Економија
Граѓаните сè повеќе штедат во денари – заштедите достигнуваат речиси 3,5 милијарди евра
Банките натежнале од пари на фирмите и граѓаните. Ова го покажува најновиот извештај на Народна банка на Македонија за февруари оваа година, објавени на веб страната на таа институција.
На крајот на вториот месец од годинава, во домашните банки се чувале 9,78 милијарди евра пари на граѓаните и на компаниите. Тоа се вкупните депозити на корпоративниот сектор и на населението заклучно со февруари, што покажува дека вкупната депозитна база на нашите банки се доближува до 10 милијарди евра.
А, во однос на еден месец претходно, кај вкупните депозити има раст од 41 милиони евра.
Но, за анализа е многу поинтересна состојбата на штедните влогови, односно депозитите на населението.
Тие говорат дека граѓаните во земјава и натаму преферираат да штедат во банка, бидејќи на нив отпаѓа најголемиот дел од месечниот февруарски раст на вкупните влогови, додека, пак, кај депозитите на компаниите, има дури и благо намалување на сумата во февруари.
На крајот на февруари годинава граѓаните во банка чувале вкупна сума од 6,517 милијарди евра. Оваа бројка се движи со голема брзина, бидејќи не така одамна пишувавме дека граѓанските депозити се доближуваат до психолошката граница од 5 милијарди евра, а сега веќе тие го надминаа вкупниот износ од 6,5 милијари евра. Еден месец, претходно, пак, во јануари, граѓаните во банка чувале вкупно 6,468 милијарди евра. Тоа значи дека само во февруари растот на граѓанските депозити изнесува 49 милиони евра, откако пораст имало и во јануари во однос на крајот од претходната година.
Значи, наспроти акциите, обврзниците, крипто валутите и слични можности за инвестирање, вложувањето пари во банка продолжува да биде еден од најсаканите начини за инвестирање на слободните пари на граѓаните.
А, пари во банките вложуваат и инвестициските фондови, како начин за дисперзија на ризикот наспроти малку „похрабрите“ и понеизвесни инвестиции.
Она што исто така радува, тоа е дека расте вложувањето на домаќинствата во домашната валута. Тие во февруари опасно се доближиле до прагот од 3,5 милијарди евра, или прецизно, биле на ниво од 3,498 милијарди евра. Во однос на јануари растот е за дури 42 милионои евра, што значи дека овој раст на денарските депозити го сочинува клучниот дел од зголемувањето на вкупните „домаќински“ штедни влогови.
Една од причините за многу побрзиот раст на денарското штедење е фактот што кај него се многу поатрактивни каматните стапки, наспроти оние што банките ги исплаќаат на девизните депозити.
Граѓанските заштеди во евра, пак, во јануари веќе го надминале психолошкиот праг од три милијарди евра. Или, ако на крајот на декември лани штедните влогови на домаќинствата во странска валута изнесувале 2,998 милијарди евра, тие во јануари се искачиле на 3,012 милијарди денари, а во февруари дошле до 3,019 милијарди, што е скромен месечен раст од 7 милиони евра.
Согласно законот пензионерите ќе добијат пензии на првиот работен ден следниот месец, па така февруарската пензија согласно законот би била достапна на 3 март.
Сепак некои општоодговорни македонски банки пензиите ги исплаќаат предвреме.
Исто така од април, мартовската пензија се очекува да биде повисока линеарно за сите пензионери за уште 2.500 денари. За сето ова наскоро ќе одлучи Собранието, откако ќе бидат донесени измените.
Регулаторната комисија за енергетика (РКЕ) повторно разгледува можност за воведување дополнителни часови со евтина тарифа за електрична енергија. Овој процес беше одложен минатата година поради нестабилните цени на берзите, но сега се прават нови анализи за тоа дали и кога може да се прошири периодот на поевтина струја.
Претседателот на РКЕ, Марко Бислимовски, објаснува дека во текот на денот, од 10 до 16 или 17 часот, цената на струјата на берзите е два до три пати пониска од ноќната цена, која достигнува пик во периодот од 19 часот до полноќ.
„Постои можност во текот на денот да се зголеми бројот на часови со евтина тарифа, но за сметка на намалување на евтината тарифа од 22 до 24 часот. Знаеме дека потрошувачите имаат стекнати навики, па затоа ги правиме овие анализи. Во септември ќе имаме појасна слика како ќе постапиме“, изјави Бислимовски.
Дополнително, од РКЕ најавуваат нов начин на читање на броилата, со што ќе се елиминираат паушалните сметки. Броилата ќе се читаат еднаш месечно, а во наредните две до три години сите броила ќе имаат можност за далечинско отчитување.
Минатогодишниот обид за проширување на евтината тарифа пропадна откако цените на струјата надминаа 100 евра за мегават-час. Иако Европската енергетска заедница посочи дека високиот распон на цените се должи на слабата енергетска поврзаност во регионот, РКЕ не се согласи со оваа оценка.
Во моментов, цената на струјата на берзата ХУПЕКС се движи околу 100 евра за мегават-час, а конечната одлука за евтината тарифа ќе се знае наесен.
Скопје, 28 март 2025 година – Македонската берза го заврши тргувањето за периодот од 24 март до 28 март 2025 година со вкупен промет од 93.083.683 денари.
Динамика на тргување и пазарни движења
Во текот на неделата беа реализирани 314 трансакции, сите на официјалниот пазар, кој бележи целосен обем на тргување во износ од 93.083.683 денари.
Најголем дел од прометот доаѓа од суперкотирачките и берзански котирачки компании, со умерена активност кај останатите котации.
1. Комерцијална банка АД Скопје (KMB) – промет од 33.124.470 денари, со последна цена на акцијата од 29.498 денари.
2. Алкалоид АД Скопје (ALK) – промет од 12.426.791 денари, со последна цена на акцијата од 27.500 денари.
3. Стопанска банка Битола (SBB) – промет од 8.052.875 денари, со последна цена од 3.300 денари.
Најголеми добитници на неделата
1. ТТК Банка АД Скопје (TTK) – пораст од 5.11%, со последна цена од 1.997 денари.
2. НЛБ Банка АД Скопје (TNB) – пораст од 1.72%, со последна цена од 59.100 денари.
3. Макпетрол АД Скопје (MPT) – пораст од 0.86%, со последна цена од 106.000 денари.
Најголеми губитници на неделата
1. Алкалоид АД Скопје (ALK) – пад од 2.65%, со последна цена од 27.500 денари.
2. Гранит АД Скопје (GRNT) – пад од 1.59%, со последна цена од 1.860 денари.
3. Комерцијална банка АД Скопје (KMB) – пад од 1.01%, со последна цена од 29.498 денари.
Во овој период не се забележани блок трансакции, а целиот промет е резултат на класични пазарни трансакции на официјалниот пазар.
Неделата 24.03.2025 – 28.03.2025 беше динамична, со значаен промет и тргување кај повеќе високоликвидни хартии од вредност. ТТК Банка АД Скопје и НЛБ Банка АД Скопје беа најголемите добитници, додека Гранит и Алкалоид забележаа пад во својата пазарна вредност.
Овој извештај е подготвен врз основа на официјалните податоци од Македонска берза, а е изготвен од Илирика Инвестментс АД Скопје.
-
Магазин16 hours agoБарбара Бобак поради пиротехника ја прекина песната, веднаш реагирала: „Изгасете го ова“
-
Македонија6 days ago„А мене со вас ме нема“: Ќе се наежите од снимката на која е Панчо
-
Црна Хроника5 days agoЌерката на газдата на ,,Дискотеката на смртта” ја подигнала лажната лиценца, уапсена е и сопругата
-
Македонија3 days agoВО АПРИЛ СНЕГ ДО КОЛЕНА? Македонија пред нов студен бран
-
Република6 days agoНеофицијално: Пукање во Прилеп, има и ранети
-
Република5 days agoНајава за прекин на струја во Тетово на 25 март
-
Црна Хроника1 day agoГазда тепан за изнудени 400 евра месечно – барале да им плаќа за “обезбедување” на објектот!
-
Црна Хроника2 days agoСлучајот од Радовиш добива пресврт: Втора жена (жртва) сведочи против насилникот!