Инфо +

Османи: Илинден е важен ден за Бугарија

Денес е втори август – Илинден!; важен ден во историски контекст за нашата земја; важен празник преку кој го негуваме значењето на вредностите на Крушевскиот манифест и Асномските заклучоци, кои заедно со Охридскиот рамковен договор ги вреднуваме како столбови во изградбата на нашата заедничка држава, вели во своето обраќање по повод Илинден, министерот за надворешни работи, Бујар Османи.

Во современиот контекст, ова е празник кој создава мостови и за внатрешно и надворешно поврзување. Ние сме растени со идејата дека Илинден преставува паметник на заедништвото на народите кои живееле на овие простори; затоа денес со право очекуваме Илинден да прерасне во современик преку кој ќе ги одбележуваме заедничките историски вредности.

А денес сме исправени пред поинакви предизвици. Нашите стратешки интереси, уште од самото осамостојување на државата, се преточени во нашата амбиција за полноправно членство во Северноатлантската алијанса и Европската Унија. Успехот да станеме 30та земја членка на НАТО само ја потврдува нашата правилна патека да градиме заедништво и интеграција, следејќи ги вредностите кои ги симболизира и денешниот празник.

Онака како што преку Охридскиот рамковен договор ја зацврстивме внатрешната интеграција, онака како што преку договорот од Преспа ги надминавме разликите со нашиот сосед Грција, така и преку имплементација на Договорот за пријателство ќе ги надминеме и разликите со нашиот сосед Бугарија.

Илинден е важен ден и за нашите соседи во Република Бугарија. За жал во минатото, а неретко и во сегашноста, тоа најчесто преставувало причина за раздор и несогласување, наместо да биде точка која ќе спојува и обединува. Во денешниот современ контекст, наша обврска е од Илинден да направиме токму тоа – точка која ќе нѐ поврзе, празник кој ќе не обедини; историски настан преку чие заедничко одбележување ќе покажеме меѓусебна почит и меѓусебно признание.

А изразувајќи почит кон различноста, кон различниот поглед на историските текови, денес преземаме обврска да создадеме современи општествени текови кои ќе овозможат заедничка иднина за граѓаните на двете држави. Преку засилена секторска соработка им овозможуваме на граѓаните, на бизнисите, на уметниците и сите останати општествени чинители да ги надградуваат меѓусебните релации без разлика на политичките разлики. Паралелно, преку работата на мешовитата експертска комисија ќе продолжиме да ги бараме точките кои нѐ поврзуваат, отстранувајќи ги разликите кои не оддалечуваат.

И не само како предизвик за билатералниот односи со Бугарија, туку како земја во која индивидуалните права претставуваат основа за колективните придобивки, ние изразуваме јасна волја – во општествена, законска, па дури и во уставна смисла – да им обезбедиме на сите оние граѓани на Македонија, кои себеси се чувствуваат како дел од бугарскиот народ, слободно да ја изразат таа волја, почитувајќи го притоа и нивниот различен поглед кон заедничката историја.

Но тоа на ниту еден начин не смее и не може да прерасне во наметнување на овој поглед врз нашите граѓани кои имаат различна перспектива кон заедничката историја. Посебноста на македонскиот народ и македонскиот јазик претставуваат реалност во секоја смисла; а Македонците, како и сите други народи, имаат право на сопствени чувства, на сопствени убедувања и сопствен поглед кон историските настани и контексти – колку и да се тие заеднички.

Затоа е Илинден важен и денес. Затоа што преку одбележување на историските настани кои нѐ поврзуваат, изразуваме почит кон современите посебности.

Нека ни е честит празникот!, вели на крајот Османи.

Балкан

Дел од обвинетите за трагичниот пад на настрешницата во Србија ослободени

Вишиот суд во Нови Сад одлучи да ја запре кривичната постапка против дел од високите функционери и други обвинети, меѓу кои Горан Весиќ, Јелена Танасковиќ и Анита Димоски, како и уште тројца други лица. Според судските образложенија, нема доволно докази кои би го поткрепиле сомнежот за сторените дела против општата безбедност и неправилно изведување градежни работи.

Одлуката значи дека Јелена Танасковиќ, Милан Спремиќ, Марина Гавриловиќ и Дејан Тодоровиќ повеќе не се ограничени со мерката забрана за напуштање на домот и веднаш ќе бидат пуштени на слобода. Сепак, Анита Димоски и Горан Весиќ остануваат во куќен притвор, поради посебно решение на Вишиот суд во Белград.

И покрај ова, судот ја потврди обвинителната постапка против уште седум лица, меѓу кои Небојша Шурлан, Слободан Наумовиќ и Милан Јелкиќ, како и четири жени – Љиљана Милиќ Марковиќ, Јасна Стојилјковиќ Милиќ, Зорица Славковиќ Марјановиќ и Душан Јанковиќ. Судот утврди дека за овие лица постои доволно оправдан сомнеж дека прекршиле прописи, направиле пропусти во изведбата и одржувањето на објектот, како и во надзорот, што е во директна причинско-последична врска со настанатата штета.

Со оваа одлука, предметот останува отворен, но одговорноста сега се фокусира на групата за која судот смета дека постојат конкретни докази за продолжување на кривичната постапка.

Свет

Католиците низ светот денес го прославуваат Божиќ

Денес, милиони верници ширум светот го слават еден од најсветлите христијански празници – Божиќ, денот кога се одбележува раѓањето на Исус Христос. Католици, протестанти и други заедници кои го користат грегоријанскиот календар се собираат во семејниот круг, носејќи порака на мир, надеж и заедништво.

Традицијата налага празникот да се прославува во кругот на најблиските, со молитви, богослужби и семејни обичаи што се различни од земја до земја, но со иста суштина. Наутро, верниците присуствуваат на миса, а потоа следува заеднички ручек кој ја зближува фамилијата и зајакнува духовната врска меѓу членовите.

Според Библијата, Исус се родил во скромна штала во Витлеем, роден од Девица Марија и поддржан од нејзиниот сопруг Јосиф. Заради скромниот амбиент на неговото раѓање, верниците традиционално под елката поставуваат фигури на овци и други домашни животни.

Домовите ширум светот за Божиќ се претвораат во мали светлечки бајки – украсени елки, светкави лампиони и подароци за најмладите создаваат атмосфера на топлина и радост, која ја споделуваат сите генерации. Во ова време, семејството и верата се срцето на празникот, потсетувајќи на едноставната, но моќна порака на љубов и солидарност.

Балкан

Продажбата на рускиот удел во НИС се одолговлекува – САД и дадоа продолжение на Србија

Вашингтон ја продолжи рокот за преговорите за продажба на рускиот удел во Нафтната индустрија на Србија (НИС), но истовремено ѝ забрани на компанијата да продолжи со работа. Канцеларијата за контрола на странски средства (OFAC) при Министерството за финансии на САД издаде нова лиценца која дозволува само преговори до 24 март, без да се овозможи нормално работење на НИС, објави Радио-телевизија Србија (РТС).

Санкциите, кои стапија на сила на 9 октомври, ја запреа доставата на сурова нафта до рафинеријата на НИС и фактички ја замрзнаа работата на компанијата. Американските власти бараат целосно повлекување на рускиот сопственик, кој моментално поседува 56,15% од уделите, но процесот на продажба е одложен поради сложени преговори и обиди за пренос на акции преку ќерки-компании кои не се под санкции. Како резултат на тоа, рафинеријата на НИС беше принудена да запре работа на 25 ноември.

Српските власти, сепак, уверуваат дека снабдувањето со нафтени деривати е обезбедено до најдоцна 25 јануари. Претседателот Александар Вучиќ ја оцени новата лиценца како „малку значајна“ за Србија, нагласувајќи дека проблемот со снабдувањето мора итно да се реши. „Србија забрзано увезува гориво, а резервите се доволни барем до 15 јануари, а можеби и до 25 јануари“, рече тој.

Министерката за рударство и енергетика, Дубравка Ѓедовиќ Хандановиќ, најави продолжување на дипломатските преговори со цел да се постигне прифатливо решение. Американските власти досега повеќепати предупредија дека не прифаќаат руско сопствеништво во НИС и инсистираат уделот на Русија да биде целосно нула.