преговори за контрола на оружјето. Според американските разузнавачи, Пекинг тајно распоредил повеќе од 100 интерконтинентални балистички ракети од типот ДФ-31 во „полиња со силоси“ во близина на границата со Монголија, што им овозможува брзо лансирање во случај на конфликт.

Американскиот претседател Доналд Трамп претходно најави план за денуклеаризација во соработка со Кина и Русија, но извештајот на Пентагон укажува дека Пекинг не покажува сериозен интерес за такви мерки или разговори за контрола на вооружувањето.

Според документот, кинескиот нуклеарен арсенал сè уште брои под 600 боеви глави, но експанзијата продолжува, а до 2030 година се очекува бројката да надмине 1.000. Пентагон истакнува дека клучната година е 2027, кога Кина се проценува дека ќе биде способна да води и да победи во потенцијален конфликт за Тајван.

Стратегијата на Пекинг вклучува удари на далечина од 1.500 до 2.000 наутички милји од кинескиот брег, со што би можело сериозно да се попречи американското воено присуство во Азиско-пацифичкиот регион. Кина засега го застапува ставот дека се придржува до „нуклеарна стратегија на самоодбрана“ и политика на ненапаѓање, додека Пентагон предупредува на зголемената закана за стабилноста во регионот.