Connect with us

Економија

Бугарија влегува во Еврозоната со своето православни мотиви на новите евра

Од 1 јануари 2026 година, Бугарија официјално ќе ја замени националната валута лев со евро, стапувајќи на патот на европската интеграција. Но, она што го прави овој премин навистина посебен е дизајнот на новите монети – Бугарија ќе биде првата земја членка на Еврозоната што на своите редовни апоени ќе прикаже православна иконографија.

На монетите од 1 и 2 евра ќе блескаат ликот на свети Јован Рилски и свети Паисиј Хилендарски – личности кои го обликувале духовниот и културниот идентитет на нацијата. Според грчкиот портал newsbeast.gr, изборот на овие светители има и силна културно-образовна порака. Двајцата се поврзани со грчкиот јазик и византиската образовна традиција: Паисиј Хилендарски дејствувал на Света Гора, каде грчкиот бил доминантен јазик во управата и богослужението, додека Јован Рилски живеел во време на силно византиско влијание и неговите духовни текстови сведочат за познавање на грчката светоотечка традиција.

Додека Грција, првата православна земја што го прифати еврото во 2001 година, се одлучи за мотиви од античката и поновата световна историја, Бугарија прави значителен пресврт: таа го носи православното наследство директно во секојдневниот живот на своите граѓани и низ Европа, следејќи го примерот на Ватикан и Сан Марино, кои исто така користат религиозни мотиви на своите монети.

Помалите апоени – од 1 до 50 центи – ќе ја чуваат визуелната традиција на националната валута, со ликот на Мадарскиот коњаник, споменик од VIII век и дел од светското културно наследство на УНЕСКО. Сите монети ќе имаат кириличен натпис: „евро“, „стотинки“ и „Бугарија“, а на работ на монетата од 2 евра ќе стои гравираниот повик: „Боже, чувај ја Бугарија“.

Фиксниот курс е утврден на 1 евро = 1,95583 лева, што обезбедува стабилен транзициски период. Со оваа серија монети, Бугарија симболично ги спојува своето православно и културно наследство со современиот европски процес на интеграција, нудејќи уникатен допир на историјата во секојдневната европска економија.

За споредба, Словачка во 2013 година издаде јубилејна монета со светите браќа Кирил и Методиј, што предизвика јавна дебата дали тие треба да бидат прикажани со ореоли – тематика која го потенцира чувствителниот баланс помеѓу религиозниот симболизам и современиот дизајн на монетите.

Advertisement

Економија

Свлечиште го прекина патот Новаци – Маково, сообраќајот целосно во прекин

Сериозно свлечиште се активираше на регионалниот пат Новаци – Маково, во близина на депонијата Мегленци, при што коловозот е целосно пресечен и патниот правец ставен вон употреба. На видеата што се шират на социјалните мрежи се гледа како земјиштето пропаѓа, а асфалтот е сериозно оштетен и делумно исчезнат под свлечиштето.

Според првичните информации, во моментот на активирање на свлечиштето на патот немало возила, со што е избегната можноста за човечки жртви и повредени.

Градоначалникот на Општина Новаци, Стевче Стевановски, предупреди дека станува збор за сериозна закана по безбедноста на овој регионален пат. Тој информираше дека веднаш биле ангажирани екипи на РЕК Битола и на Јавното претпријатие за одржување на патишта, кои работат на итна санација и стабилизација на теренот.

Случајот повторно ја актуелизира загриженоста за состојбата на земјиштето и патната инфраструктура во Пелагонија. Пред околу три недели беше регистрирано активно свлечиште и во атарот на Липково, каде што се појави голема пукнатина во земјата што претставуваше закана за локалното население, по што жителите побараа итна интервенција од надлежните институции.

Надлежните служби најавија дека дополнителни информации за состојбата на патот Новаци – Маково и за понатамошните мерки ќе следуваат по целосната проценка на ризикот и стабилноста на теренот. До тогаш, граѓаните се повикуваат да го избегнуваат овој патен правец и да користат алтернативни рути.

Извор: skopje1

Continue Reading

Економија

„Реплек АД Скопје освои „Кристално ѕвоно“ за најтранспарентно котирано акционерско друштво

replek

Скопје вечерва блесна под светлата на свечената церемонија на Македонската берза, каде беа доделени Годишните награди за 2025 година, признавајќи ги најуспешните компании и учесници на македонскиот пазар на хартии од вредност.

Во категоријата за најголем промет на акции, Комерцијална банка ја освои врвната позиција, додека Макпетрол АД Скопје се искачи како акција со најголем пораст на цена во текот на годината. Стопанска банка АД Скопје пак, ја однесе наградата за најголем раст на промет.

Евидентни се и успесите на овластените учесници на пазарот: Еурохаус АД Скопје ја освои бронзената награда, Илирика Инвестментс АД Скопје се закити со сребрена, додека Комерцијална банка АД Скопје го однесе златото.

Bloomberg Adria ја понесе наградата за значаен придонес во едукацијата и развојот на пазарот на хартии од вредност, додека „Кристално ѕвоно“ за најтранспарентно котирано акционерско друштво годинава по избор на пазарните учесници беше доделено на Комерцијална банка АД Скопје, а по избор на медиумите наградата ја доби Реплек АД Скопје.

Комерцијална банка го однесе и најголемото признание – „Акција на годината“, потврдувајќи ја својата доминација на берзата. Специјални признанија за добри ESG практики добија А1 Македонија ДООЕЛ, Алкалоид АД Скопје, Атлантиц ГРАНД Скопје ДОО, НЛБ Банка АД Скопје и ТИТАН Усје АД Скопје.

Претседателот на Македонската берза, Иван Штериев, оцени дека 2025-та била период на стабилизирање по рекордната 2024 година, истовремено подготвувајќи го пазарот за големите интеграциски чекори кои доаѓаат во 2026 година. „Глобалните берзи продолжуваат со позитивен тренд и покрај турбуленциите, а македонскиот пазар бележи благо смирување, но останува во добра кондиција. Перформансите и дивидендите на најликвидните компании, особено банките, ја одржуваат својата позитивна траекторија и тоа ќе има свој импакт и наредната година“, истакна Штериев, додавајќи дека интеграцијата со европските стандарди е неизбежна и ќе отвори нови можности за македонските компании.

Годишните награди на Македонската берза се доделуваат од 2021 година и се признание за успехот на котираните компании, членовите на Берзата и сите учесници поврзани со македонскиот пазар на хартии од вредност.

Continue Reading

Економија

Шведскиот мебелски гигант ја затвори вратата: ИКЕА засега не доаѓа на македонскиот пазар

Интер ИКЕА Груп, глобалниот франшизер на брендот ИКЕА, соопшти дека во моментов не постојат конкретни планови за отворање продавници во Македонија, со што ги демантираше информациите што неодамна се појавија во дел од домашните медиуми за можен влез на компанијата на пазарот.

Од групацијата нагласуваат дека постојано ги анализираат можностите за проширување на ИКЕА концептот, како на постојните така и на нови пазари, со цел да бидат поблиску до што поголем број потрошувачи. Сепак, како што наведуваат, до овој момент не е донесена одлука за инвестирање и отворање продажни капацитети во Северна Македонија.

„Интер ИКЕА Груп континуирано ги разгледува можностите за раст, но заклучно со денес нема планови за отворање ИКЕА во Северна Македонија“, соопшти компанијата во официјална изјава.

Во регионот, ИКЕА веќе има воспоставена мрежа на продавници и е присутна во Хрватска, Словенија, Србија, Романија, Бугарија и Грција, што на македонските потрошувачи им овозможува пристап до брендот преку соседните пазари.

Continue Reading
Advertisement

Advertisement

Advertisement
Advertisement

Advertisement

Advertisement

Advertisement

Advertisement

Advertisement

Advertisement

Трендинг