Економија

Wolt: Двигател на дигиталната трансформација на Македонија од Скопје

Лансирањето на Wolt во Македонија претставува повеќе од појава на уште една апликација за достава, тоа е пресвртница во дигиталната и економската трансформација на земјата. Говорејќи на годишната eCommerce конференција во Скопје, Зоран Малиновиќ, раководител на Wolt Drive за Србија и Северна Македонија, објасни зошто глобалната технолошка компанија, која веќе е активна во повеќе од 30 земји, го избра Скопје како следен центар за раст, препознавајќи ја енергијата, младешкиот талент и подготвеноста на градот да ја прифати иновацијата.

Генератор на локалниот раст

Влегувањето на Wolt во Македонија има цел да ја зајакне локалната економија, помагајќи им на рестораните, продавниците и партнери-доставувачи да напредуваат преку дигитална инклузија. Бизнис моделот на компанијата им овозможува на локалните трговци алатки за логистика, маркетинг и проширување на е-трговијата, додека на клиентите им нуди сигурен и брз пристап до храна, намирници и трговски производи – сето тоа преку една интуитивна апликација.

Зоран Малиновиќ, раководител на Wolt Drive за Србија и Македонија, го нагласи стратешкото значење на ова лансирање на годишната eCommerce конференција: „Пазарите во нашиот регион се скриени богатства, а дигиталната трансформација е нашата голема шанса да создадеме нешто одлично, не затоа што можеби ќе најдеме нафта или злато, туку затоа што сме регион на иноватори и претприемачи.“

Според Wolt, секоја достава извршена преку платформата придонесува за локалната економија, создавајќи нова побарувачка, подобрувајќи ја логистиката на „последниот километар“ и поставувајќи повисоки стандарди за корисничко искуство. Компанијата работи транспарентно, како локално регистриран субјект кој плаќа ДДВ и тесно соработува со општините на иницијативи за одржливост и безбедност.

Скопје како регионален модел

Младото и технолошки писмено население во Македонија, заедно со силната владина агенда за дигитализација, ја прават земјата природен избор за проширување на бизнисот на Wolt. Со половина од населението под 40 години, висока употреба на паметни телефони и растечка доверба во онлајн плаќањата, земјата брзо станува еден од најперспективните дигитални пазари на Балканот.

Малиновиќ ја опиша Македонија како „стратегиски привлечна точка, глобална приказна проширена регионално, за поддршка на локалната економија.“ Тој истакна дека присуството на компанијата во Скопје служи како доказ за одговорна иновација на Балканот, каде технолошките решенија се развиваат со почит кон локалната култура и подготвеноста на политиките.

Надвор од бизнисот, филозофијата на Wolt се фокусира на луѓето. Нејзината флексибилна курирска мрежа обезбедува фер, транспарентна заработка, додека компанијата инвестира во почиста мобилност преку иницијативи за електрични велосипеди и позелени опции за испорака. Фокусот е на градење заедници, а не само на завршување на испораките.

Како што заклучи Малиновиќ на најголемата конференција за е-трговија: „Ние не доставуваме само нарачки, градиме подобри градови, посилни заедници и нови можности за сите.“

За Wolt

Wolt е технолошка компанија со седиште во Хелсинки, со мисија да донесе радост, едноставност и заработка во секое соседство во светот. Wolt развива локална платформа за трговија која ги поврзува луѓето што сакаат да нарачаат храна, намирници и други производи со луѓе кои се заинтересирани да ги продаваат и доставуваат.

Wolt е основан во 2014 година и во 2022 година се обедини со DoorDash; во 2025 година DoorDash ја заврши аквизицијата на Deliveroo. Денес, Wolt е дел од семејството на DoorDash и оперира во повеќе од 30 земји.

Економија

СЕ ЗНАЕ КОЛКАВ ЌЕ БИДЕ ДАНОКОТ ЗА ПРВ СТАН. Што ги очекува граѓаните и градежниците?

Сите кои се заинтересирани за купување станови, но и градежниците може да здивнат. Повластената стапка од само пет проценти за првиот промет на згради или станови останува во примена до крајот на 2028 година. Поради ова, данокот нема да биде причина за дополнително поскапување на и онака скапите недвижности.

Согласно најавите на министерката за финансии, во Собранието веќе е доставен предлог закон за измени, со што се пролонгира рокот за повластената стапка за уште три години, односно од 1 јануари 2026 година до 31 декември 2028 година.

Се прават измени на Законот за данокот на додадена вредност со кој се уредени предметот на оданочување, даночната основа, даночните ослободувања, даночните стапки, времето на настанување на даночниот долг, даночниот должник, одбивката на претходниот данок, регистрацијата за целите на данокот на додадена вредност, административните обврски, плаќањето на данокот, како и казнените одредби.

– Предложените измени се со цел да се изврши допрецизирање во делот на одредбите кои се однесуваат на место на промет на услуги и допрецизирање во делот на одредбите кои се однесуваат на тур-оператори.

Исто така се пролонгира рокот на примена на повластената стапка од 5 отсто на првиот промет на станбени згради и станови во оној дел во кој истите се користат за станбени цели и кој ќе се изврши во рок до пет години по изградбата.

На тој начин се врши пролонгирање на рокот на примена на повластената стапка за уште три години – се посочува во законското решени доставено во Собранието.

Предлагачи се група пратеници, меѓу кои Антонијо Милошоски, Бојан Стојаноски, Бране Петрушевски, Дафина Стојаноска и Драгана Бојковскакои бараат измените да се донесат по скратена постапка и додаваат дека ова не предизвикуваат негативни фискални импликации врз Буџетот.

Со истиот закон се предлагаат и измени во делот на туроператорите.

– Туристичките услуги дадени од страна на тур-операторот се сметаат за една единствена услуга. За место на промет на оваа услуга се смета местото каде што вршителот на промет на услугата има вистинско седиште.

Доколку прометот на услугата се врши од подружницата на вршителот на прометот на услугата, што се наоѓа надвор од неговото вистинско седиште, тогаш седиштето на подружницата се смета за место на прометот на услугата – се прецизира во законот.

Економија

НЕВОБИЧАЕН ФЕНОМЕН ВО ЈАДРАНОТ: Масовна појава на виолетови морски ежови кај Трст ги изненади научниците

Истражувачите во Јадранското Море регистрираа необична појава што досега не била забележана во овој обем. Во близина на Трст е откриена голема концентрација на виолетови морски ежови, и тоа на подрачје кое не се смета за нивно типично живеалиште.

Според научниците, ваквата слика е изненадувачка бидејќи на карпестото морско дно вообичаено доминира друг вид морски еж, додека виолетовите единки таму речиси и не се среќаваат. Овојпат, нивниот број бил значително поголем, а присуството на вообичаениот вид било минимално.

Стручњаците посочуваат дека објаснувањето може да се бара во животниот циклус на овие морски организми. Истражувањата укажуваат дека во одредени фази од животот тие мигрираат, најчесто поттикнати од промени во исхраната. Додека младите единки се хранат претежно со варовнички алги на песочно дно, повозрасните се префрлаат кон карпести подрачја богати со макроалги и растителни остатоци.

Дополнително, научниците не ја исклучуваат можноста дека зголемената достапност на кафени алги во овој дел од Јадранот создала идеални услови за собирање на голем број возрасни единки на едно место.

Иако сцената е необична, истражувачите нагласуваат дека природата ретко прави нешто без причина, а во овој случај, најверојатниот одговор се крие во храната и промените во морскиот екосистем.

Економија

МБИ10 со пад од 0,32%, без активности на обврзничкиот пазар

Изготвен од Илирика Инвестментс АД Скопје врз основа на официјални податоци од Македонска берза.

На трговската сесија од 18 декември 2025 година, индексот МБИ10 забележа пад од 0,32%, спуштајќи се на 10.091,56 поени, додека индексот ОМБ остана непроменет на 129,44 поени. Вкупниот дневен промет изнесуваше 13,06 милиони денари, при што најголем дел од тргувањето беше концентриран кај Комерцијална банка, Алкалоид и Македонски Телеком, кои ја предводеа пазарната активност .

Најтргувани хартии од вредност

● Комерцијална банка АД Скопје (KMB) – 3.913.370 денари

● Алкалоид АД Скопје (ALK) – 3.091.460 денари

● НЛБ Банка АД Скопје (NLB) – 1.812.170 денари

Топ добитници

● АЛТА Банка АД Битола (ALTA) +2,83%

● ОКТА АД Скопје (OKTA) +2,04%

● Адинг АД Скопје (ADIN) +0,04%

Топ губитници

● РЖ Услуги АД Скопје (RZU) –8,16%

● Гранит АД Скопје (GRN) –1,59%

● НЛБ Банка АД Скопје (NLB) –0,85%

Обврзнички пазар

Во текот на денешната сесија не беа реализирани трансакции со државни или корпоративни обврзници. Сите државни обврзници останаа со непроменети цени, а индексот ОМБ се задржа на 129,44 поени.

Тргувањето на Македонската берза на 18 декември 2025 година се одвиваше во умерена атмосфера, со вкупен промет од 13,06 милиони денари и пад на индексот МБИ10 за 0,32%. Комерцијална банка, Алкалоид и Македонски Телеком беа најликвидните хартии на денот. Најголем добитник беше АЛТА Банка, додека РЖ Услуги и Гранит го предводеа негативното движење. Обврзничкиот пазар остана без активности, со стабилни котации и непроменет индекс ОМБ.