Улогите се променија: Центарот на моќта се сели на исток – Полска и Германија стануваат новиот бедем против Русија

Децении Европската унија се темелеше на непишано правило: Германија ја води економијата, Франција армијата. Денес, тој баланс се руши. Германија се подготвува да стане водечка воена сила на континентот, додека центарот на европската моќ постепено се преместува кон исток.

Според Politico, Германија планира до 2029 година да троши 153 милијарди евра годишно за одбрана (околу 3,5% од БДП) – најголема воена експанзија од обединувањето. Во споредба, Франција планира 80 милијарди до 2030, а Полска веќе издвојува рекордни 4,7% од БДП, најмногу во НАТО.

Берлин гради армија „првенствено за себе“, задржувајќи ги тендерите и договорите во рамките на Германија. До крајот на 2026 година се очекуваат 83 милијарди евра воени договори, а долгорочно – над 370 милијарди. Малку средства одат кон американски компании; најголемиот дел останува во германската индустрија.

Франција со загриженост гледа на ова зајакнување. Париз стравува дека Германија ќе стане преголем и недостижен партнер, а заедничкиот проект за европски борбен авион (FCAS) е во застој поради несогласувања. Француските аналитичари предупредуваат дека Берлин ја користи својата економска и технолошка надмоќ за доминација во одбраната.

Од друга страна, Полска го поздравува германското наоружување, но со внимателност поради историските трауми. Варшава гледа во Германија сојузник во зајакнувањето на источниот фронт на НАТО, но инсистира на „постојана проверка“ на нејзините намери.

Политичките промени во Германија, како растот на Алтернатива за Германија (AfD) и нејзиниот проруски став, внесуваат дополнителна доза сомнеж кај источните сојузници.

Според европски дипломати, Германија сега комбинира економска и воена сила, додека Полска станува нов воен столб на источното крило на НАТО. ЕУ се соочува со клучен тест: дали оваа нова рамнотежа ќе ја обедини или дополнително ќе ја подели Европа.