Економија

Одлични вести: Расте минималната плата, откриено е и колку точно ќе пораснат платите овој месец

Во март не се очекува дополнително зголемување на минималната плата, туку само законско усогласување што ќе изнесува помеѓу 1.700 и 1.800 денари. Синдикатите остануваат оптимисти и продолжуваат со борбата за повисок минимален приход.

Ако не се постигне договор со работодавачите на следниот состанок на Економско-социјалниот совет, тие планираат зголемувањето да го спроведат по сектори, почнувајќи од оние со најниски или под минимални приходи. Синдикатите предлагаат новата минимална плата да изнесува 30.000 денари, оправдувајќи ја со зголемените животни трошоци, и предложуваат Владата да ги субвенционира придонесите во износ од 3.000 до 6.000 денари за период од една година. Работодавачите не се против зголемувањето на минималната плата, но бараат државна помош за покривање на дополнителните трошоци поврзани со придонесите. Според нив, потребна е државна поддршка за да го издржат финансискиот притисок од разликата во придонесите.

Не се очекува дополнително зголемување на минималната плата над законското усогласување. Минималната плата ќе се усогласи со растот на трошоците за живот и просечната плата, што значи дека од следниот месец ќе се зголеми за 1.800 денари и ќе достигне околу 24.400 денари. Некои работодавачи се согласуваат со зголемувањето, но предупредуваат дека тоа претставува финансиско оптоварување за нивните фирми и предлагаат државата да субвенционира дел од придонесите. Според Љупчо Радовски, лидер на Синдикатот на текстилната индустрија, повеќе од 20.000 вработени примаат минимални плати, од кои мнозинството работат во мали и микро компании. Работодавачите веруваат дека минималната плата би можела да достигне над 500 евра, ако постои реална основа, како што е зголемена продуктивност.

Синдикатите остануваат оптимисти и веруваат дека, иако можеби не во март, наскоро ќе дојде до зголемување на минималната плата. Постојат различни решенија, а зголемувањето може да се имплементира по сектори, каде што секој синдикат ќе води преговори со своите работодавачи за можностите за зголемување на минималните плати. Радовски нагласува дека зголемувањето на минималната плата ќе влијае и на другите плати, бидејќи ќе се пресметуваат според сложеноста на работните задачи. Висината на минималната плата секоја година во март се коригира во зависност од 50% од растот на просечната плата и 50% од зголемувањето на животните трошоци за претходната година, и не може да биде пониска од 57% од просечно исплатената нето плата во земјата.

Економија

Регулаторна одлучи: Струјата поскапува, најголем удар за овие потрошувачи

Од 1 јануари електричната енергија ќе поскапи, откако Регулаторната комисија за енергетика донесе одлука за корекција на цените по тарифни блокови. Според одлуката, цената на струјата за домаќинствата ќе се зголеми за 2,45 проценти во првиот блок, 2,87 проценти во вториот, 3,32 проценти во третиот и 3,84 проценти во четвртиот блок, додека евтината тарифа ќе поскапи за 2,50 проценти.

Претседателот на Регулаторната комисија, Марко Бислимоски, истакна дека одобреното зголемување е значително пониско од барањето доставено од ЕВН Хоум, кое изнесувало од 7,6 до речиси 12 проценти, во зависност од блокот.

„Домаќинство кое троши 210 киловат часови во првиот блок и 227 киловат часови во евтина тарифа ќе има зголемување на месечната сметка од околу 57 денари, односно 2,28 проценти“, изјави Бислимоски.

Според податоците на Регулаторната комисија, околу 64 проценти од домаќинствата, или над 517.000 корисници, трошат струја исклучиво во првиот блок. За околу 170.000 домаќинства кои влегуваат и во вториот блок, зголемувањето ќе изнесува околу 70 денари месечно. Кај приближно 14.000 домаќинства кои користат и трет блок, сметките ќе бидат повисоки за околу 370 денари, додека кај околу 4.400 домаќинства со потрошувачка и во четвртиот блок, зголемувањето достигнува и до 900 денари месечно.

Бислимоски појасни дека надоместокот од 200 денари останува дел од сметките и нема да биде укинат, бидејќи анализите покажале дека во спротивно зголемувањето на цените по блокови би било значително поголемо.

Регулаторната комисија оцени дека тарифниот систем е применет, но дека во барањето не бил целосно почитуван принципот на урамнотежување на интересите меѓу енергетските компании и потрошувачите. Како што беше нагласено, целта на одлуката е да се избегне ценовен шок и да се заштитат граѓаните од нагло зголемување на трошоците за електрична енергија.

Економија

Божиновска: Енергетската транзиција се води со план, координација и одговорност

Енергетската транзиција мора да се спроведува со јасна визија, прецизно планирање и силна институционална координација, порача министерката за енергетика, рударство и минерални суровини Сања Божиновска по денешната седница на Советот за праведна транзиција.

На состанокот беше усогласуван Планот за имплементација за 2026 година, кој претставува клучен оперативен документ со конкретно дефинирани активности, надлежни институции, рокови, потребни ресурси и механизам за следење на напредокот.

Божиновска нагласи дека 2026 година ќе биде особено значајна за спроведување на праведната и зелената транзиција и дека ќе бара засилена меѓуинституционална координација, јасно распределени улоги и редовна отчетност од сите вклучени чинители.

Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини го координира финализирањето на Планот, со цел државата да ја започне 2026 година со јасна насока, утврдени приоритети и фокус на конкретни резултати во процесот на праведна и одржлива енергетска трансформација.

Економија

МБИ10 со пад од 0,42%, вкупен промет од 75,7 милиони денари

Изготвен од Илирика Инвестментс АД Скопје врз основа на официјални податоци од Македонска берза.

На берзанската сесија од 23 декември 2025 година, индексот МБИ10 забележа пад од 0,42%, спуштајќи се на 10.071,87 поени, додека индексот ОМБ остана непроменет на 129,44 поени. Вкупниот дневен промет изнесуваше 75,7 милиони денари, при што активноста беше концентрирана кај Комерцијална банка, Алкалоид и Македонски Телеком, кои придонесоа за најголемиот дел од реализираниот обем на тргување.

Најтргувани хартии од вредност

● Комерцијална банка АД Скопје (KMB) – 61.096.000 денари (вклучува блок-зделка)

● Алкалоид АД Скопје (ALK) – 2.054.570 денари

● Македонски Телеком АД Скопје (TEL) – 4.830.000 денари

Топ добитници

● Комерцијална банка АД Скопје (KMB) +0,02%

Топ губитници

● Алкалоид АД Скопје (ALK) –0,06%

● Стопанска банка АД Скопје (STB) –2,98%

● Македонски Телеком АД Скопје (TEL) –2,74%

Обврзнички пазар

На денешната сесија беше реализирана една трансакција со државната обврзница „Р. Македонија – денационализација 22“, во износ од 318.930 денари по цена од 94 евра. Сите други државни и корпоративни обврзници останаа без промени во цените, при што индексот ОМБ остана стабилен на 129,44 поени.

На берзанската сесија од 23 декември 2025 година, пазарот беше активен, со висок вкупен промет од 75,7 милиони денари, главно поради блок-зделката со акциите на Комерцијална банка. Индексот МБИ10 забележа пад од 0,42%, поттикнат од негативните движења кај Македонски Телеком, Стопанска банка и Алкалоид, додека Комерцијална банка и покрај минималниот раст остана најликвидна хартиија од вредност. Обврзничкиот пазар беше слабo активен, со една реализирана трансакција и непроменет индекс ОМБ.