Нови фотографии од кинескиот борбен авион J-36 се појавија на кинеските социјални мрежи, предизвикувајќи бурни реакции и загриженост во светот на воената авијација. Овој авион, со форма на „летечко крило“, без вертикална опашка и опремен со три мотори, е снимен како лета над автопат во близина на фабриката на Chengdu Aircraft Industry Group во провинцијата Сечуан.
Краткото видео открива импресивни детали од дизајнот на J-36, за кој се верува дека припаѓа на шестата генерација борбени авиони. Тој комбинира напредни stealth технологии, иновативни решенија во дизајнот на трупот и моторите, како и модерни системи.
Како што објаснува стручњакот за воена авијација, Дејвид Сенсиоти, во текст за „Aviationist“, конфигурацијата со три мотори е радикално отстапување од стандардните борбени авиони со два мотора. Двата мотори поставени под крилјата и третиот над кокпитот може да обезбедат поголема потисна моќ и подобра оперативна сигурност.
Аеродинамичката форма на J-36 остава простор за внатрешен складишен простор за вооружување, што овозможува носење ракети со долг дострел. Отсуството на опашка и вертикални стабилизатори дополнително ги зајакнува неговите „невидливи“ карактеристики.
Конкуренција со САД
Кина веќе располага со два борбени авиона од петтата генерација – J-20 и J-35 – иако ниту еден од нив не е користен во вистински борбени услови, за разлика од американските F-22 и F-35.
Со појавата на J-36, Пекинг очигледно се стреми кон технолошки скок кој би ја изедначил или дури надминал позицијата на САД во воената авијација.
Американскиот претседател Доналд Трамп минатиот месец објави доделување договор на компанијата „Боинг“ за развој на нов американски борбен авион од шестата генерација – F-47. Прототипот, според него, веќе лета пет години. Сепак, американското воено воздухопловство соопшти дека проектот сè уште е во развојна и тест-фаза, без конкретен датум за оперативно воведување.

J-36 не е единствениот
На истиот ден кога на интернет се појавија првите фотографии од J-36 (декември 2023), беа објавени и слики од уште еден неидентификуван авион, со два мотора и без опашка, кој аналитичарите неофицијално го нарекоа J-50 или J-XX.
Иако кинеското Министерство за одбрана сè уште официјално не ги потврдило овие модели, државните медиуми, како што е Global Times, пренесуваат изјави од воени експерти кои тврдат дека Кина „брзо напредува“ во развојот на авиони од шестата генерација.
„Кина јасно покажува амбиција да експериментира со опрема од следната генерација за нејзините воздухопловни сили“, изјави Ванг Јанан, главен уредник на списанието „Aerospace Knowledge“.
Според експертите, процесот од првичен дизајн до целосна интеграција на авион во воздухопловството може да трае и повеќе од една деценија. На пример, J-35 првпат беше јавно прикажан на Airshow China во ноември 2023 година, но според аналитичарите, неговиот развој трае над 10 години.
Појавата на J-36 во тест летови, како и дизајнот на J-50, укажуваат дека Кина интензивно ги зголемува своите напори за постигнување стратегиска воздухопловна надмоќ – не само во Азија, туку и на глобално ниво.