Балкан

Бугарската влада падна: Крах на владините институции и политичка криза во Софија

Во драматичен пресврт што ја потресе бугарската политичка сцена, премиерот Росен Жељазков синоќа поднесе оставка од функцијата претседател на Владата. Оваа одлука доаѓа по неколкунеделни масовни улични протести кои беа катализирани од гневот на јавноста поради контроверзната економска политика и катастрофалниот неуспех на владата да се справи со ендемската корупција.

Жељазаков ја објави својата шокантна оставка во телевизиско обраќање до нацијата, само неколку минути пред Собранието да започне со гласање за предлогот за недоверба на владата. Ова требаше да биде шестото вакво гласање откако владата ја презеде функцијата на 15 јануари оваа година, што јасно го илустрира нејзиниот слаб политички статус.

Оставката одекна, доаѓајќи помалку од еден месец пред земјата да се приклучи на еврозоната на 1 јануари.

Илјадници револтирани граѓани се собраа во Софија и десетици други градови во средата вечер, изразувајќи го својот бес против малцинската влада и нејзината неспособност да ја искорени ендемската корупција во најсиромашната земја-членка на Европската унија. Овие протести се само најновите во долгата серија турбулентни настани, додека Бугарија се наоѓа во длабока неизвесност пред преминот кон еврото.

Минатата недела, владата беше принудена понижувачки да го повлече својот предлог-буџет за 2026 година – првиот составен во евра, поради огромниот притисок од масовните протести. Опозициските партии и граѓанските групи жестоко се спротивставија на плановите за драстично зголемување на придонесите за социјално осигурување и даноците на дивиденди, мерки кои требаше да финансираат повисоки владини трошоци.

И покрај отстапките околу буџетот, пламените на протестите продолжија со несмалена жестокост. Оваа оставка е кулминација на длабоките политички и социјални поделби кои ја мачат земјата, која одржа седум национални избори во последните четири години – последните во октомври 2024 година.

Бугарија повторно е во политички хаос. Нацијата чекори кон еврозоната со владин вакуум и отворена рана од корупција.

Балкан

Рама поддржува ограничување на правото на вето за новите членки на ЕУ

Албанскиот премиер Еди Рама оцени дека предложената идеја на Европската Унија за ограничување на правото на вето на новите членки на почетокот од нивното членство е „добра“. Предлогот има за цел да ги смири скептичните главни градови кон проширувањето на Унијата.

„Мислам дека е добра идеја“, изјави Рама за „Политико“ пред самитот ЕУ-Западен Балкан. Тој додаде дека несогласувањата во ЕУ се неизбежни, но дека пристапот на Албанија ќе се разликува од оној на Унгарија кога станува збор за блокирање на политиката на Унијата.

Рама потенцираше дека новите членки треба отворено да ги искажуваат своите ставови, но на крајот да се придржуваат кон колективните одлуки. Албанија се смета за еден од фаворитите за полноправно членство, со цел да стане членка на ЕУ до 2030 година.

Балкан

ЕУ ја укинува блокадата кон Косово: 205 милиони евра помош наскоро достапни

Европската Унија одлучи да ги укине сите санкции против Косово до крајот на јануари 2026 година, што ќе овозможи на земјата да добие 205 милиони евра помош на почетокот на новата година. Одлуката следи по мирната транзиција на локалната власт во северните општини со мнозинство Срби.

Санкциите, кои досега предизвикаа штета од над 613 милиони евра, се однесуваа на клучни сектори како животната средина, енергетиката, дигитализацијата и културата.

Претседателката на Косово, Вјоса Османи, преку социјалните мрежи изрази благодарност до лидерите на ЕУ и сите партнери на Косово за признавањето на посветеноста на земјата во овие процеси.

Балкан

Масовни дојави за бомби во училишта низ БиХ, учениците евакуирани

Утрово повеќе основни и средни училишта во Тузланскиот кантон во Босна и Херцеговина добија дојави за бомби, што доведе до прекин на наставата и итна евакуација на учениците и персоналот. Полициските екипи се на терен и преземаат мерки за проверка на заканите. Според неофицијални информации, пријавите главно биле испраќани преку електронски адреси.

Владата на Тузланскиот кантон и Министерството за образование и наука соопштија дека сите активности се спроведуваат во согласност со законските и безбедносните протоколи. „Училишните администрации и наставниот кадар дејствуваат одговорно, а безбедноста на учениците, наставниците и другите вработени е апсолутен приоритет“, велат од Владата. Учениците беа безбедно евакуирани и испратени во своите домови.

Покрај Тузла, дојави за бомби беа пријавени и во училишта во Република Српска, вклучувајќи градови како Бања Лука, Приједор, Прњавор, Лакташи, Требиње и Добој. Полицијата веднаш започна контрасаботажен преглед и обезбедување на објектите.