Економија

Потврда за отчетноста и отвореноста: „Реплек“ ја освои наградата за најтранспарентна компанија на Македонската берза

„Реплек АД Скопје“ годинава е добитник на престижната награда „Кристално ѕвоно“ за најтранспарентно котирано акционерско друштво, по избор на медиумите, што традиционално ја доделува Македонската берза за хартии од вредност. Ова признание се врачува на крајот на годината и ја означува доследната, отворена и квалитетна комуникација на компаниите котирани на берзата, како и високите стандарди на отчетност и транспарентност кон инвеститорите, регулаторот и јавноста.

Признанието за најтранспарентна компанија кое го освои „Реплек“ се доделува од комисија составена од искусни економски новинари кои континуирано ги следат компаниите котирани на берзата и професионално известуваат за пазарот на капитал, акциите, како и за берзанските трансакции. Токму тие се сведоци дека „Реплек“ активно информира за сите новини, без разлика дали станува збор за оперативното работење или за промени во акционерската структура на компанијата.

Во име на „Реплек“ наградата ја прими Офелија Петковиќ, директорка на секторот за финансии на компанијата, на свечениот настан организиран од Берзата.

„Ова признание за најтранспарентна компанија има посебно значење за нас, бидејќи доаѓа во годината кога го одбележуваме јубилејот – 80 години ‚Реплек’. Дополнителна тежина му дава фактот што е доделено од искусни новинари кои го препознаа нашиот напор за транспарентно работење и чие расудување е гаранција за кредибилитетот на наградата. Транспарентното работење ние во ‚Реплек’ не го сметаме само како обврска, туку како стратешка определба. Токму преку отворена комуникација, отчетност и доследност во работењето, ја зајакнуваме довербата кај инвеститорите, партнерите и пошироката јавност, вредности кои ќе продолжиме да ги негуваме и во иднина. Ова значајно признание ќе нѐ поттикне уште повеќе да останеме доследни на одговорното и отворено работење“, изјави Петковиќ.

Наградите на Македонската берза вклучуваат повеќе категории за најпрепознатливите и најактивни учесници на пазарот на хартии од вредност. Во номинација за наградите учествуваат 10 можни добитници, a процесот на избор е целосно транспарентен и се темели на комбинација од мислењето на јавноста и јасно мерливи пазарни податоци, како што се остварениот промет, бројот на трансакции, порастот на цената на акциите и слични критериуми.

Акцијата на „Реплек АД Скопје“ е една од најтргуваните хартии од вредност на Македонската берза. Веќе една година акциите на компанијата се дел од елитниот клуб на Македонскиот берзански индекс МБИ10, што e уште една потврда за стабилноста и довербата што пазарот ја има во компанијата, а што дава додатна мотивација за натамошно унапредување на транспарентноста. Дополнителен доказ дека „Реплек“ континуирано ја засилува отчетноста е фактот што компанијата пред извесен период направи сплит на акциите во однос еден спрема 10, со што акциите станаа подостапни за поголем број на акционери, а компанијата демонстрираше уште поголема отвореност кон инвеститорската заедница.

Економија

Народната банка со нова веб-апликација: споредувајте кредити и депозити побрзо и полесно

Граѓаните од денеска можат побрзо и поедноставно да ја споредат понудата на банките и штедилниците преку новата веб-апликација на Народната банка. Оваа дигитална алатка е дизајнирана да овозможи транспарентен и лесно достапен увид во каматните стапки и условите за кредити и депозити за физички лица.

Со неколку клика, корисниците можат да изберат вид на кредит или депозит, да ги споредат каматните стапки и надоместоците, да применуваат различни филтри според износ, рок или тип на финансиски производ, и да добијат клучни информации за секоја понуда на едно место. На овој начин, граѓаните можат да донесуваат финансиски одлуки врз основа на реални и ажурирани податоци, прилагодени на нивните лични потреби.

„Со оваа апликација, Народната банка внесува нов, модерен и практичен начин за споредување на финансиските понуди, што ја зголемува транспарентноста и ја јакне финансиската писменост кај граѓаните“, велат од Народната банка. Податоците се доставуваат директно од банките и штедилниците, кои се одговорни за нивната точност и редовно ажурирање.

Проектот е поддржан од Европскиот фонд за Југоисточна Европа (ЕФСЕ ДФ) и реализиран со финансиска помош од Европската Унија, со што дополнително се потврдува значењето на дигиталните алатки за зголемување на довербата во финансискиот систем.

Народната банка најавува дека ќе продолжи со инвестиции во дигитални решенија кои ја промовираат заштитата на потрошувачите, финансиската едукација и транспарентноста на пазарот.

Економија

МБИ10 со пад од 0,19%, вкупен промет над 87 милиони денари

Изготвен од Илирика Инвестментс АД Скопје врз основа на официјални податоци од Македонска берза.

На трговската сесија од 25 декември 2025 година, индексот МБИ10 бележи пад од 0,19%, спуштајќи се на 10.054,94 поени, додека индексот ОМБ остана непроменет на 129,44 поени. Вкупниот промет на берзата изнесуваше 87,38 милиони денари, со зголемена активност кај Комерцијална банка, Алкалоид и НЛБ Банка, кои го предводеа пазарот по ликвидност и обем на тргување.

Најтргувани хартии од вредност

● Комерцијална банка АД Скопје (KMB) – 5.555.080 денари

● Алкалоид АД Скопје (ALK) – 4.449.000 денари

● АЛТА Банка АД Битола (ALTA) – 73.421.100 денари (вклучува блок-зделка)

Топ добитници

● АЛТА Банка АД Битола (ALTA) +2,08%

● Универзална Инвестициска Банка АД Скопје (UIB) +2,76%

Топ губитници

● Комерцијална банка АД Скопје (KMB) –0,10%

● Макпетрол АД Скопје (MPT) –0,17%

● Стопанска банка АД Скопје (STB) –2,20%

Обврзнички пазар

Во текот на денешната сесија не беа реализирани трансакции со државни или корпоративни обврзници, при што индексот ОМБ остана стабилен на 129,44 поени. Цените на државните обврзници од сериите Денационализација 15–23 останаа непроменети, во опсег од 90 до 95 евра по обврзница.

На берзанската сесија од 25 декември 2025 година, активноста беше зголемена, со вкупен промет од 87,38 милиони денари, поттикнат од големата блок-зделка со акциите на АЛТА Банка. Индексот МБИ10 забележа благ пад од 0,19%, под влијание на негативните движења кај Комерцијална банка и Алкалоид, додека АЛТА Банка и Универзална Инвестициска Банка беа меѓу добитниците. Обврзничкиот пазар остана неактивен, со стабилен индекс ОМБ и непроменети котации на државните хартии од вредност.

Економија

Божиновска: Кризната состојба е превентивна – ЕСМ ги има спроведено набавките по планот

Министерката за енергетика, рударство и минерални суровини Сања Божиновска изјави дека воведената кризна состојба во снабдувањето со електрична енергија е резултат на ненадејните околности и има превентивен карактер, нагласувајќи дека АД ЕСМ ги спровело сите набавки согласно планот. Таа посочи дека штрајкот на земјоделците во Грција, кој трае со денови, не можел однапред да се предвиди.

Одговарајќи на пратеничко прашање, Божиновска истакна дека иако АД ЕСМ е под надлежност на Владата и Министерството, институцијата нема директни ингеренции врз штрајкот и снабдувањето со енергенси од странство, но како одговорна Влада е донесена одлука за воведување кризна состојба во траење од седум дена.

Пратеничката од ДУИ, Рина Ајдари, оцени дека не се работи за енергетска, туку за „криза на неодговорности“, прашувајќи зошто навреме не биле преземени мерки за заштита на граѓаните од ценовен шок поради поскапувањето на струјата.

Божиновска одговори дека Владата без надомест ќе ги стави на располагање државните резерви на мазут и ќе му овозможи на АД ЕСМ да ги користи, со цел непречено производство на електрична енергија додека трае штрајкот во Грција, а по неговото завршување резервите повторно да се надополнат.

Во однос на цената на електричната енергија, министерката нагласи дека таа е во надлежност на Регулаторната комисија за енергетика. И покрај тоа што според Реформската агенда државата треба да субвенционира 75 проценти од износот, таа рече дека Владата обезбедува 100 проценти поддршка за граѓаните.

„Цените на пазарот се над 100 евра, а ние обезбедуваме струја по цена од 65 евра за да нема ценовни шокови. Околу 70 проценти од граѓаните се во првиот блок. Иако инфлацијата е околу 4 проценти, поскапувањето на струјата изнесува само 2,25 проценти“, изјави Божиновска.

Таа информираше и дека со новиот Закон за енергетика, кој е целосно усогласен со европското законодавство, првпат се воведува концептот на енергетска сиромаштија. Предвидени се финансиска помош и дополнителни мерки за заштита на ранливите категории, вклучително и забрана за исклучување од електрична енергија во текот на зимските месеци.