Свет

САД започнаа масовна одмаздничка операција против ИСИС во Сирија

Соединетите Американски Држави извршија обемни воздушни и артилериски напади врз десетици цели на Исламска држава во централна Сирија, како одговор на терористичкиот напад во кој минатата недела загинаа двајца американски војници и еден цивилен преведувач.

Според соопштението на Централната команда на американската војска, борбени авиони, нападни хеликоптери и артилериски единици испукале повеќе од 100 парчиња муниција врз над 70 осомничени цели, меѓу кои складишта за оружје и објекти за логистичка поддршка на ИСИС. Во операцијата учествувале и јордански воени авиони.

Нападите, кои американските претставници ги оценија како „масовни“, траеле неколку часа и се одвивале во раните утрински часови во саботата. На социјалните мрежи во Сирија беа објавени информации за силни експлозии во повеќе делови од земјата.

Операцијата следува по ветувањето на претседателот Доналд Трамп за решителен одговор по нападот во близина на Палмира, каде што американските сили учествувале во антитерористичка мисија против ИСИС. Тоа беа првите американски жртви во Сирија по падот на режимот на Башар ал-Асад минатата година.

Американскиот министер за одбрана Пит Хегсет изјави дека нападите не значат почеток на нова војна, туку јасна порака за одмазда. Тој најави дека притисокот врз Исламска држава ќе продолжи и во наредниот период.

Иако САД го намалија военото присуство во Сирија на околу 1.000 војници, последните случувања укажуваат на ескалација на антитерористичките операции. Американските разузнавачки служби предупредуваат дека Исламска држава се обидува да ја искористи нестабилноста по падот на Асад за повторно да ги активира своите ќелии и да ослободи илјадници борци и членови на нивните семејства кои се во притвор.

Новата сириска влада, предводена од претседателот Ахмед ал-Шара, се соочува со сериозни безбедносни предизвици, додека настојува да воспостави контрола врз територијата и да изгради нови безбедносни структури по речиси 14 години граѓанска војна.

Сириското Министерство за надворешни работи соопшти дека земјата останува целосно посветена на борбата против ИСИС и нема да дозволи терористичката организација да има безбедни засолништа на сириска територија. Курдските Сириски демократски сили, пак, ги поздравија американските напади, оценувајќи дека тие се клучни за спречување на прегрупирање и обновување на активностите на Исламска држава.

Американските воени власти најавија дека последната операција е дел од поширока кампања, која од летово вклучува десетици мисии за елиминирање на остатоците од ИСИС во Сирија и регионот.

Свет

Либија завиена во црно: Началникот на генералштаб загина во авионска несреќа кај Анкара

Началникот на Генералштабот на либиската армија, Мохамед Ал Хадад, и членовите на неговата придружба загинаа во авионска несреќа што се случи кратко по полетувањето од аеродромот Есенбог во Анкара.

Информацијата ја потврди премиерот на либиската Влада на национално единство, Абделхамид Дбеибах, кој соопшти дека властите се информирани за смртта на Ал Хадад и лицата кои патувале со него.

Според турските медиуми, авионот се урнал на околу два километри од селото Кесикавак, во округот Хајмана. Турскиот министер за правда, Јилмаз Тунч, соопшти дека е отворена истрага за причините за несреќата.

Министерот за внатрешни работи на Турција, Али Јерликаја, претходно изјави дека контактот со приватниот авион бил изгубен кратко по полетувањето. Тој наведе дека авионот од типот „Фалкон 50“, со регистрација 9H-DFJ, полетал во 20:10 часот на лет за Триполи, а радарскиот контакт бил изгубен во 20:52 часот по локално време.

Според неговите зборови, од авионот била испратена порака за итно слетување во близина на Хајмана, но по тоа комуникацијата целосно прекинала.

Свет

Зеленски ја откри стратегијата за крај на војната: 20 клучни точки од Основниот документ

Претседателот на Украина, Володимир Зеленски, денес го објави нацрт-документот со 20 точки за завршување на војната, кој го нарече „рамка“ или основен политички документ меѓу Украина, САД, Европа и Русија. Зеленски истакна дека документот во голем дел ја одразува заедничката визија на Украина и САД, но дека се уште се дискутираат неколку клучни прашања, особено за териториите во Доњецк и управувањето со Запорожската нуклеарна електрана.

„Во повеќето точки веќе сме значително приближени и постигнат е консензус, но за некои прашања треба дополнително усогласување“, рече Зеленски.

Документот предвидува:

Потврда на суверенитетот на Украина и целосен, безусловен договор за ненапаѓање со Русија, под мониторинг на линии на контакт и со системи за рано предупредување.
Обезбедување силни безбедносни гаранции од САД, НАТО и европските држави, со јасно дефинирани услови за нивно активирање во случај на напад од Русија.
Ограничување на украинската војска на 800.000 војници во мирновременски услови.
Поддршка за пристапување на Украина во ЕУ и привремен повластен пристап до европскиот пазар.
Голем економски пакет за развој и обнова на Украина, со инвестиции од САД, Европа и меѓународни институции, вклучително фонд од 800 милијарди долари за реконструкција и хуманитарни потреби.
Заедничко управување со Запорожската нуклеарна електрана, како и обврска Украина да остане ненуклеарна држава.
Теренско уредување на региони во источна Украина, со можност за слободна економска зона во Донбас и надзор од меѓународни сили.
Формирање хуманитарен комитет за размена на воени заробеници и ослободување на цивилни заложници.
Организација на претседателски, парламентарни и локални избори веднаш по потпишувањето на договорот.
Правно обврзувачки договор со Совет за мир, кој ќе го гарантира американскиот претседател Доналд Трамп, а ќе учествуваат Украина, Европа, НАТО, Русија и САД.

Зеленски додаде дека одговор од руската страна се очекува на 24 декември, по разговорите со САД, и дека следуваат средби на највисоко ниво за да се решат чувствителните прашања околу териториите.

Паралелно, Украина и САД подготвиле и други документи: мултилатерална рамка за безбедносни гаранции и „Патоказ за просперитет“ – план за економска обнова и развој, со механизми за мониторинг и одговор на евентуална нова агресија од Русија.

Свет

Дубаи гради 93 км климатизирани тунели за велосипедисти

Во обид да ја промени урбаната мобилност, Дубаи започна амбициозен проект: 93 километри климатизирани тунели наменети исклучиво за велосипедисти. Овие подземни патеки ќе овозможат возење во секое време од годината, без разлика на екстремната летна жештина, поврзувајќи ги домот, работното место и клучните градски услуги на безбеден и удобен начин.

Но, проектот не е само за транспорт. Покрај трасите ќе никнат зелени зони и простори за одмор, создавајќи пријателска околина за велосипедистите и поддржувајќи активен и здрав животен стил. Целата инфраструктура ќе се напојува со обновлива енергија, како дел од пошироката стратегија на градот за одржлива и климатски отпорна урбана иднина.

Со овој проект, Дубаи не само што гради велосипедски патеки – градот гради нов начин на живеење, каде транспортот е чист, ефикасен и достапен за сите.