Свет

АП: Москва наводно подготвува ново оружје за соборување на сателитите на „Старлинк“

Се чини дека Русија би можела да развива ново противсателитско оружје со цел да ја нападне сателитската мрежа „Старлинк“ на Илон Маск, која покажа клучна улога во поддршката на Украина, пишува „Асошиејтед прес“. Според извори од разузнавачки служби на две земји членки на НАТО, оружјето со „зонски ефект“ би можело да ја преплави ниската орбита со стотици илјади малечки, но густо распоредени топчиња, потенцијално парализирајќи повеќе сателити одеднаш.

Експертите, сепак, изразуваат сомнеж дека такво оружје би можело да се користи без да предизвика катастрофален хаос, што би го погодило и самата Русија, но и Кина и другите земји кои зависат од илјадници сателити за комуникации, навигација и одбрана.

„Не верувам дека ќе го направат тоа. Би била многу изненадена“, вели Викторија Самсон од фондацијата „Секјур Ворлд“. Но бригадниот генерал Кристофер Хорнер од канадската војска предупредува: „Не можам да кажам дека сум запознаен со таков систем. Но, ако Русија е подготвена за нуклеарно оружје во вселената, нешто помалку штетно, но сè уште опасно, не би ме изненадило.“

Русија го смета „Старлинк“ за сериозна закана. Мрежата со илјадници сателити е клучна за украинските сили, кои ја користат за комуникација, насочување оружје и одржување врски во региони каде руските напади ги нарушиле комуникациите. Според извештаите, новото оружје би можело да уништи повеќе „Старлинк“ сателити истовремено, но нејасно е дали тестирањето е започнато или колку е напреднато истражувањето.

Експертите предупредуваат дека облаците од топчиња би биле многу тешки за следење и би можеле да предизвикаат неконтролиран хаос во орбитата. „Тоа изгледа како оружје на страв – за закана, без реално користење“, вели Клејтон Своуп од Центарот за стратешки и меѓународни студии.

Орбитите на „Старлинк“ се на околу 550 километри над Земјата, што ги става на ризик и други вселенски станици, како кинеската „Тјангонг“ и Меѓународната вселенска станица, кои се на пониски орбити.

Самсон заклучува дека потенцијалните опасности од вакво недискриминирачко оружје би можеле да ја одвратат Москва: „Тие вложиле огромни ресурси за да станат вселенска сила. Користењето на такво оружје би им го затворило сопствениот пристап до вселената. Не знам дали се подготвени да се откажат од толку многу.“

Свет

Трагедија на Килиманџаро: Чешки туристи меѓу загинатите во пад на хеликоптер

Двајца туристи од Чешка, заедно со пилотот од Зимбабве и двајца локални жители – водич и лекар од Танзанија – загинаа во пад на хеликоптер во близина на кампот Барафу на планината Килиманџаро. Инцидентот се случил вчера, соопшти Управата за цивилно воздухопловство на Танзанија.

Според локалните медиуми, хеликоптерот бил во мисија за медицинско спасување, а несреќата се случила на надморска височина од околу 4.700 метри. Планината Килиманџаро, највисокиот врв во Африка, привлекува околу 50.000 туристи годишно.

Надлежните истражуваат што точно предизвикало пад на воздухопловот, додека семејствата на загинатите се известени за трагичниот настан.

Свет

САД на удар на силна зима: Урагански ветрови и масовни снежни врнежи

Соединетите Американски Држави се соочуваат со една од најсилните зимски бури во последните години, која се очекува да ги погоди планинските региони на Калифорнија токму во екот на празничната сезона. Моќниот систем носи екстремни снежни врнежи и силни ветрови, создавајќи сериозни ризици за патувањата, инфраструктурата и снабдувањето со електрична енергија.

Според најавите, во делови од Сиера Невада снежната покривка може да достигне и до 2,5 метри, додека налетите на ветер ќе достигнуваат брзина од 60 до над 150 километри на час. На повисоките надморски височини се очекуваат услови слични на ураган, со целосно непроодни патишта и можни прекини на комуникациите.

Националната метеоролошка служба издаде предупредувања за зимска бура за голем дел од централна и источна Калифорнија, вклучувајќи ги националните паркови Јосемити, Секвоја и Кингс Кањон, како и округот Моно. Надлежните апелираат граѓаните да избегнуваат непотребни патувања, особено низ планинските премини и главните патни коридори.

Најсилното влијание од бурата се очекува во периодот од среда до петок, кога милиони Американци патуваат за празниците. Постојат сериозни стравувања од заглавени возачи, блокиран пристап за итни служби и долготрајни прекини на сообраќајот.

Прогнозите покажуваат дека снегот ќе се спушта и на пониски надморски височини, што дополнително го зголемува ризикот за области кои вообичаено не се соочуваат со вакви услови. Стапката на снежни врнежи во најинтензивната фаза може да достигне до 5 сантиметри на час, што ќе го отежни расчистувањето и ќе доведе до брзо затворање на патиштата.

Државните и локалните власти веќе активираа итни планови, со можни затворања на патишта, задолжителна употреба на синџири за возилата и ограничен пристап до националните паркови. Граѓаните се повикуваат да ги следат официјалните известувања и да се подготват за повеќедневни екстремни зимски услови.

Свет

Нови барања од Москва за постигнување на мировниот договор

Русија ќе инсистира на клучни измени во најновиот мировен план на САД за завршување на војната во Украина, вклучително и дополнителни ограничувања за украинските вооружени сили, пренесува Блумберг, повикувајќи се на извор близок до Кремљ.

Според истиот извор, документот од 20 точки подготвен од Украина и САД Москва го гледа како почетна основа за разговори, но оценува дека не ги содржи суштинските барања на Русија и остава отворени повеќе клучни прашања. Меѓу нив се гаранции против идно проширување на НАТО кон исток и статус на воена неутралност за Украина, дури и во случај на нејзино членство во Европската Унија.

Русија, исто така, бара ограничувања за повоените украински вооружени сили и типови оружје, јасни гаранции за статусот на рускиот јазик во Украина, како и појаснување околу укинувањето на санкциите и судбината на замрзнатите руски државни средства на Запад.

Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави дека и натаму постојат разлики меѓу Киев и Вашингтон, особено околу територијалните прашања и управувањето со нуклеарната централа Запорожје, но додаде дека разговорите значително напреднале и се ближат кон финализирање на документите.